Leopoldin Alman Milli Elmlər Akademiyası: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 32:
[[Image:Miscellanea Curiosa title1692.jpg|thumb|Miscellanea Curiosa (1692)]]
[[File:Acta Eruditorum - IV fisica, 1712 – BEIC 13380725.jpg|thumb|Acta Eruditorum-dan illustrasiya. 1712-ci il]]
Leopoldin 1652-ci il yanvarın 1-də imperatorun Şvaynfurt şəhərində latın adı ilə Academia Naturae Curiosorum adı ilə qurulmuşdur, bəzən ingilis dilinə "Təbiətə Maraqlılar Akademiyası" kimi tərcümə olunur.<ref>As for instance in the monumental ''A History of Magic and Experimental Science'' by [[Lynn Thorndike]] (see [https://books.google.com/books?id=M8zF_ESLDd0C&pg=PA77&dq=%22Academy+of+the+Curious+as+to+Nature%22+inauthor:Thorndike&lr=&as_drrb_is=q&as_minm_is=0&as_miny_is=&as_maxm_is=0&as_maxy_is=&num=100&as_brr=0&cd=1#v=onepage&q=%22Academy%20of%20the%20Curious%20as%20to%20Nature%22%20inauthor%3AThorndike&f=false online]).</ref> O, dörd yerli həkim: İohann Laurentius Baux, cəmiyyətin ilk prezidenti, İohann Maykl Fehr, Georq Balthasar Metzqer və Georq Balthasar Vohlfars tərəfindən təsis edilmişdir. Leopoldin arxivləri, XVII əsrə aid qeydlərin saxlanıldığı, dünyanın ən qədim arxivlərindən biridir.<ref name=":0" />
1670-ci ildə cəmiyyət ilk elmi jurnallardan biri olan, tibbə və təbiət fəlsəfəsinin botanika və fiziologiyasına aid mövzuları özündə cəmləşdirən''Efemeriden'' və ya ''Miscellanea Curiosa-nı'' nəşr etməyə başladı.<ref name="a2">[http://www.leopoldina.org/en/about-us/about-the-leopoldina/history/the-history-of-the-leopoldina/ Self-produced overview of the Leopoldina] (accessed Apr. 29, 2016)</ref><sup>, pp. 7–8</sup> Onu 1677-ci ildə akademiyaya çevirən imperator I Leopold tərəfindən tanındıldı və sonra 1687-ci ildə onu İmperator Akademiyası elan edərək, ''Sacri Romani Imperii Academia Caesareo-Leopoldina Naturae Curiosorum'' adlandırdı və onun adını daşımasına icazə verdi.<ref name="a2" /><ref name="b">[http://www.groschenheft.de/aus_leopoldina.htm Groschenheft magazine on the Leopoldina's anniversary (German)] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070311200937/http://www.groschenheft.de/aus_leopoldina.htm |date=March 11, 2007 }} (accessed May 27, 2005)</ref>
[[File:Leopoldina_Halle_Jaegerberg2.JPG|alt=|center|thumb|272x272px|Halledəki Leopoldininin əsas binası.]]
Cəmiyyət ilk vaxtlar işini yazışma yolu ilə aparırdı və prezidentin işlədiyi yerdə yerləşirdi. Şvaynfurtdan sonra Akademiya 1878-ci ildə [[Halle|Halledə]] daimi yerləşməmişdən əvvəl bir çox yerdə iqamət etmişdir. Şvaynfurtdan sonra ardıcıl olaraq: [[Nürnberq]], [[Auqsburq]], Altdorf, [[Erfurt]], [[Erlangen]], [[Bonn]], [[Yena]], [[Drezden]] və nəhayət [[Halle|Halledə]] yerləşmişdir.<ref name=":0" /><ref name="a2" /><sup>, pp. 8–9</sup>▼
Milli rifah illərində Akademiyanı “milli institut” statusuna yüksəltmək üçün çoxlu cəhdlər edildi, lakin ilk cəhdlər uğursuz oldu. O vaxtlar Akademiya siyasi və ya akademik səviyyədə ölkənin gündəmində deyildi. Lakin sonradan onun üzvləri öz ictimai mövqelərini yaxşılaşdırmaq üçün Akademiyanı onun proseslərində iştirak etmək öhdəliyi ilə zənginləşdirməyə başladılar. Beləliklə, etdiyi 1924-cü ilin çətin şərtlərinə baxmayaraq,<ref name="a2" /><sup>, pp. 8–9</sup> onlar hətta bütün yerli üzvlərin iştirak ilə müntəzəm olaraq aylıq yığıncaqlar keçirməyə başladılar.<ref name=":0" />▼
▲Cəmiyyət ilk vaxtlar işini yazışma yolu ilə aparırdı və prezidentin işlədiyi yerdə yerləşirdi. Şvaynfurtdan sonra Akademiya 1878-ci ildə [[Halle|Halledə]] daimi yerləşməmişdən əvvəl bir çox yerdə iqamət etmişdir. Şvaynfurtdan sonra ardıcıl olaraq: [[Nürnberq]], [[Auqsburq]], Altdorf, [[Erfurt]], [[Erlangen]], [[Bonn]], [[Yena]], [[Drezden]] və nəhayət [[Halle|Halledə]] yerləşmişdir.
1933-cü ildə [[Adolf Hitler]] Almaniyanın kansleri olanda Leopoldinin yəhudi üzvlərini xaric etməyə başladı.<ref name=":0" /> [[Albert Eynşteyn]] ictimai təzyiqə görə ilk qurban oldu. 1938-ci ildə nasist hökumətinə bütün yəhudi üzvlərin xaric edildiyi barədə bəyanat verilsə də, reallıqda 70-ə yaxın üzvün indeks kartları gizlədildiyi halda, artıq heç bir rəsmi üzv siyahıları dərc edilmədi və kartlar alman kapitulyasiyasından bir gün sonra yenidən inteqrasiya olundu.<ref>{{citation|surname1=Sybille Gerstengarbe|periodical=Jahrbuch 1993, Leopoldina|title=Die Leopoldina und ihre jüdischen Mitglieder im Dritten Reich|volume=R. 3, Jg. 39|publication-place=Halle|date=1994|language=German
▲Milli rifah illərində Akademiyanı “milli institut” statusuna yüksəltmək üçün çoxlu cəhdlər edildi, lakin ilk cəhdlər uğursuz oldu. O vaxtlar Akademiya siyasi və ya akademik səviyyədə ölkənin gündəmində deyildi. Lakin sonradan onun üzvləri öz ictimai mövqelərini yaxşılaşdırmaq üçün Akademiyanı onun proseslərində iştirak etmək öhdəliyi ilə zənginləşdirməyə başladılar. Beləliklə, etdiyi 1924-cü ilin çətin şərtlərinə baxmayaraq, onlar hətta bütün yerli üzvlərin iştirak ilə müntəzəm olaraq aylıq yığıncaqlar keçirməyə başladılar.
}}</ref> Onlardan səkkizi [[İkinci Dünya müharibəsi|II Dünya müharibəsi]] zamanı nasistlər tərəfindən öldürülüb.<ref name="meulen">[http://www.leopoldina.org/fileadmin/user_upload/Nova_Acta/2010/ProbeNALSu22.pdf Speech of Leopoldinas president Volker ter Meulen 2009] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20110723062333/http://www.leopoldina.org/fileadmin/user_upload/Nova_Acta/2010/ProbeNALSu22.pdf |date=July 23, 2011 }}</ref> Buna baxmayaraq, Leopoldin o zamankı Leopoldininin prezidenti Emil Abderhalden sayəsində digər alman akademiyaları kimi nasist rejiminin təsirindən çox da əziyyət çəkmədi.<ref>{{citation|surname1=Sybille Gerstengarbe|periodical=Jahrbuch 1993, Leopoldina|title=Die Leopoldina und ihre jüdischen Mitglieder im Dritten Reich|volume=R. 3, Jg. 39|publication-place=Halle|date=1994|language=German
}}</ref><ref name=":0" /> Akademiyanın bölmələrini yenidən təşkil etməklə, 1932-ci ildə “Alman təbiətşünaslarının tərcümeyi-halı” adlı yeni seriyanı təqdim edərək nasist təzyiqlərinə müqavimət göstərdi.<ref>{{Cite web|url=http://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Societies/German_Academy.html|title=German Academy of Scientists Leopoldina|website=mathshistory.st-andrews.ac.uk|access-date=2020-04-10}}</ref>
== Fəaliyyəti ==
| |||