Fotosintez: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
bunlar onemli idi
Cümlə strukturu, buraxılmış hərf səhvləri və kəşf tarixi
Sətir 1:
[[Kateqoriya:Fotosintez| ]]
[[Şəkil:Leaf 1 web.jpg|thumb|right|260px|yarpaq]]
'''Fotosintez''' — [[Bitkilər|bitki]] və bir sıra başqa orqanizmdə gedən işıq enerjisinin kimyəvi enerjiyə çevrilməsi prosesprosesidir.
 
Fotosintez birqanunauyğunluqla hadisedirbaş hansiverən kibir buhadisədir. hadiseBitkinin qanunauygunluqla bas verir.Bitkifotosintez fotosintezindəprosesində iştirak edən əsas orqanı [[yarpaqYarpaq|yarpağıdır]]dır. Ağızcıqlardan yarpağa hava daxil olur ki, onun da tərkibində olan karbon qazından bitki qida kimi istifadə edir. Yarpaq hüceyrələrindəki [[xloroplastlarXloroplastlar|xloroplastlarda]]da günəş enerjisini udma xüsusiyyətinə malik [[xlorofil]] piqmenti olur. Əmici tellərlə torpaqdan su və mineral maddələr udulur və kökün ötürücü boruları ilə gövdəyə, oradan yarpaqlara ötürülür. [[Günəş enerjisi|Günəş enerjisindən]]ndən istifadə etməklə bitki kimyəvi çevrilmə yolu ilə qeyri-üzvi maddələrdən (karbon qazı və sudan) mürəkkəb üzvi maddələr (şəkər və oksigen) yaradır.
 
Fotosintez zamanı işıqda üzvi maddəmaddələrin yaranması ilə bərabər, həm də ətraf mühitdəmühitə [[oksigen]] xaric edilir. Fotosintez etmək qabiliyyəti yaşıl bitkilərin əsas xüsusiyyətlərindən biridir. Qeyri-üzvi maddələrdən üzvi maddə yaradan orqanizmlər [[avtotroflar]] adlanır ("autos"-özü, "trofe" - qidalanma).
(şəkər və oksigen) yaradır.
 
Bitkilər günəş enerjisindən üzvi maddələrin sintezində istifadə edir və digər canlılar da qidalanarkən onlardan yararlanır. Canlıların tənəffüsünü təmin edən oksigen də fotosintez nəticəsində alınır. Fotosintez prosesi yalnız işıqda gedən prosesdir. Üzvi maddə və oksigen əmələ gəlir. Tənəffüs həm işıqda həm də qaranlıqda gedir. Tənəffüs zamanı karbon qazı və qeyri-üzvi maddəmaddələr əmələ gəlir.
Fotosintez zamanı işıqda üzvi maddə yaranması ilə bərabər, həm də ətraf mühitdə [[oksigen]] xaric edilir. Fotosintez etmək qabiliyyəti yaşıl bitkilərin əsas xüsusiyyətlərindən biridir. Qeyri-üzvi maddələrdən üzvi maddə yaradan orqanizmlər [[avtotroflar]] adlanır ("autos"-özü, "trofe" - qidalanma).
 
İlk dəfə olaraq fotosintez prosesini ingilis alimi Cozef Pristli 1771-ci il avqustun 17-si kəşf etmişdir.
Bitkilər günəş enerjisindən üzvi maddələrin sintezində istifadə edir və digər canlılar da qidalanarkən onlardan yararlanır. Canlıların tənəffüsünü təmin edən oksigen də fotosintez nəticəsində alınır. Fotosintez prosesi yalnız işıqda gedən prosesdir. Üzvi maddə və oksigen əmələ gəlir. Tənəffüs həm işıqda həm də qaranlıqda gedir. Tənəffüs zamanı karbon qazı və qeyri-üzvi maddə əmələ gəlir.
 
Fotosintez sözü yunanca fotos (işıq) və sintezis (birləşmə) sözlərindən gəlməkdədir. imza Leyla bagislayin amma coox maraqlidi bunlari yazmaq
İlk dəfə olaraq fotosintezi rus alimi Kliment Arkadyeviç Timiryazev kəşf etmişdir. Bunun nəticəsində fotosintez əmələ gəlmişdir
 
Fotosintez sözü yunanca fotos (işıq) və sintezis (birləşmə) sözlərindən gəlməkdədir. imza Leyla bagislayin amma coox maraqlidi bunlari yazmaq
 
[[Kateqoriya:Fotosintez| ]]
{{Biologiya}}