Butan: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə
k texniki düzəliş, typos fixed: km2 → km²
Sətir 72:
 
== Ümumi məlumat ==
Cənubi Asiyada dövlət. Şimal-qərbdə və şimalda Çinlə, cənub-qərbdə, cənubda və şərqdə Hindistanla həmsərhəddir. Sah. 46,65 min km2km². Əh. 758,7 min (2013). Paytaxtı Thimphu şəhəridir. Rəsmi dil dzonqke (bhotiya) dili, pul vahidi nqultrumdur. İnz. cəhətdən 20 dzonqa (əyalətə) bölünür. Butan BMT-nin (1971), SAARK-ın (Cənubi Asiya regional əməkdaşlıq assosia- siyası; 1985), BVF-nin (1981), BYİB-in (1981), ÜTT-nin (müşahidəçi qismində) üzvüdür.
 
== Dövlət quruluşu ==
Sətir 78:
 
== Əhalisi ==
Butanın ərazisi 40.994 &nbsp;km²-dir .<ref>[http://statoids.com/ubt.html Administrative Divisions of Countries ("Statoids") : Districts of Bhutan]</ref> 2005-ci ildə aparılmış siyahıya almaya əsasən ölkənin 672.425 nəfər əhalisi var.
 
Əhalinin etnik tərkibi: Budanlılar %50, Nepal mənbəlilər %35, yerli və köçəri qəbilələr %15. Əhali: 2, 279,723 (İyul 2006 məlumatları)
Sətir 120:
Relyef, geoloji quruluş və faydalı qazıntılar. Butanın ərazisi Şərqi Himalay dağlarının cənub yamacının çətin keçilən yüksək dağlıq hissəsindədir. Səthi [[Brahmaputra çayı|Brahmaputra]] hövzəsi çaylarının dərin dərələri ilə kəskin parçalanmışdır. Cənub sərhədi boyu dar zolaq şəklində dağətəyi [[Allüvial düzənlik|allüvial]] düzənliklər (duarlar) uzanır. Ölkənin cənub hissəsini təpəli öndağlıqlar, mərkəzini Kiçik Himalay dağlarının submeridional qolları (hünd. 4840 m-ədək), şimalını isə Böyük Himalay dağlarının qolu (Kula-Kanqri d. 7554 m., Butanın ən yüksək nöqtəsi) tutur. Tektonik cəhətdən Butanın ərazisi Kaynozoyun Alp-Himalay mütəhərrik qurşağına aiddir. Dəmir, qurğuşun və mis filizlərinin, daş- duz, mika və mərmərin kiçik yataqları məlumdur.
 
Ərazisinin böyük hissəsinin iqlimi rütubətli mussondur. Orta temperatur qışda 15 &nbsp;°C, yayda 30-36 &nbsp;°C, illik yağıntının miqdarı 2000-5000 2000–5000&nbsp;mm-dir. Dağarası dərələrdə iqlim mülayim rütubətlidir. Qışda orta temperatur −4&nbsp;°C-dən −16&nbsp;°C-yə- dək, yayda 15-26&nbsp;°C-dir. Yüksəkdağlıqda iqlim soyuqdur. Yağıntı (ildə təqr. 50 &nbsp;mm), əsasən, qışda qar şəklində düşür. Qar xətti 4600 m-dən keçir. 677 dağ buzlağı var. Daxili sular. Çayları (Manas, Sankoş, Vonq-Çu, Nqamo və s.) Brahmaputra hövzəsinə aiddir. Yuxarı axınları buzlaqlarla, orta axınları isə qar və yağış suları ilə qidalanır. Musson mövsümündə daşqınlar olur. Şimalında çoxsaylı buzlaq gölləri var. Torpaqlar, bitki örtüyü və heyvanlar aləmi. Butanın ərazisinin təqribən 65%-ini 3300-38003300–3800 m-ədək yüksəklikdə bitən meşələr tutur. Butanın cənubunda yarpağınıtökən — həmişəyaşıl meşələr (kastanopsis, şima, ağacabənzər qıjılar), bəzi yerlərdə yarpa- ğınıtökən sal meşələri yayılmışdır. Ölkənin mərkəzi hissəsi üçün səciyyəvi olan 1800-26001800–2600 m yüksəklikdə həmişəyaşıl palıd və yarpağınıtökən ağac cinslərindən (ağcaqayın, tozağacı və s.) ibarət meşələr daha yüksəkdə iynəyarpaqlı meşələrlə (Himalay şamı, küknar, Himalay tsuqası, ağşam) əvəz olunur. Meşənin yuxarı sərhədi, əsasən, rododendronlardan (50 növ- dən çox) və ardıclardan ibarətdir. 4000-46004000–4600 m yüksəklikdə Alp çəmənlikləridir.
 
== Coğrafiyası ==
Sətir 129:
Xəritə mövqesi: Asiya
 
Sahəsi: cəmi: 38,394 &nbsp;km²
 
Quru: 38,394 &nbsp;km²
 
Su: 0 &nbsp;km²
 
Sərhədləri: cəmi: 1,075 &nbsp;km
 
Sərhəd qonşuları: [[Çin Xalq Respublikası|Çin]] 470 &nbsp;km,
[[Hindistan]] 605 &nbsp;km
 
Sahil şeridi: 0 &nbsp;km (quru ilə çevrili)
 
Dənizləri: yox (quru ilə çevrili)
Sətir 157:
daimi əkinlər: %0.43
digər: %97.27 (2005 məlumatları)
Sulanan ərazi: 400 &nbsp;km² (2003 məlumatları)
 
Təbii fəlakətlər: Sərt fırtınalar; yağış mövsümü boyunca artmaqda olan torpaq sürüşmələri.
Sətir 195:
 
== Nəqliyyat ==
Dəmiryolları: 0 &nbsp;km
 
Quru yolları: cəmi: 8,050 &nbsp;km
 
Asfalt: 4,991 &nbsp;km
 
Asfalt olmayan: 3,059 &nbsp;km (2003)
 
Kanallar: yox
Sətir 216:
{{Asiya ölkələri}}
{{Cənubi Asiya ölkələri}}
 
[[Kateqoriya:Butan| ]]
[[Kateqoriya:Krallıqlar]]