Antena: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.1
Sətir 8:
'''Antena''' — elektromaqnit dalğalarının şüalandırılması və qəbulu üçün istifadə olunan radiotexniki qurğudur.
Antena istənilən [[Radioverici qurğu|radioverici]] və radioqəbuledici qurğunun əsas tərkib hissələrindən biridir. Bu qurğuların işinin effektivliyi antena-fider sisteminin düzgün seçilməsindən və razılaşdırılmasından əhəmiyyətli dərəcədə asılı olur. Antena-fider sistemləri [[aviasiya]]da xüsusi əhəmiyyət kəsb edirlər. Belə ki, burada radiotexniki sistemlərə və vasitələrə spesifik tələblər qoyulur.
Müasir hava limanları və gəmiləri tərkibində antena olan müxtəlif lokasiya, [[naviqasiya]] və [[rabitə]] qurğuları ilə təmin olunur. Antenanın növü, onun konstruksiyası və parametrləri həlli tələb olunan məsələnin xarakterindən asılı olur. Burada rupor, dalğaötürən-yarıq, parabolik-güzgü və s. antenalardan geniş istifadə olunur. Bu qurğular ifratyüksək tezlikli (İYT) şüalanma mənbələri olub, bəzi hallarda insan orqanizmi üçün təhlükəlidirlər<ref>[{{Cite web |title=Can RFID Be Harmful to the Human Body? |url=https://www.rfidjournal.com/blogs/experts/entry?5001 Can|access-date=2019-09-28 RFID|archive-date=2019-09-28 Be|archive-url=https://web.archive.org/web/20190928070740/https://www.rfidjournal.com/blogs/experts/entry%3F5001 Harmful|url-status=live to the Human Body?]}}</ref><ref>[https://www.academia.edu/18331985/RAD%C4%B0AS%C4%B0YADAN_M%C3%9CHAF%C4%B0Z%C6%8F?auto=download RADİASİYADAN MÜHAFİZƏ]</ref><ref>[{{Cite web |title=High Frequency Radiation and Human Exposure |url=https://www.who.int/peh-emf/meetings/archive/en/keynote5dawoud.pdf High|access-date=2019-09-28 Frequency|archive-date=2022-01-28 Radiation|archive-url=https://web.archive.org/web/20220128213030/http://www.who.int/peh-emf/meetings/archive/en/keynote5dawoud.pdf and|url-status=live Human Exposure]}}</ref><ref>[{{Cite web |title=Влияние СВЧ на организм человека. |url=https://sites.google.com/site/smogelectro/glavnaa/svc/vlianie-svc Влияние|access-date=2019-09-28 СВЧ|archive-date=2022-03-05 на|archive-url=https://web.archive.org/web/20220305101910/https://sites.google.com/site/smogelectro/glavnaa/svc/vlianie-svc организм|url-status=live человека.]}}</ref>.
Hava limanları və gəmilərinin tərkibində olan radiotexniki sistemlərin istismarı ilə məşğul olan radiomühəndis aviasiyada istifadə olunan antena-fider sistemlərinin konstruksiyalarını, parametrlərini və xarakteristikalarını bilməli, istifadə olunan [[Elektromaqnit dalğaları|dalğaların]] yayılma mexanizmi haqqında dəqiq təsəvvürə malik olmalıdır.
== Təyini və istifadə məqsədi ==
Ötürmə xəttinin (fiderin) köməyi ilə radioverici şüalandırıcı antenaya, radioqəbuledici isə qəbuledici antenaya qoşulur. Fiderlərdə yük və cərəyanlarla bağlı olan istiqamətləndirilən (bağlı) [[Elektromaqnit sahəsi|elektromaqnit sahə]]ləri yayılır. Şüalandırıcı və qəbuledici antenalar arasında azad elektromaqnit dalğaları yayılır. Həm bağlı, həmdə azad elektromaqnit dalğaları radiosiqnaldırlar. Ona görə də antena-fider qurğusu bağlı dalğaların azad dalğalara əlverişli (iqtisadi cəhətdən) çevrilməsini və ötürülən informasiyanın təhrifsiz canlandırılmasını təmin etməlidir. Bundan əlavə verici antena azad dalğaların istiqamətlənmiş şüalanmasını təmin etməlidir. Bunun nəticəsində müxtəlif radiostansiyaların qarşılıqlı maneələri zəiflədilir.
İstiqamətlənmə xassəsi antenanın əsas xassələrindən biridir. Radiolokasiya, kosmik rabitə, radioastronomiya və s. antenaları böyük istiqamətlənməyə malik olurlar. Bəzi hallarda antenalardan bütün istiqamətlərdə eyni dərəcədə şüalandırılması tələb olunur. Məsələn, hər hansı bir məkanda yerləşdirilmiş radioyayım və televiziya antenaları Yer müstəvisində (horizontal müstəvidə) bütün istiqamətlərdə eyni cür şüalandırmalıdır<ref>[{{Cite web |title=Antennas and transmitters |url=https://www.explainthatstuff.com/antennas.html Antennas|access-date=2019-09-28 and|archive-date=2022-07-21 transmitters]|archive-url=https://web.archive.org/web/20220721135437/https://www.explainthatstuff.com/antennas.html |url-status=live }}</ref>.
=== Verici və qəbuledici antenalar ===
Yüksək tezlikli cərəyanın enerjisini verilmiş istiqamətlərdə şüalandırılan azad elektromaqnit dalğaların enerjisinə çevirən radiotexniki qurğuya ''verici'' (şüalandırıcı) antena deyilir.