Brahmaputra çayı: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.1 |
||
Sətir 22:
Brahmaputra [[Tibet Muxtar Vilayəti|Tibetin]] Buranq əyalətində, [[Himalay|Himalayın]] şimal yamacında yerləşən Kaylas dağı yaxınlığındakı Mapam-Yumtsu gölündən başlayır,<ref name="xinhua">{{cite web|url=http://news.xinhuanet.com/english2010/china/2011-08/22/c_131067137.htm|title=Scientists pinpoint sources of four major international rivers|publisher=Xinhua xəbər agentliyi|date=22 avqust 2011|access-date=8 sentyabr 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20160503062829/http://news.xinhuanet.com/english2010/china/2011-08/22/c_131067137.htm|archive-date=3 May 2016|url-status=live}}</ref> Himalayı keçərək böyük dərələrlə cənubi [[Tibet]] boyunca axır və Hindistanın [[Arunaçal-Pradeş]] ştatına daxil olur.<ref name="britannica">{{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Brahmaputra-River|title=Brahmaputra River|website=Encyclopædia Britannica|access-date=13 noyabr 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170130005707/https://www.britannica.com/place/Brahmaputra-River|archive-date=30 yanvar 2017|url-status=live}}</ref> Bundan sonra çay, geniş [[Qanq]] deltasında Banqaladeşdə Padma adı ilə məşhur olan Qanqla birləşir. Brahmaputra və Padma birləşərək [[Meqhna (çay)|Meqhna]] çayını əmələ gətirir və [[Benqal körfəzi|Benqal körfəzinə]] tökülür.<ref>{{cite web|title=Brahmaputra River Flowing Down From Himalayas Towards Bay of Bengal|url=http://www.eosnap.com/tag/brahmaputra-river/|access-date=22 noyabr 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111106133618/http://www.eosnap.com/tag/brahmaputra-river/|archive-date=6 noyabr 2011|url-status=live}}</ref>
Təxminən {{convert|4696|km|mi|abbr=on}}<ref name="xinhua" /> uzunluğunda olan Brahmaputra bölgədə [[suvarma]] və nəqliyyat üçün vacib bir çaydır. Çayın orta dərinliyi {{Convert|30|m|ft}}, maksimum dərinliyi isə {{Convert|135|m|ft}}-dir (Sadiyada).<ref name="BBWR">{{cite book|last1=Singh|first1=Vijay|last2=Sharma|first2=Nayan|last3=Ojha|first3=C. Shekhar P.|date=29 fevral 2004|title=The Brahmaputra Basin Water Resources|url=https://books.google.fr/books?id=HUXrVyUk0RAC&hl=de&source=gbs_navlinks_s|location=Dordrecht|publisher=Springer|page=120|isbn=9789048164813|access-date=2021-03-15|archive-date=2022-03-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20220325083811/https://books.google.fr/books?id=HUXrVyUk0RAC&hl=de&source=gbs_navlinks_s|url-status=live}}</ref> Yazda Himalaydakı qarın əriməsi nəticəsində çayda fəlakətli daşqınlar baş verir. Suyun orta axın sürəti 19.800 m³/san<ref name="britannica" /> olan çayda daşqınlar zamanı bu rəqəm təxminən 100.000 m³/san-ə yüksəlir.<ref>{{cite web|url=http://www.fao.org/nr/water/aquastat/countries/bangladesh/index.stm|title=Water Resources of Bangladesh|website=FAO|archive-url=https://web.archive.org/web/20090806192531/http://www.fao.org/nr/water/aquastat/countries/bangladesh/index.stm|archive-date=6 avqust 2009|access-date=18 noyabr 2010}}</ref> Çay eyni zamanda dünyada bor hadisəsinin baş verdiyi nadir çaylardan biridir.
Ərazidə 8.000 m-dən yuxarı olan yeganə zirvə [[Kançencaqra]] (8.586 m) olduğundan bura Brahmaputra hövzəsindəki ən yüksək nöqtədir. Çayın yuxarı axını uzun müddət məlum olmamış və yalnız 1884–1886-cı illərdə Yarlunq Tsanqponun başçılıq etdiyi ekspedisiya tərəfindən müəyyən edilmişdir. Buna görə də çayın bu hissəsi tez-tez Tsanqpo-Brahmaputra olaraq adlandırılır.
| |||