TCP/IP: Redaktələr arasındakı fərq

• Mühitə daxil oma dərcəsi (network access).

 

TCP/IP modeli ilə OSI modelinin dərəcələrinin fərqli olduğuna görə TCP/IP modelinin OSI modelinə daxil olma yollarında fikir ayrılığı mövcuddur. Həmçinin OSİ modeli nəqliyyat və şəbəkə dərəcələri arasında əlavə «Internetworking» dərəcəsi istifadə etmir.Mübahisəli protokola nümunə ARP və ya STP ola bilər.

Ənənəvi olaraq TCP/IP protokolları OSİ modelinə aşağıdakı kimi daxil olunur:

 

 

 

 

 

4) Nəqliyyat - Məsələn. TCP, UDP, RTP, SCTP, SPX, ATP, DCCP, GRE

 

 

 

 

 

Sadələşdirilmiş TCP/İP toplusunun izahını belə təsvir etmək olar:

 

 

4) Tətbiqi - «7 dərəcə» Məsələn. HTTP, FTP, DNS

1) Fiziki - Məsələn. Fiziki mühit və informasiyanın kodlaşdırılması prinsipləri, T1, E1.

 

 

Fiziki dərəcə informasiyanın ötürüldüyü mühiti (kabel,optik lif,radio kanal),mühitin fiziki xüsusiyyətləri və məlumat ötürülməsi prinsiplərini (kanalların ayrılması,modulyasiya,siqnalların tezliyi,ötürücünün sinxronlaşma üsulu,cavabı gözləmə müddəti və maksimal məsafə) təsvir edir.

 

 

Kanal dərəcəsiт, kodlaşma daxil olmaqla (yəniməlumat paketinin başlanğıc və sonluğunu təyin edən bit-lərin xüsusi ardıcıllığını) məlumat paketinin fiziki dərəcədən necə ötürüldüyünü təsvir edir. Məsələn Ethernet paketin başlıq hissəsində bu paketin şəbəkədə hansı maşın və ya maşınlar üçün nəzərdə tutulduğuna dair göstərişə malikdir.

Kanal dərəcəsini bəzən 2 LLC və MAC alt dərəcələrinə bölürlər.

 

 

Şəbəkə dərəcəsi ilkin olaraq bir alt şəbəkədən digərinə məlumat ötürülməsi üçün işlənib hazırlanmmışdır. ARPANET şəbəkəsində X.25 və IPC protokollarını nümunə olaraq göstərmək olar. Qlobal şəbəkə konsepsiyasının inkfaşı ilə əlaqədar bu dərəcəyə istənilən şəbəkədən istənilən şəbəkəyə məlumat ötürülməsi üzrə imkanlar həmçinin, uzaq məsafədə yerləşən tərəfdən məlumat istənilməsi (məsələn ICMP və IGMP protokollarında. ICMP -İP əlaqə haqda dioqnostik informasiyanın ötürülməsi üçün istifadə olunur. IGMP - multicast axınının idarə olunmasında istifadə olunur) əlavə olundu.

ICMP və IGMP - IP üzərində yerləşir və ardınca gələn nəqliyyat dərəcəsinə düşməlidirlər, lakin funksional olaraq şəbəkə dərəcəsinin protokolları olduğundan onları OSİ modelinə daxil etmək mümükün deyil.

İP şəbəkə protokolunun paketləri, məlumatların paketdən hasil edilməsi üçün məhz hansı dərəcəli protokol istifadə etməli olduqlarına dair göstərişi olan koda malik ola bilərlər. Bu unikal İP nömrə protokoludur. ICMP və IGMP müvafiq olaraq 1 və 2 nömrəsinə malikdir.

 

 

Nəqliyyat dərəcəsinin protokolları məlumatın çatdırılması üzrə yarana bilən problemləri həll edə (məlumat göndərilən ünvana çatdırıldımı?) və gələn məlumatların düzgün ardıcıllığına zəmanət verə bilər. TCP/IP- cəmində,məlumatın məhz hansı qoşma üçün nəzərdə tutulduğunu nəqliyyat protokolları təyin edir.

Bu dərəcədə verilmiş avtomatik marşrutlaşdırma protokolları (İP üzərində işlədiyi üçün),əslində şəbəkə dərəcəsinin bir hissədir; məsələn OSPF (IP identifikatoru 89).

TCP (IP identifikatoru 6)- qoşmaya etibarlı məlumat axınını təmin edən, əldə edilən məlumatın qərəzsiz olduğuna əminlik yaradan, məlumatın itkisi zamanı onu təkrar istəyən və məlumatın təkrarlanmasını aradan qaldıran əvvəlcədən əlaqə qurulması ilə zəmanətli nəqliyyat mexansizmidir.

TCP şəbəkəyə düşən gücün nizamlanmasına,uzaq məsafələrə məlumat ötürülməsində gözləmə müddətinin azaldılmasına imkan yaradır. Bundan əlavə, TCP gələn məlumatın eyni ardıcıllıqda göndərildiyinə zəmanət verir.Bu onu UDP dən ayıran əsas xüsusiyyətdir.

UDP (IP identifikatoru 17) əlaqə qurulmadan dataqramm ötürülməsi protokolu.Həmçinin onu etibarsız məlumat ötürülməsi protokolu da adlandırırlar, yəni göndərilən məlumatın ünvana çatıb çatmadığına və məlumat paketinin qarışmayacağına əmin olmaq mümkünsüzdür. Zəmanətli məlumat ötürülməsi tələb olunan qoşmalarda TCP protokolları istifadə olunur.

UDP əsasən kompyuter oyunları və video axınlar olan qoşmalarda istifadə olunur,beləki burada paketlərin itkisinə yol verilə, təkrar istənilən paket isə ümumiyyətlə təsdiqlənmiyə bilər və ya əlaqənin yaradılmasına təkrar göndərişdən daha çox resurs tələb olunan sorgu-cavab tipli qoşmalar (məsələn DNS-ə sorğular). Həm TCP və həm də UDP port adlanan yuxarı dərəcəli protokolun təyin edilməsi üçün istifadə olunur.

 

 

Qoşmaların əksəriyyəti tətbiqi dərəcədə işləyir. Bu proqrammlar məlumat mübadiləsi üçün özlərinə məxsus protokollara malikdirlər.Məsələn; WWW üçün HTTP, FTP (fayl gondərilməsi), SMTP (elektron poçt), SSH (uzaq məsafədə olan maşınla təhlükəsiz əlaqə), DNS (simvollu adların İP ünvanlara şəkilləndirilməsi) və s.