Şumer: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Geri qaytarıldı Mobil redaktə Mobil veb redaktə
k 194.135.168.74 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq 178.237.78.105 tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Teq: Geri qaytarma
Sətir 1:
{{Mesopotamiya}}
Şumer medeniyyeti
'''Şumer''' – e.ə. VI minillikdən başlayaraq cənubi [[İkiçayarası]]nda (Dəclə və Fərat) mövcud olmuş ən qədim insan [[sivilizasiya]]sı. Bu sivilizasiyanın yaranması və çiçəklənməsində, əhalinin sosial-mənəvi həyatında və həyat tərzinin formalaşmasında təbiətin təsiri, əsas da [[Dəclə]] və [[Fərat]] çaylarının böyük təsiri vardır. Odur ki, bu sivilizasiyanı "çay sivilizasiyası" adlandırmaq olar.
Şehirlerin yaranması medeniyyetin inkişafına süretli tekan verdi.
Şumerler yazı materialı kimi ikiçayarasında bol olan gilden istifade edirdiler.Şumerler gilden lövheler hazırlayırlar ve üzerinde yazı yazırdılar. Mehz bu yazılar 5 min il evvel mövcud olmuş Şumer cemiyyetinin inkişaf yolunu izlemeye imkan verir.Bu vaxta qeder şumerlere mexsus minlerle gil lövheler tapılmışdır.Bu lövheler şumerlerin elmi,dünyagörüşleri,ticaret müqavileleri ve problemleri haqqında melumat verir.
YAZI
Şumerler ilk yazı medeniyyeti yaradan xalqlardan biri hesab olunur.Onların yazıları eramızdan evvel 4-cü minillikde "URUK" şeherinde meydana gelib.
 
Dəclə və Fərat çayları arasında yerləşən ərazi bəşəriyyətin ən qədim mədəniyyət ocaqlarından biri olmuşdur. Çayların və münbit torpaqların yaxınlığı əkinçiliyin, maldarlığın, ticarətin inkişafı üçün zəmin yaratmışdır. Burada Yaxın Şərqin bütün karvan yolları kəsişirdi. Alimlər hesab edirlər ki, bu ərazidə ilk insanlar hələ [[paleolit]] dövründən başlayaraq məskunlaşmışdırlar. Qədim yunanlar bu ərazini [[Mesopotamiya]] adlandırmışdılar. Coğrafi cəhətdən Mesopotamiyanın cənubu ovalıq, şimalı isə dağlıq ərazilərdə yerləşir. Hal-hazırda bu ərazinin böyük hissəsi [[İraq]] dövlətinin, şimalda az bir hissə isə [[Türkiyə]]nin tərkibinə daxildir. Qədim zamanlarda isə burada Şumer, [[Akkad]], [[Babil]] kimi bir neçə dövlət mövcud olmuşdur. Daha sonra bu ərazilər [[Assuriya]] və [[İran]] imperiyalarının tərkibinə qatılmışdır.
Şumerlerin ilk yazıları şekli yazı idi.Lakin gil üzerinde daire,dalğalı xetler ve s. çekmek çetin idi.Ona göre şekiller işarelerle evez olundu .Belelikle,mixi yazı yarandı.
 
== Mənşəyi və dili ==