Kriogen dövrü: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2 |
|||
Sətir 3:
'''Kriogen''' ({{Dil-el|κρύος}} (''krýos'')- soyuq və γένεσις (''génesis) - doğum)'' və ya Kriogen dövrü — 720-635 milyon il əvvəlləri əhatə edən geoloji dövr.<ref name="SG-20170113">{{cite web|url=http://www.stratigraphy.org/index.php/ics-chart-timescale|title=Chart|publisher=International Commission on Stratigraphy|accessdate=2017-02-14|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170113013553/http://www.stratigraphy.org/index.php/ics-chart-timescale|archivedate=2017-01-13|df=dmy-all}}</ref> [[Neoproterozoy]] erasının ikinci dövrüdür.
Kriogen dövrü 1990-cı ildə Beynəlxalq Stratiqrafiya Komissiyası tərəfindən təsdiq edilmişdir.<ref name="Plumb 19912">{{cite journal|last=Plumb|first=Kenneth A.|title=New Precambrian time scale|journal=Episode|year=1991|volume=14|series=2|pages=134–140|accessdate=7 September 2013|url=http://www.stratigraphy.org/bak/Precambrian.pdf|archive-date=24 September 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924124912/http://www.stratigraphy.org/bak/Precambrian.pdf|url-status=live}}</ref> Əksər dövrlərdən fərqli olaraq Kriogenin başlanğıcı qlobal miqyasda müşahidə olunan və sənədləşdirilmiş bir hadisə ilə əlaqələndirilmir.
== İqlim ==
Sətir 10:
Geoloji dəlillər Yerin bu dövrdə tarixin ən ağır buz dövrlərini yaşadığını göstərir.
Kriogen dövründə ümumiyyətlə iki böyük buz dövrünün: 720-660 milyon il əvvəlləri əhətə edən Sturt buz dövrü və təxminən 635 milyon il əvvəl Kriogen dövrü ilə başa çatmış Marino buz dövrü; olduğu təxmin edilir.<ref>{{Cite journal|last1=Shields|first1=G. A.|title=Palaeoclimate: Marinoan meltdown|doi=10.1038/ngeo214|journal=Nature Geoscience|volume=1|issue=6|pages=351–353|year=2008|pmid=|pmc=|bibcode=2008NatGe...1..351S}}</ref> Bu dövrdə buz aşağı enliklərə qədər bütün dünyanı əhatə etdiyi üçün bu model "qartopu dünya" adlanır.<ref>Hoffman, P.F. 2001. [http://www.snowballearth.org ''Snowball Earth theory''] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20060228231748/http://www.snowballearth.org/ |date=2006-02-28 }}</ref>
== Coğrafiya ==
| |||