Orta Dünya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə Təkmilləşdirilmiş mobil redaktə
Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2
Sətir 26:
Tolkinin Orta Dünya xəritələri dünyanın yalnız kiçik bir hissəsini əhatə edir, Run və Harad torpaqlarının geniş hissələri, eləcə də digər qitələr göstərilmir.
 
Tolkin dəfələrlə qeyd edib ki, Orta Dünya bizim Yer planetimizdə yerləşir<ref name="interview">[http://www.lordotrings.com/interview.asp Interview with J.R.R. Tolkien] {{webarchive|url=https://archive.is/20120906130048/http://www.lordotrings.com/interview.asp |date=2012-09-06 }}.</ref> (daha doğrusu, uzaq keçmişdə «yerləşirdi»). O, bu barədə həm “Üzüklərin hökmdarı” əsərində<ref>Fellowship of the Ring, «Prologue» and Appendix D.</ref> həm də məktublarında qeyd etmişdi<ref>Tolkien, Letters, ed. Humphrey Carpenter, nos. 151, 165, 183, 210, 211, 212, 294, 325.</ref>. Onun sözlərinə görə, [[:en:Third Age|Üçüncü Dövr]] təxminən altı min il əvvəl başa çatmışdır<ref>Letters, no. 211.</ref>. [[Şır]]ın ətrafı indiki Şimal-Qərbi Avropadır (məsələn, [[Hobbiton]] [[Oksford]] kimi eyni çografi enlikdə yerləşir)<ref>Letters, no. 294.</ref>. Lakin o, bəzi məktublarda cavab olaraq öz hekayələrini «ikinci dərəcəli reallıqa» aid edib ({{dil-en|secondary or sub-creational reality, secondary belief}})<ref>Letters, nos. 180, 200, 328.</ref>. 1971-ci ilin yanvarında verdiyi müsahibəsində təsvir etdiyi hadisələr başqa bir dövrdə baş verdiyini hesab etmək olarmı sualına o, belə cavab vermişdi: «Xeyr.... amma digər bir təsəvvür səviyyəsində - bəli, olar»<ref name="interview" /><ref>Rico Abrahamsen. Webwork by Varda. [http://valarguild.org/varda/Tolkien/encyc/papers/dreamlord/stages/stages_of_imagination.htm#24 «Stages of Imagination»] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20121011002131/http://valarguild.org/varda/Tolkien/encyc/papers/dreamlord/stages/stages_of_imagination.htm#24 |date=2012-10-11 }}.</ref>. Buna baxmayaraq, o, hadisələrin Yer planetində baş verdiyini təsdiqləmişdir; [[Midqard]] və Orta Dünyanı müqayisə edərək demişdi: «Bəli, bunlar eyni sözdür. İnsanların əksəriyyəti Orta Dünyanın [[elmi fantastika]]dakı kimi başqa bir aləm və ya başqa bir planet olduğunu düşünməklə yanılırlar, bu sadəcə dəbdən çıxmış köhnə bir sözdür ki yaşadığımız dünyanı ifadə edirdi, hansı ki [[:ru:Мировой океан (мифология)|Okeanla]] əhatə olunmuş kimi təsəvvür edilirdi»<ref name="interview" />. 1971-ci ilin sonunda o, təsvir etdiyi hadisələri «Yer planetinin tarixində qısa bir epizod» olduğunu bir daha təsdiqləmişdir.
 
== Adlanması ==
 
'''Middle-earth''' sözü - qədim ingiliscə ''[[Midqard|middangeard]]'' sözündən orta ingiliscəyə keçən ''middel-erde'' sözünün müasir dildə tam tərcüməsidi, hansıki cənnətlə cəhənnəm arasında yerləşən real, insanların yaşadığı dünyanın adı idi<ref>{{cite encyclopedia |url=http://www.glyphweb.com/arda/m/middleearth.html |title=Middle-earth |via=glyphweb.com |encyclopedia=Encyclopedia of Arda |access-date=2022-03-25 |archive-date=2022-01-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220124204029/https://www.glyphweb.com/arda/m/middleearth.html |url-status=live }}</ref><ref name="Letter 165">{{harvnb|Carpenter|1981}} ''[[:en:Letters of J. R. R. Tolkien|Letters]]'', #165 to the Houghton Mifflin Co., 30 June 1955</ref><ref name="etymonline">{{cite web |last=[[:en:Douglas Harper|Harper]]|first=[[:en:Douglas Harper|Douglas]]|author-link= |title=Midgard |work=Online Etymological Dictionary; etymonline.com |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=Midgard |access-date=12 March 2010|archive-date=17 August 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110817091755/http://www.etymonline.com/index.php?term=Midgard|url-status=live}}</ref>. [[Con Tolkin|Tolkin]] bu termini Ⅷ əsrdə yaşamış ingilis rahibi [[:en:Cynewulf|Kinevulfun]] "[[:en:Christ I|Məsih]]" və "Helen" şeirlərindən götürmüşdü<ref name="Letter 297">{{harvnb|Carpenter|1981}} ''[[:en:Letters of J. R. R. Tolkien|Letters]]'', #297 draft for a letter to a 'Mr Rang', August 1967</ref>.
{{Sitat2|Eala Earendel engla beorohtast<br>Ofer middangeared monnum sended}}
{{Sitat2|Hail Earendel brightest of angels<br>Above Middle-earth sent unto men}}