Qavrilo Prinsip: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2
Sətir 9:
1914-cü il [[28 iyun|iyunun 28-də]] ershersoq [[Frans Ferdinand]] və xanımı Sofiya Hohenberq [[Avstriya-Macarıstan]] imperiyasının [[Bosniya və Herseqovina]]dakı canişini general Oskar Potiorekin dəvəti ilə hərbi təlimlərin gedişini izləmək məqsədilə [[Sarayevo]]ya gəldilər.<ref>{{cite web|url=https://www.private-prague-guide.com/article/archduke-franz-ferdinand-of-austria-and-his-assassination-june-28-1914/|title='June 28, 1914: The first attempt'|last1=Burns|first1=Tracy|website=www.private-prague-guide.com/|archive-url=https://archive.today/20150127232014/https://www.private-prague-guide.com/article/archduke-franz-ferdinand-of-austria-and-his-assassination-june-28-1914/|archive-date=27 January 2015|url-status=live|accessdate=27 January 2015}}</ref> Dəmir yolu vağzalından şəhərin mərkəzinə doğru irəliləyən avtomobil korteji qabaqcadan onları gözləyən və aralarında Qavrilo Prinsipin də olduğu 6 nəfərdən ibarət terrorçu qrupun hücumuna məruz qaldı. Qrup üzvlərindən biri, Nedelko Çabrinoviç əlindəki qumbaranı avtomobil karvanına tərəf atdı, lakin qumbara ershorsoqun və xanımının əyləşdiyi ikinci avtomobilə yox, üçüncüsünə dəydi və sürücü ilə yanaşı ətrafdakı bir neçə polisin və mülki şəxsin ölümünə səbəb oldu. Uğursuzluğu görən Çabrinoviç dərhal üzərindəki kalium-sianidi içdi və özünü yaxınlıqdakı çaya atmaq istədi, ancaq zəhər ona heç bir təsir etmədi və tezliklə o ətrafdakı kütlə tərəfindən yaxalanıb polisə təhvil verildi. Sui-qəsd baş tutmadı.
 
Vəliəhd şəhər bələdiyyəsində çıxış etmək üçün bura gəldi. Çıxışdan sonra ona şəhəri tərk etmək təklif olunsa da o, qumbaranın partlamasından zərər çəkmiş şəxslərə baş çəkmək üçün şəhər xəstəxanasına yollandı.<ref name=":6">{{Cite web|url=https://www.npr.org/2014/06/27/325516359/a-century-ago-in-sarajevo-a-plot-a-farce-and-a-fateful-shot|title=A Century Ago In Sarajevo: A Plot, A Farce And A Fateful Shot|last=Shapiro|first=Ari|date=27 June 2014|website=NPR.org|language=en|access-date=2019-07-08|archive-date=2019-07-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20190704222604/https://www.npr.org/2014/06/27/325516359/a-century-ago-in-sarajevo-a-plot-a-farce-and-a-fateful-shot|url-status=live}}</ref> Onu və xanımı Sofiyanı daşıyan üstüaçıq avtomobil Frans İosif küçəsindən keçərkən, təsadüfən bu küçədə yerləşən kafedə oturmuş Qavrilo Prinsip onları gördü. O, qaçaraq avtomobilə yaxınlaşdı və onun üzərinə çıxaraq Frans Ferdinandın və xanımının başına və qarnına bir neçə dəfə "Brauninq" tipli tapançadan atəş açdı. Onları tibbi yardım göstərmək üçün dərhal general Potiorekin malikanəsinə çatdırmağa çalışsalar da güllə yaraları çox ağır olduğundan əvvəlcə Frans Ferdinand, 10 dəqiqə sonra isə xanımı Sofiya Hohenberq yoldaca vəfat etdilər. Üstəlik Sofiya hamilə idi.
 
Q. Prinsip isə yaxalanmamaq üçün üzərindəki zəhəri içsə də, qusaraq qaytardı. Tapançada qalan güllələrlə özünü öldürmək istəyərkən yaxınlıqdakı adamlar tərəfindən yaxalandı. Bu zaman onu elə döymüşdülər ki, həbsxanada əlini [[amputasiya]] etmək məcburiyyətində qalınmışdı.
 
== Məhkəmə ==
Avstriya-Macarıstan qanunlarına görə 20 yaşı olmadığı üçün Qavrilo Prinsipə ölüm cəzası tətbiq olunmadı<ref name="telegraph">{{cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/history/world-war-one/inside-first-world-war/part-one/10273752/gavrilo-princip.html|title=The man who started the First World War|last=Butcher|first=Tim|date=30 August 2013|newspaper=Daily Telegraph|accessdate=7 November 2013|archive-date=16 December 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131216002610/http://www.telegraph.co.uk/history/world-war-one/inside-first-world-war/part-one/10273752/gavrilo-princip.html|url-status=dead}}</ref> və mümkün olan maksimum müddətə, 20 il həbs cəzasına məhkum edildi.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.com/2014/06/27/opinion/7-things-gavrilo-princip-man-who-started-wwi/index.html|title=The man who started WWI: 7 things you didn't know|last=Butcher|first=Tim|date=29 June 2014|website=CNN|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200103115143/https://www.cnn.com/2014/06/27/opinion/7-things-gavrilo-princip-man-who-started-wwi/index.html|archive-date=2020-01-03|access-date=2019-09-08}}</ref> Lakin o, 28 aprel 1918-ci ildə həbsxanada vərəm xəstəliyindən vəfat etdi.
 
Məhkəmə işinin gedişində bu qətlin arxasında Serbiya hökumətinin dayandığı aşkar edildi və nəticədə Avstriya-Macarıstan [[Serbiya]]ya [[İyul ultimatumu]]nu elan etdi. Ultimatumun şərtləri ilə tam razılaşmadığına görə 1914-ci il [[28 iyul|iyulun 28-də]] Avstriya-Macarıstan İmperiyası Serbiyaya müharibə elan etdi. Avqustun ilk həftəsində müharibəyə [[Almaniya]], [[Rusiya]], [[Böyük Britaniya]] və [[Fransa]]nın da qoşulması ilə bu müharibə [[Birinci dünya müharibəsi]]nə çevrildi.