Tomas Alva Edison: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2
Sətir 1:
{{Şəxs}}
 
|adı = Tomas Edison
|orijinal adı = Tomas Alva Edison
|şəkil = Thomas Edison2.jpg
|şəklin ölçüsü = 180
|şəklin izahı =
|digər adı =
|doğum tarixi =
|doğum yeri =
|vəfat tarixi =
|vəfat yeri =
|vəfat səbəbi =
|dəfn yeri =
|vətəndaşlığı =
|milliyyəti =
|dini =
|ixtisası =
|təhsili =
|fəaliyyəti =
|fəaliyyət illəri =
|tanınır =
|mükafatları =
|imzası =
|imzanın ölçüsü =
|imzanın izahı =
|saytı =
|vikianbar =
}}
[[Fayl:A day with Thomas A. Edison.webm|thumb|thumbtime=1|upright=1.1|{{en}} ''A Day with Thomas Edison'' (1922)]]
'''Tomas Alva Edison''' ({{DVTY}}) — dünya şöhrətli amerikalı ixtiraçı və sahibkar.
 
[[Amerika Birləşmiş Ştatları]]nda onun adına 1098, xaricdə isə 3 min [[patent]] mövcuddur. O [[teleqraf]]ı, [[telefon]]u, kino aparatını təkmilləşdirmiş, elektrik lampasının sənaye üsulu ilə istehsalını təşkil etmişdir. O həmçinin [[elektrovoz]] istehsalına başlamış, [[fonoqraf]] kəşf etmişdir. Onun təklifi ilə telefon danışığının əvvəlində "alo" deyilməyə başlanmışdır.
 
== Həyatı ==
 
Tomas Edison orta məktəbdə cəmi 3 ay oxumuşdur. İlk 3 aylıq təlimdə ciddi irəliləyiş göstərə bilmədiyinə görə, müəlliməsi Toması "kütbeyin" adlandırmış və bundan sonra o, evdə anası tərəfindən təhsil almalı olmuşdu. Edison yazırdı: "Anam mənə o qədər inandı, o qədər əmin oldu ki, onun ümidlərini qırmamaq üçün nəsə etməli olduğumu anladım".
 
Tomas Alva Edison [[1876]]-cı ildə Amerika Birləşmiş Ştatlarında tədqiqat xarakterli ilk laboratoriya açmışdır.
 
Dünyada sənaye və ictimai məqsədlər üçün işlədiləcək ilk [[elektrik stansiyası]] məhz Edisonun rəhbərliyi altında [[1882]]-ci ildə qurulmuşdur.
 
Heç bir insan həyatında Edison qədər [[patent]] almamışdır.
 
85 yaşında axır saatlarında o öz həyat yoldaşına demişdi: "Əgər ölümdən sonra nəsə varsa, bu yaxşıdır. Yox yoxdursa, bu da yaxşıdır. Mən yaşadığım həyatda mümkün qədər yaxşı işlər görməyə çalışdım...çalışdım…"
[[Fayl:Menlo Park Laboratory.JPG|thumb|200px|Edisonun Menlo Park laboratoriyası Dearbornda Henri Ford Muzeyində nümayış etdirilir]]
 
== Şəxsi keyfiyyətləri ==
Edison zəhmətkeşliyi və məqsədyönlülüyü ilə fərqlənirdi. Elektrik lampası üçün daxili xətti material axtararkən o, 6 min materialı sınaqdan keçirmişdir. Lampanın kömür zəncirinin xarakteristikasını tərtib edərkən o 45 saat laboratoriyada fasiləsiz işləmişdi. Ömrünün axır günlərinə qədər o gündə 15-1615–16 saat işləyirdi.<ref name=people1>{{Cite web |title=Tomas Alva Edison |url=http://www.peoples.ru/technics/designer/edison/index.html |access-date=2010-05-19 |archive-date=2022-02-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220211151048/https://www.peoples.ru/technics/designer/edison/index.html |url-status=live }}</ref>
 
[[Fayl:Edison bulb.jpg|thumb|right|200px|Edisonun birinci [[elektrik lampası]] Menlo Parkda nümayiş etdirilir (1879, dekabr)]]
 
[[Nikola Tesla]], məşhur Amerika ixtiraçısı onun haqqında deyirdi: <blockquote>Əgər Edison ot tayasında iynə itirsəydi mütləq iynəni tapana qədər samanları tək-tək götürüb kənara qoyacaqdı<ref name=Psyh1>{{Cite web |title=Tomas Alva Edison, Məşhurların psixologiyası, Vladimor Qakov |url=http://psylive.ru/?mod=articles&gl=22&id=16 |access-date=2010-05-19 |archive-date=2022-03-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220328122722/http://psylive.ru/?mod=articles&gl=22&id=16 |url-status=live }}</ref></blockquote>
 
== Edisonun məşhur deyimləri ==
 
* Dahi – bir faiz ilham, 99 faiz isə alın təridir.
* Narahatçılıq — razı qalmamaqdır. Razı qalmamaq isə tərəqqinin birinci şərtidir. Mənə tam razı qalan adam göstərin və mən isbat edim ki, o uğursuz adamdır.
* Sivilizasiyanın birinci vəzifəsi insanı düşünməyi öyrətməkdir.
* Mən vegeterianam və içki içmirəm, ona görə də ağlımı işlətməyin yolunu tapıram.
Sətir 61 ⟶ 34:
[[Fayl:Edison and phonograph edit2.jpg|thumb|Tomas Edison fonoqrafın ilk variantı ilə]]
 
== Tomas Edisonun İxtiraları ==
* [[Fonoqraf]] ([[1877]])
* [[Akkumulyator]]
* [[Telefon]]a müasir görkəm vermişdir
* [[Elektrik]]lə işləyən ilk qatarları o qurmuşdur.
 
Sətir 73 ⟶ 46:
 
== Xarici keçidlər ==
* [http://www.edison.me.uk/website-index/ Edison.me.uk] {{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot }}
 
* [http://www.edison.me.uk/website-index/ Edison.me.uk]{{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot }}
* [http://www.ideafinder.com/history/inventors/edison.htm/ IdeaFinder.com Biografi] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081220143522/http://www.ideafinder.com/history/inventors/edison.htm |date=2008-12-20 }}
* [http://www.thomasedison.com/ ThomasEdison.com]
Sətir 80 ⟶ 52:
== Həmçinin bax ==
* [[Elektrik stansiyası]]
 
{{Vikilər
| commons = Thomas Alva Edison