IV Fridrix (Pfals kürfürstü): Redaktələr arasındakı fərq

'''Səmimi Fridrix''' ({{Lang-de|Friedrich Der Aufrichtige}}; {{DVTY}}) — [[Vittelsbax sülaləsi]]<nowiki/>ndən [[Pfals kürfürstlüyü|Pfals kürfürstü]]. 1574-cü ildə, [[Amberq]]<nowiki/>də doğulmuşdu. Onun valideynləri Pfals kürfürstü [[VI Lüdviq (Pfals kürfürstü)|VI Lüdviq]] və Hessenli landqraf [[I Filipp (Hessen landqrafı)|I Filipp]]<nowiki/>in qızı Elizabet idi.

1583-cü ildə taxta çıxanda Fridrixin cəmi doqquz yaşı var idi. Bu səbəbdən onun əmisi, Lautern hakimi [[İohann Kazimir (Pfals-Lautern)|İohann Kazimir]] 1592-ci ilə qədər Pfals kürfürstlüyündə qəyyumluq vəzifəsini ələ keçirdi. Deyilənə görə, IV Fridrix lüteran kimi tərbiyə olunduğu üçün əvvəlcə İohann Kasimiri qəyyum kimi tanımaqdan imtina etmişdi. Sonradan Pfals üzərində qohumlarından biri olan [[Reyxard (Pfals-Zimmern-Şponhaym)|Reyxard]]<nowiki/>la (1521-15981521–1598) uğurlu mübarizə apardı. Bu mübahisənin həlli və həmçinin IV Fridrixin hakimiyyətinin əsas hissəsi [[Vetterau Qraflar Assosiasiyası]]<nowiki/>nda təmsil edilən zadəgan ailələri ilə sıx bağlı olan protestant məmurların qərarlarının təsirindən asılı idi.

1606/7-ci illərdə IV Fridrix [[Manhaym|MannhaymMannhaymda]]<nowiki/>da Fridrixsburq qalasını tikdirdi. 1608-ci ildə isə [[Protestant liqası]]<nowiki/>na rəhbərlik etməyə başladı. Katolik və protestant knyazlıqları arasında qarşıdurma xeyli gücləndi.

Hakimiyyəti dövründə Heydelberq qalasının genişləndirildi. Qaladakı onun adını daşıyan Fridrixsbau binası bu vaxt tikilmişdi. Fridrixsbaunun həyət fasadında Çurlu ustad Sebastian Götz tərəfindən yaradılmış {{Lang-de|Wittelsbacher Ahnengalerie}} (Vittelsbax Əcdad Qalereyası) sülalənin tarixini çox təsir edici şəkildə təqdim edir, maraqlıdır ki, burda hətta [[Böyük Karl]]<nowiki/>ın da adı var.

Zəif təhsilinə baxmayaraq, Fridrix humanitar elmlərə böyük maraq göstərirdi və [[Heydelberq Universiteti]]<nowiki/>ndə tarix və şərqşünaslıq kafedralarının əsasını qoymuşdu. Kürfürst əsasını qoyduğu Manhaym sakinlərinə məcburi əməkdən azad olmaq kimi xüsusi hüquqlar vermişdi. Əcnəbilər 20 il müddətinə əmlak vergisindən azad edildi. Bu, miqrasiyanı asanlaşdıracaq və sakinlərin sayını artıracaqdı.

Fridrix ömrünün sonuna yaxın alkoqolizmə düçar oldu və dövlət işlərini əsasən nazirlərdən biri olan [[I Kristian (Anhalt knyazı)|Kristian fon Anhalt-Bernburq]]<nowiki/>a tapşırdı. 1610-cu ildə Heydelberqdə xəstəlikdən öldü və burada [[Müqəddəs Ruh kilsəsi (Haydelberq)|Müqəddəs Ruh Kilsəsi]]<nowiki/>ndə dəfn edildi.

# Luiza Yuliana (16 iyul 1594 -– 28 aprel 1640); 1612-ci ildə [[Pfals-Çvaybrükgen hersoqluğu|Pfals-Çvaybrükgen]]<nowiki/>li [[II İohann (Pfals-Çvaybrükgen hersoqu)|II İohann]] (1604-16351604–1635) ilə evləndi

# Katarina Sofiya (10 iyun 1595 -– 28 iyun 1626)

# [[V Frederik|V Fridrix]] (16 avqust 1596 -– 29 noyabr 1632)

# Elizabet Şarlotta (19 noyabr 1597 -– 26 aprel 1660); 1616-cı ildə Brandenburq kürfürstü [[Georq Vilhelm (Brandenburq kürfürstü)|Georq Vilhelm]] ilə evləndi.

# Anna Eleonora (4 yanvar 1599 -– 10 oktyabr 1600)

# Lüdviq Vilhelm (5 avqust 1600 -– 10 oktyabr 1600)

# Moritz Kristian (18 sentyabr 1601 -– 28 mart 1605)

# [[Lüdviq Filipp (Pfals-Zimmern-Kaizerslautern)|Lüdviq Filipp]] (23 noyabr 1602 -– 6 yanvar 1655)