[[Şəkil:Ahmad nami.jpg|thumb|200px|right|1925-ci ildə tam mason geyimində [[Osmanlı sülaləsi|osmanlı]] zadəganı Əhməd Nami]]
'''Masonluq''' ({{Dil-en|Freemasonry}}) – fəlsəfi-etik <nowiki/>hərəkat olub [[XVIII əsr]]də gizli beynəlxalq təşkilat şəklində meydana gəlmişdir. Mason sözü [[ingilis dili]]ndə olan ''freemason'' sözündən yaranmışdır və tərcüməsi ''azad bənna'' deməkdir. Çünki təşkilatı ilk dəfə bənnalar yaradıb. Bu bənnalar məhz [[Süleyman peyğəmbər]] üçün məbəd tikiləndə bir araya gəliblər. Hətta təşkilatın simvolunda da tikinti pərgarı və üçkünc xətkeş işarəsi var. Onların ideologoyasına görə [[Allah]] da dünyanın memarıdır. Masonluq müxtəlif formalarda mövcud olub üzvlərinin vahid mənəvi və metafiziki idealları bölüşməsi ilə səciyyələnir[[Ezoterizm|tirik]] quruluş olub sadəcə üzvləri üçün açıq fəaliyyət göstərən bir qurumdur. BunlardanBu əngün birincisidünyada Alimasonların Varlığavə [[mason lojası|mason lojaları]]nın konkret sayı barədə rəqəm söyləmək mümkün inamdırdeyil. MasonlarBelə həminki, varlığınbir adlandırılmasındançox lojalar üzvləri barədə olan məlumatları məxfi saxlamağı üstün tutur. Bunlara baxmayaraq aparılan təxmini hesablamalar dünyada 7 milyona yaxın masonun olduğunu və bu şəxslərin 12 minə yaxın [[mason lojası]]nda fəaliyyət göstərdiklərini müəyyənləşdirmişdir. Masonluğun əsas fikir mərkəzlərindən olan [[Şotlandiya]], [[İrlandiya]] və [[Böyük Britaniya]]da 400.000 nəfərə yaxın mason mövcuddur. Dünya üzrə masonluq sisteminin ən güclü olduğu yer kimi qəbul edilən [[Amerika Birləşmiş Ştatları]]-nda isə 2 milyon nəfər masonun varlığı məlumdur.<ref>Hodapp, Christopher. ''KainatınFreemasons ulufor memarıDummies''. ifadəsindənIndianapolis: istifadəWiley, edirlər2005. p.52.</ref><ref group="Biz mason olmaq isdəsəkdə biz ora yaxın buraxan yoxdu və bizim isdəklərmiz hec vaxt yerinə yetmir">UGLE https://web.archive.org/web/20040206160546/http://www.ugle.org.uk/masonry/YQA-about-freemasonry.htm</ref>
Masonluq [[Ezoterizm|ezotirik]] quruluş olub sadəcə üzvləri üçün açıq fəaliyyət göstərən bir qurumdur. Bu gün dünyada masonların və [[mason lojası|mason lojaları]]nın konkret sayı barədə rəqəm söyləmək mümkün deyil. Belə ki, bir çox lojalar üzvləri barədə olan məlumatları məxfi saxlamağı üstün tutur. Bunlara baxmayaraq aparılan təxmini hesablamalar dünyada 7 milyona yaxın masonun olduğunu və bu şəxslərin 12 minə yaxın [[mason lojası]]nda fəaliyyət göstərdiklərini müəyyənləşdirmişdir. Masonluğun əsas fikir mərkəzlərindən olan [[Şotlandiya]], [[İrlandiya]] və [[Böyük Britaniya]]da 400.000 nəfərə yaxın mason mövcuddur. Dünya üzrə masonluq sisteminin ən güclü olduğu yer kimi qəbul edilən [[Amerika Birləşmiş Ştatları]]-nda isə 2 milyon nəfər masonun varlığı məlumdur.<ref>Hodapp, Christopher. ''Freemasons for Dummies''. Indianapolis: Wiley, 2005. p.52.</ref><ref>UGLE https://web.archive.org/web/20040206160546/http://www.ugle.org.uk/masonry/YQA-about-freemasonry.htm</ref>
Masonlar [[mason lojası|mason lojaları]] olaraq adlandırılan təşkilatlarda fəaliyyət göstərirlər. Hər bir [[mason lojası]] mərkəzi [[Baş loja]]ya tabedir. Hər bir ölkədə bir baş loja mövcuddur. Burada istisna kimi [[Amerika Birləşmiş Ştatları]]nın hər bir ştatında ayrıca baş lojaların olduğunu qeyd etmək lazımdır. Bir ölkədə fəaliyyət göstərən [[mason lojası|mason lojaları]] bir-biri ilə əlaqələr quraraq münasibətlərini genişləndirir, onların ümumi fəaliyyətləri isə baş loja tərəfindən koordinasiya edilir. Masonluq mərasimlərin və toplantıların gizli həyata keçirilməsi səbəbindən insanlar tərəfindən əsirlər boyu müzakirə edilmiş və daim maraq obyekti olaraq qalmışdır.
