Əli Bayramov adına Qadın Klubu: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Yeni səhifə: 1920-ci ildə Bakı və onun rayonlarının qadınları üçün Əli Bayramov adına Qadın klubu açıldı. O, Azərbaycan qadınları arasında aparılan işin rəhbər və nümunə...
 
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{vikiləşdirmək}}
1920-ci ildə Bakı və onun rayonlarının qadınları üçün Əli Bayramov adına Qadın klubu açıldı. O, Azərbaycan qadınları arasında aparılan işin rəhbər və nümunəvi mərkəzi oldu.
 
[[1920]]-ci ildə Bakı və onun rayonlarının qadınları üçün Əli Bayramov adına Qadın klubu açıldı. O, Azərbaycan qadınları arasında aparılan işin rəhbər və nümunəvi mərkəzi oldu.
AKP (b) MK-nın göstərişi ilə 1921-ci il mayın 30-da Xalq Maarif komissarı D.Bünyadzadə sərəncam dərc etdirdi: «Yoldaş Əli Bayramov adına müsəlman qadın klubu, yeganə nümunəvi müəssisə kimi, Xalq Maarif Komissarlığının tabeliyindədir. Heç bir digər idarələr, klubun işinə qarışa bilməzlər, nə inzibati, nə maliyyə, nə də təşkilati baxımdan. Klubun idarə heyətinə təklif edilir ki, onlara aid bütün məsələlər üzrə bilavasitə Xalq Maarif Komissarlığına müraciət etsinlər » [1].
 
AKP (b) MK-nın göstərişi ilə 1921-ci il mayın 30-da Xalq Maarif komissarı D.Bünyadzadə sərəncam dərc etdirdi: «Yoldaş Əli Bayramov adına müsəlman qadın klubu, yeganə nümunəvi müəssisə kimi, Xalq Maarif Komissarlığının tabeliyindədir. Heç bir digər idarələr, klubun işinə qarışa bilməzlər, nə inzibati, nə maliyyə, nə də təşkilati baxımdan. Klubun idarə heyətinə təklif edilir ki, onlara aid bütün məsələlər üzrə bilavasitə Xalq Maarif Komissarlığına müraciət etsinlər » [1]<ref>Azərbaycanın Milli tarix muzeyinin ən yeni tarix fondu. Azərbaycan hökumətinin fərman və direktivləri. 1920-1924.</ref>.
1924-cü ildə Klara Setkin Əli Bayramov adına kluba gələrkən, klub onda silinməz təəssüratlar yaratmışdır. O, klubu «inqilabi qüvvələrin toplanış məntəqəsi» adlandırmışdı. «Qafqaz od içində» kitabında o, yazırdı: «Sovet İttifaqının şərq və cənub-şərq respublikalarındakı müsəlman qadınların klubu proletar inqilabının yetirməsi, onun canlı təcəssümüdür. Müsəlman qadınlarında, yüzilliklər ərzində həyatın kütləşdirici şəraitinə baxmayaraq, insanlıq ləyaqəti və insan hüquqlarını əldə etmək səyi oyanır. Müsəlman qadınların klubu bu cəhətdən, böyük vəzirin qızının dəbli Avropa kostyumuna və ya bir neçə dövlətli müsəlman qızın Parisdə, Londonda və ya Berlində təhsil almalarına baxmayaraq, güclü və inandırıcı sübut kimi çıxış edir[2].
 
1924-cü ildə Klara Setkin Əli Bayramov adına kluba gələrkən, klub onda silinməz təəssüratlar yaratmışdır. O, klubu «inqilabi qüvvələrin toplanış məntəqəsi» adlandırmışdı. «Qafqaz od içində» kitabında o, yazırdı: «Sovet İttifaqının şərq və cənub-şərq respublikalarındakı müsəlman qadınların klubu proletar inqilabının yetirməsi, onun canlı təcəssümüdür. Müsəlman qadınlarında, yüzilliklər ərzində həyatın kütləşdirici şəraitinə baxmayaraq, insanlıq ləyaqəti və insan hüquqlarını əldə etmək səyi oyanır. Müsəlman qadınların klubu bu cəhətdən, böyük vəzirin qızının dəbli Avropa kostyumuna və ya bir neçə dövlətli müsəlman qızın Parisdə, Londonda və ya Berlində təhsil almalarına baxmayaraq, güclü və inandırıcı sübut kimi çıxış edir[2]<ref>Klara Setkin. Qafqaz od içində. M, 1926, səh.91-92; Azərbaycanın Milli tarix muzeyinin ən yeni tarix fondu. </ref>.
«Klubun nəzdində kiçik tikiş emalatxanası təşkil edilmişdi, əvvəllər orada 7 işçi çalışırdı. Sonralar isə o, böyük müəssisəyə - [[Əli Bayramov]] adına tikiş fabrikinə çevrilmişdir. İndi orada 1500 qadın çalışır»[3].
 
«Klubun nəzdində kiçik tikiş emalatxanası təşkil edilmişdi, əvvəllər orada 7 işçi çalışırdı. Sonralar isə o, böyük müəssisəyə - [[Əli Bayramov]] adına tikiş fabrikinə çevrilmişdir. İndi orada 1500 qadın çalışır»[3]<ref>«Sharg Gadini» jurnalı №2, mart 1925-ci il, Azərbaycanın Milli tarix muzeyinin ən yeni tarix fondu.</ref>.
 
«Başda [[Ceyran Bayramova]] və onun yaxın köməkçiləri [[Mina Xala]], [[Məsmə Məmmədova]], [[Hökumə Məmmədova]], [[Mələknisə Məlikova]] olmaqla, klub rəyasət heyətinin bir neçə fəalı qərara alırlar ki, qadınları kluba cəlb etmək üçün müsahibə, ucadan qiraət, yığıncaqlardan başqa, onları tikiş emalatxanasının işinə geniş şəkildə cəlb etmək vacibdir. Bu işin təməlini elə o bir neçə qadın qoydu, onlar ərləri və atalarından gizli evdən öz tikiş maşınlarını gətirdilər və kiçik tikiş emalatxanası təşkil etdilər. Bir neçə gündən sonra, elə həmin qadınlar, birinci olaraq savadsızlığın ləğv edilməsi kurslarına yazıldılar. Bir neçə aydan sonra müdavimlər imtahan verməli idilər. Bu zaman şayiə yayıldı ki, yaxşı qiymət alanları kəndə işə göndərəcəklər.
Sətir 12 ⟶ 14:
 
İmtahanlar üğürla verildi və məzunların birinci qrupu, böyük inqilabi iş - azərbaycanlı qadının cəmiyyətimizin tamhüquqlu üzvünə çevrilməsinə nail olmaq üçün respublikanın qəzalarına yollandılar. [[Mina Xala]] [[Şamaxı]] qəzasına, Məmmədova Məsmə Xızıya, Ələkbərova Tahirə Göyçay qəzasına, Ağayeva Xanım Lənkəran qəzasına, Əsgərli Bilqeyis Quba qəzasına, Əliyeva Xanım Naxçıvan diyarına, Məmmədova Hökumə Şuşa qəzasına yollandılar.
 
 
Tarix heç zaman bu təvazökar, cəsarətli, çətinliklərdən qorxmayan, ürəklərinin səsi ilə Azərbaycan qadınları arasında partiya-siyasi və mədəni tərbiyəvi iş aparan kommunist qadınların adlarını unutmayacaq.
 
 
 
 
Yerlərinə çatan kimi, onlar qızğın surətdə fəaliyyətə başladılar. Əli Bayramov adına klubda ictimai-siyasi fəaliyyətə başlayan, istedadlı təşkilatçılara çevrilən qadınlar bunlar idi: Xavər Şabanova-Qarayeva, Məsmə Xala Ələkbərova, Mina Mirzəyeva, Hökumə Məmmədova, Q.Qədirbəyova, B.Qafarova, M.Mirqədirova, Fatma Hacıyeva, B.Məmmədova, S.Əyyubova, Susanna Mnatsakanova, Bilqeyis Həşimzadə, Sara Talıblı, Ruqiyyə Əzimova və bir çox başqaları.
[[1925]]-ci il mayın 26-da Əli Bayramov adına klubun akt zalında klubun 5 illik yubileyi münasibətilə təntənəli iclas keçirildi»[4]<ref>Azərbaycanın Milli tarix muzeyinin ən yeni tarix fondu. Bilqeyis Məmmədovanın xatirələri.</ref>.
 
 
[[1925]]-ci il mayın 26-da Əli Bayramov adına klubun akt zalında klubun 5 illik yubileyi münasibətilə təntənəli iclas keçirildi»[4].
 
 
 
 
==Mənbə==
<references/>
 
[1] Azərbaycanın Milli tarix muzeyinin ən yeni tarix fondu. Azərbaycan hökumətinin fərman və direktivləri. 1920-1924.
 
[2] Klara Setkin. Qafqaz od içində. M, 1926, səh.91-92; Azərbaycanın Milli tarix muzeyinin ən yeni tarix fondu.
 
[3] «Sharg Gadini» jurnalı №2, mart 1925-ci il, Azərbaycanın Milli tarix muzeyinin ən yeni tarix fondu.
 
[4] Azərbaycanın Milli tarix muzeyinin ən yeni tarix fondu. Bilqeyis Məmmədovanın xatirələri.