Bitki Mühafizə və Texniki Bitkilər Elmi-Tədqiqat İnstitutu: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
"BMTB_ETİ.jpg" faylı silinir, çünki bu fayl Krd tərəfindən "No permission since 24 October 2022" səbəbi ilə silinmişdir |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{Elmi-tədqiqat institutu|adı=Bitki Mühafizə və Texniki Bitkilər Elmi-Tədqiqat İnstitutu|ölkə={{AZE}}|yaradılıb=
'''Bitki Mühafizə və Texniki Bitkilər Elmi-Tədqiqat İnstitutu'''
== Haqqında ==
[[Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti
▲[[Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti|Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin]] 17 aprel 2015-ci il 109 saylı qərarının 5-ci bəndinə əsasən Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Bitki Mühafizə İnstitutunun, Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Pambıqçılıq İnstitutunun və Azərbaycan Elmi-Tədqiqat İpəkçilik İnstitutunun (3 şöbə) bazasında [[Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi (Azərbaycan)|Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi]], Aqrar Elm və İnnovasiya Mərkəzinin tərkibində Bitki Mühafizə və Texniki Bitkilər Elmi-Tədqiqat İnstitutu yaradılmışdır. <ref>{{Cite web |title=''Azərbaycan Aqrar-Elm Mərkəzinin və onun tabeliyindəki elmi-tədqiqat institutlarının strukturunun təkmilləşdirilməsi haqqında —'' '''AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİN QƏRARI''' |url=https://e-qanun.az/framework/29736 |access-date=2022-09-08 |archive-date=2022-09-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220908201927/https://e-qanun.az/framework/29736 |url-status=live }}</ref>
▲ Aqrar sahədə məhsuldarlığın artırılması və qorunub saxlanması çox vacib amillərdən biridir. Zərərverici, xəstəlik və alaq otlarına qarşı mübarizə tədbirlərinin elmi əsaslarla işlənməsi məhsulun qorunmasında başlıca rol oynayır. Bu məqsədlə Bitki Mühafizə və Texniki Bitkilər Elmi-Tədqiqat İnstitutunda (BMTB ETİ) zərərli orqanizmlər haqqında geniş elmi tədqiqat işləri aparılır, onlara qarşı mübarizə tədbirləri hazırlanır. Eyni zamanda texniki bitkilər (pambıq) sahəsində məhsuldar, lif çıxımı yüksək yeni sortların alınması, rayonlaşdırılması, məhsuldarlığın artırılması üçün əlverişli texnologiyaların işlənib hazırlanması istiqamətində elmi tədqiqat isləri aparılır.
▲ Həmçinin BMTBETİ-nin Texnologiya laboratoriyasında hər il xam [[pambıq]] tədarükü mövsümünə növlər üzrə maşın və əl yığımından ibarər etalonların hazırlanması istiqamətində işlər davam etdirilir. Respublikada yeganə pambıq etalonu bu laboratoriyada hazırlanır.
▲ BMTB ETİ-nin Abşeron Təcrübə Stansiyasında pambıq sovkası, alma meyvəyeyəni, [[üzüm]] salxım yarpaqbükəni və s. zərərvericilərə qarşı [[Feromonlar|Feromon]] tələlər və mikrobioloji preparatlar (BTB, Trixodermin) hazırlanır və bu istiqamətdə işlər davam etdirilir. [[Fitopatologiya|Fitopotologiya]] laboratoriyasında müxtəlif bitkilərdən 9 adda fitonsidlər hazırlanır və [[kənd təsərrüfatı]] bitkilərinin xəstəliklərinə qarşı fitonsidlərlə tədqiqat işi aparılır.
▲ İnstitutda pambıq, taxıl, kartof, üzüm, meyvə və tərəvəz bitkilərinin zərərli orqanizmilərinə qarşı inteqrir mübarizə tədbirləri sistemi işlənib hazırlanır. Bukletlər, kitabçalar nəşr edilərək pulsuz fermerlərə paylanılır. Mütamadi olaraq maarifləndirici təlimlər, seminarlar və konfranslar keçirilir.
▲ Birgə tədqiqatların aparılması və kadr hazırlığı sahələrində “Beynəlxalq Atom Enerji Agentliyi” (Vyana Avstriya), “Türkiyə- Pamuk Araşdırma İnstitutu” (Nazilli), “Pakistan Kənd Təsərrüfatı Elmi-Tədqiqat İnstitutu” və “Kənd Təsərrüfatı və Biologiya üzrə Nüvə İnstitutu” (İslamabad), “China Xinjiang Xishengnong İmport &Export Trade Co.Ltd”s (Çin), Türkiyə və Yunanıstan-“BİOSAGROSYSTEMS S.A”. (Yunanıstan), “Ümumrusiya Bitkiləri Mühafizə İnstitutu” (Rusiya Federasiyası), Moldovanın “Genetika, Fiziologiya və Bitki Mühafizə İnstitutu” ilə əməkdaşlıq edilir.
▲'' '' İnstitutda 175 nəfər əməkdaş çalışır. İnstitutda Abşeron, Xaçmaz, Mil, Muğan Təcrübə Stansiyaları, Saatlı və Ucar Dayaq Məntəqələri, Layihə Axtarış Kimyalaşdırma Stansiyası fəaliyyət göstərir.
▲ İnstitutda Aqrar Elm və İnnovasiya Mərkəzi tərəfindən təsdiq olunmuş 21 nəfərdən ibarət elmi şura fəaliyyət göstərir. BMTBETİ-də 2019-cu ildə 1 istiqamət, 2 problem, 19 mövzu və 30 elmi-tədqiqat işi yerinə yetirilmişdir. 2020-ci ildə isə institutda 1 istiqamət, 2 problem, 8 mövzu və 32 elmi-tədqiqat işi yerinə yetirilir. Elmi-tədqiqat işlərinin icrasında 84 elmi işçi, o cümlədən 18 fəlsəfə doktoru, 1 elmlər doktoru iştirak edir. <ref>{{Cite web |title=''Bitki Mühafizə və Texniki Bitkilər Elmi-Tədqiqat İnstitutu —'' '''HAQQINDA''' |url=https://www.bmtbeti.az/az/content/18.html |access-date=2022-09-08 |archive-date=2022-09-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220908201917/https://www.bmtbeti.az/az/content/18.html |url-status=live }}</ref>
== Fəaliyyət istiqamətləri ==
* ''Respublika ərazisində açıq və örtülü şəraitdə becərilən kənd təsərrüfatı, meşə, yaşıllıq, dekorativ və dərman bitkilərinin zərərverici, xəstəlik və alaq otlarının növ tərkibinin, yayılma arealının, başlıca zərərli orqanizmlərin bioekoloji xüsusiyyətlərinin və onların vurduğu zərərin
▲* ''Respublika ərazisində açıq və örtülü şəraitdə becərilən kənd təsərrüfatı, meşə, yaşıllıq, dekorativ və dərman bitkilərinin zərərverici, xəstəlik və alaq otlarının növ tərkibinin, yayılma arealının, başlıca zərərli orqanizmlərin bioekoloji xüsusiyyətlərinin və onların vurduğu zərərin öyrənilməsi əsasında ekoloji baxımdan təhlükəsiz mübarizə tədbirlərinin işlənib hazırlanması;''
* ''Respublika ərazisində yayılmış karantin zərərli orqanizmlərin bioekoloji xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi və onların qısa və uzunmüddətli inkişaf proqnozunun hazırlanması;''
* ''Yüksək rəqabət qabiliyyətliyinə malik ixrac yönümlü, respublika üçün prioritet hesab edilən bitkilərin zərərli orqanizmlərinə qarşı inteqrir mübarizə tədbirlərinin işlənib hazırlanması;''
* ''Bitki mühafizəsi məqsədi ilə bioloji vasitələrin istehsalı, sınağı və təsərrüfatlara tətbiqinin
* ''Respublikaya daxil olan pestisidlərin sınağı, optimal dozalarının müəyyənləşdirilməsi və
* ''Respublikanın ayrı-ayrı bölgələri üzrə fitosanitar vəziyyətin qiymətləndirilməsi;''
* ''Texniki bitkilərin müasir becərilmə aqrotexnologiyasının işlənib hazırlanması;''
Sətir 35 ⟶ 33:
== Nailiyyətlər ==
Texniki bitkilər (pambıq) sahəsində məhsuldar, lif çıxımı yüksək yeni sortların alınması, rayonlaşdırılması, məhsuldarlığın artırılması üçün əlverişli texnologiyaların işlənib hazırlanması istiqamətində elmi tədqiqat işləri aparılır.
İnstitutun Texnologiya laboratoriyasında (respublikada yeganə pambıq etalonu bu laboratoriyada hazırlanır) 2019-cu il xam pambıq tədarükü mövsümünə
İnstitutun Abşeron Təcrübə Stansiyasında Feromon tələlər
Fitopotologiya laboratoriyasında müxtəlif bitkilərdən 9 adda fitonsidlər hazırlanmışdır və kənd təsərrüfatı bitkilərinin xəstəliklərinə qarşı fitonsidlərlə tədqiqat işi aparılır.
Sətir 46 ⟶ 44:
== Şöbə və laboratoriyalar ==
* Xəstəlik və zərərvericilərin proqnozu laboratoriyası
*
*
▲* [https://www.bmtbeti.az/az/opennews/644.html Biotexnologiya laboratoriyası]
* Bioloji laboratoriya
▲* [https://www.bmtbeti.az/az/opennews/643.html Pestisidlərin, bioloji və aqrokimyəvi maddələrin sınağı laboratoriyası]
* Genetika və genofond laboratoriyası
*
*
* Entomologiya şöbəsi
* Fitopatologiya şöbəsi
* Texniki bitkilərin seleksiyası şöbəsi
*
*
* Pilot-İstehsalat şöbəsi
*
* Mexanikləşdirmə şöbəsi
▲* [https://www.bmtbeti.az/az/opennews/648.html İnformasiya təminatı, ictimaiyyətlə əlaqələr və elmi nəticələrin tətbiqi şöbəsi]
== Dayaq məntəqələri və təcrübə stansiyaları ==
* Abşeron Təcrübə Stansiyası
*
*
*
* Saatlı Dayaq Məntəqəsi
▲* [https://www.bmtbeti.az/az/opennews/592.html Layihə Axtarış Kimyalaşdırma Stansiyası]
*
== Həmçinin Bax ==
* [[Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi (Azərbaycan)|Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi]]
* [[
* [[Genetik Ehtiyatlar İnstitutu (Azərbaycan)|Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Genetik Ehtiyatlar İnstitutu]]▼
* [[
* [[Heyvandarlıq Elmi-Tədqiqat İnstitutu|Heyvandarlıq Elmi Tədqiqat İnstitutu]]▼
▲[[Genetik Ehtiyatlar İnstitutu (Azərbaycan)|Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Genetik Ehtiyatlar İnstitutu]]
▲[[Baytarlıq Elmi-Tədqiqat İnstitutu|Baytarlıq Elmi Tədqiqat İnstitutu]]
▲[[Heyvandarlıq Elmi-Tədqiqat İnstitutu|Heyvandarlıq Elmi Tədqiqat İnstitutu]]
== İstinadlar ==
Sətir 91 ⟶ 82:
== Xarici keçidlər ==
* [https://www.facebook.com/bmtbeti/ '''BMTB ETİ''' — Facebook səhifəsi]
* [https://www.youtube.com/channel/UCJgFbBfavDiTzIxCSUkMdeA '''BMTB ETİ''' — YouTube kanalı]▼
▲[https://www.youtube.com/channel/UCJgFbBfavDiTzIxCSUkMdeA '''BMTB ETİ''' — YouTube kanalı]
[[Kateqoriya:Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi]]
[[Kateqoriya:1925-ci ildə Azərbaycanda yarananlar]]
|