Aleksandr Proxorov: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
 
Sətir 6:
|şəklin ölçüsü =
|şəklin izahı =
|piktoqram =
|doğum tarixi = 11.07.1916
|doğum yeri = [[Aterton]], ştat [[Kvinslend]], [[Avstraliya]]
|vəfat tarixi = 8.01.2002
|vəfat yeri = [[Moskva]], [[Rusiya]]
|vəfat səbəbi =
|dəfn yeri =
|vətəndaşlığı = {{USSR}}<br />{{RUS}}
|milliyyəti =
|həyat yoldaşı =
Sətir 20 ⟶ 13:
|anası =
|elm sahəsi = [[fizika]]
|elmi dərəcəsi = fizika-riyaziyyat elmləri doktoru([[1952]])
|elmi adı = professor,<br />SSRİ elmlər akademiyasının akademiki([[1966]])<br />Rusiya elmlər akademiyasının akademiki([[1991]])
|iş yeri =
|alma-mater = Leninqrad dövlət universiteti
Sətir 36 ⟶ 29:
}}
 
'''Aleksandr Mixayloviç Proxorov''' (1916–2002{{DVTY}}) — SSRSSRİ-i fiziki, lazer texnologiyalarının ixtiraçılarından biri. [[1964]]-cü il [[Fizika üzrə Nobel mükafatı]] laureatı.
 
== Həyatı ==
Proxorov çar rejiminin təqiblərindən qaçmış rus işçi-inqilabçısının ailəsində Atertone-də (Avstraliya) doğuldu. [[1923]]-cü ildə ailə məmləkətlərinə döndü. [[1939]]-da o fərqlənmə ilə Leninqrad dövlət universitetinin fizika fakultəsinifakültəsini qurtardı və P. N. Lebedev adına fizika institutunun aspiranturasına daxil oldu. Böyük Vətən Müharibəsinin başlanğıcından sonra Proxorov cəbhəyə getdi, piyada qoşunda vuruşurdu, kəşfiyyatda, mükafatlandırılmışdı. 1930-cu ildən 1944-cü ilə qədər Gənclərin ümumittifaq Lenin kommunist ittifaqının üzvü olmuşdur. 1944-cü ildə, ağır yaralanmadan sonra, o demobilizasiya edilmişdi və elmi işə qayıtdı. 1950-ci ildən Sovet İttifaqının kommunist partiyasının üzvü olmuşdur.
 
1946–1982 -ci illər ərzində P. N. Lebedev adına fizika institutunund işlədi, [[1954]] – -cü ildən tərəddüdlər Laboratoriyasına başçılıq edirdi,1968-dən direktor müavini idi.1982-ci ildən 1998-ci ilə kimi AMMA SSRİ ümumi fizika İnstitutunun direktoru təyin edilmişdir, və sonra onun fəxri direktoru olmuşdur. Eyni zamanda Moskva Dövlət Universitetində (1959-dan professor vəzifədə) və MFTİ-də dərs deyirdi,1971-ci ildən kafedranı idarə edirdi.1969 -cu ildə Proxorov Böyük sovet ensiklopediyasının baş redaktoru vəzifəsini tuturdu, onun rəhbərliyi altında sovet ensiklopediyasının üçüncü nəşri çıxdı, həmçinin bir çox başqa ensiklopediya lüğətlərinində müəllifidir.
Proxorov çar rejiminin təqiblərindən qaçmış rus işçi-inqilabçısının ailəsində Atertone-də (Avstraliya) doğuldu. [[1923]]-cü ildə ailə məmləkətlərinə döndü. [[1939]]-da o fərqlənmə ilə Leninqrad dövlət universitetinin fizika fakultəsini qurtardı və P.N.Lebedev adına fizika institutunun aspiranturasına daxil oldu.Böyük Vətən Müharibəsinin başlanğıcından sonra Proxorov cəbhəyə getdi, piyada qoşunda vuruşurdu, kəşfiyyatda, mükafatlandırılmışdı. 1930-cu ildən 1944-cü ilə qədər Gənclərin ümumittifaq Lenin kommunist ittifaqının üzvü olmuşdur. 1944-cü ildə, ağır yaralanmadan sonra, o demobilizasiya edilmişdi və elmi işə qayıtdı. 1950-ci ildən Sovet İttifaqının kommunist partiyasının üzvü olmuşdur.
 
[[1960]]-cı ildə Proxorov AMMA SSRİ üzv-müxbir seçilmişdir, 1966-cı ildə — akademiki olmuşdur. İyirmi il (1973–93) ərzində o SSRİ AMMA ümumi fizikanın və astronomiyanın Bölməsinin akademik-katibi idi, və həyatın sonunda kimi Rusiya elmlər akademoiasında Rəyasət heyətinin məsləhətçisi olmuşdur.
1946–1982 ci illər ərzində P.N.Lebedev adına fizika institutunund işlədi, [[1954]] – cü ildən tərəddüdlər Laboratoriyasına başçılıq edirdi,1968-dən direktor müavini idi.1982-ci ildən 1998-ci ilə kimi AMMA SSRİ ümumi fizika İnstitutunun direktoru təyin edilmişdir,və sonra onun fəxri direktoru olmuşdur.Eyni zamanda Moskva Dövlət Universitetində (1959-dan professor vəzifədə) və MFTİ-də dərs deyirdi,1971-ci ildən kafedranı idarə edirdi.1969 cu ildə Proxorov Böyük sovet ensiklopediyasının baş redaktoru vəzifəsini tuturdu, onun rəhbərliyi altında sovet ensiklopediyasının üçüncü nəşri çıxdı, həmçinin bir çox başqa ensiklopediya lüğətlərinində müəllifidir.
 
Proxorov fiziklərin böyük məktəbini yaratdı, onun şagirdlərinin arasında çox böyük alimlər də var. [[2002]]-ci ildən Rusiya elmlər akademiyasının ümumi fizika İnstitutu Proxorovun adını daşıyır.
[[1960]]-cı ildə Proxorov AMMA SSRİ üzv-müxbir seçilmişdir,və 1966-cı ildə — akademiki olmuşdur. İyirmi il (1973–93) ərzində o SSRİ AMMA ümumi fizikanın və astronomiyanın Bölməsinin akademik-katibi idi, və həyatın sonunda kimi Rusiya elmlər akademoiasında Rəyasət heyətinin məsləhətçisi olmuşdur.
 
[[1991]]-ci ildə Böyük ensiklopediya lüğətinin yaradılmasına başçılıq etdi.
Proxorov fiziklərin böyük məktəbini yaratdı, onun şagirdlərinin arasında çox böyük alimlər də var. [[2002]]-ci ildən Rusiya elmlər akademiyasının ümumi fizika İnstitutu Proxorovun adını daşıyır.
 
[[1991]]-ci ildə Böyük ensiklopediya lüğətinin yaradılmasına başçılıq etdi.
 
"Lazer fizikası" beynəlxalq jurnalın baş redaktoru idi,"Səth fizika, kimya, mexanik" jurnalının redaksiya heyətinin üzvü olmuşdur.
 
A.M M Proxorov 8 yanvar 2002-ci ildə vəfat etmişdir, Moskvada Novodeviçye qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur.
 
== Həmçinin bax ==
Sətir 59 ⟶ 51:
== Xarici keçidlər ==
* [http://www.gpi.ru/memory/Aleksandr Mixail Proxorovun Yaddaşı] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20201125223023/https://www.gpi.ru/memory/Aleksandr |date=2020-11-25 }}
* [http://p – lab.org/publ/7-17–1 – R. E. A İİET-iəməkdaşlarıyla A. M. Proxorova akademikinin 0-340–34 Söhbəti] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150912000222/http://www.p/ |date=2015-09-12 }}
* [http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1964/prokhorov-bio.html Nobel komitəsinin saytında Tərcümeyi-hal] {{ ref-en}}
 
== İstinadlar ==