Nəhrəvan döyüşü: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 38:
Əlinin tərəfdarları ondan Siffində mübahisəsiz qələbə gözlədiui halda, danışıqların başlanması onun nüfuzuna ciddi zərbə vurur. 12.000 nəfər ibarət olan dəstə hakim olayına qarşı çıxan yeganə qüvvə deyildi. Bir çoxları Əlinin bununla zəiflik göstərdiyinə və "özünün mübahisəsiz müqəddəs hökmranlıq hüququna xəyanət etdiyinə" inanırdı və yeganə mümkün məhkəmənin Allahın məhkəməsi olduğunu qəbul etməyi müdafiə edirdi. Bir müddət sonra Əli Haruraya baş çəkir və fərariləri etirazlarından əl çəkməyə inandıraraq paytaxta qayıdır]. Əbu Mixnəfin dediyinə görə, bu qüvvə Müaviyə ilə müharibənin altı aydan sonra bərpa olunması və Əlinin özü də səhvini etiraf etməsi şərti ilə geri qayıtmağa razılaşır. Lakin Əli bundan imtina edir və dinc prosesi davam etdirir. Bununla əlaqədar olaraq, fərarilər xəlifənin yanından ayrılmaq qərarına gəlir və aşkarlanmamaq üçün kiçik qruplara bölünərək Dəclənin şərq sahilindəki Nəhrəvan kanalına yollanırlar. Yol boyu onlara Bəsrədən daha 500 nəfər qoşulur. Məhz o zaman onlar "xaricilər", yəni "gedənlər" ləqəblərini alırlar. Bəsrədən əlavə qüvvələr gəldikdən sonra üsyançılar Əlini qeyri-qanuni hökmdar, mürtəd və kafir elan edirlər.
== Hazırlıq ==
Əlinin hamik məsələsinə razılığı onun Müaviyə ilə bərabər mühakimə olunacağı anlamına gəlirdi və bu Müaviyəyə Əlinin müsəlman icmasının lideri olması iddiasını rədd etməyə imkan verirdi. Hakim hadisəsinin təfərrüatları müxtəlif mənbələrdə geniş şəkildə dəyişir. Aydın olan budur ki, Əlinin müsəlman cəmiyyətindəki mövqeyi ciddi şəkildə zəifləmişdir. Xariclərin Əliyə qarşı açıq çıxması ordunun Suriyaya onlarsız getməsi ilə nəticələnir. Eyni zamanda bütün tayfa başçıları onun tərəfində qalır. Əlinin bəzi sərkərdələri və müşavirləri üsyançıların hərəkətlərindən narahat olduqlarını bildirir, lakin xəlifə Müaviyə ilə müharibənin birinci dərəcəli vəzifə olduğunu bəyan edir və qoşunlarına Suriyaya getməyi əmr edir.
Təxminən eyni vaxtda xaricilər dinc sakinlərin yaşadığı məskunlaşmalara gələrək yerli əhalini Əlinin siyasəti ilə bağlı fikirlərini sorğu-suala tutmuş, bununla razılaşmayanların hamısını edam etmişlər. Sünni tarixçisi Əli əs-Sallabi iddia edir ki, onlar Abdullah ibn Həbabın zadəgan yoldaşının hamilə cariyəsinin qarnını yırtırlar. Suriyaya gedərkən Əli dinc əhaliyə qarşı zorakılıq xəbərləri alır və adamlarından birini vəziyyəti araşdırmaq üçün ora göndərir. Lakin o da xaricilər tərəfindən öldürülür. Bundan xəbər tutan ordunun üzvləri ailələrinin təhlükəsizliyindən ehtiyat edərək [[Kufə]]yə getməyi və üsyançılardan gələn təhlükəni zərərsizləşdirməsi üçün xəlifəyə yalvarmağa başlayırlar. Əli razılaşır və ümumi sayı elmi mübahisələrə səbəb olan bir ordu ilə şəhərə daxil olur.
== Döyüş ==
| |||