Ağac: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
kRedaktənin izahı yoxdur
Sətir 6:
İnkişaf etmiş [[Kök (orqan)|kök]], [[gövdə]], [[yarpaq]], [[çiçək]], [[meyvə]] və [[toxum]]a malik olan ağaclar [[ali bitkilər]]<nowiki/>dir. Ağacların gövdələri hündür və odunlaşmış olur, gövdə budaqlanaraq [[çətir]] əmələ gətirir. [[Çinar]], [[qoz]], [[fıstıq]], [[şam]], [[vələs]], [[palıd]], [[armud]] kimi bitkilərdə gövdə inkişaf etmiş oduncağa malikdir. Orta hündürlükdə bir ağacdan təxminən 170 000 [[karandaş]] hazırlamaq olar.
[[Fayl:Ash Tree - geograph.org.uk - 590710.jpg|thumb|Adi kül (Fraxinus excelsior), yarpaqlı [[Enliyarpaq fillireya|enliyarpaq]]lı (angiosperm) ağac]]
Müxtəlif ağacların diametri 12 sm-dən 160 sm-ə qədər dəyişir. Yetkin [[meşə]] ağaclarının yaşı 120–160 ildir. [[Respublika]]mızdaRespublikamızda yaşı 1000 ili ötən yoğungövdəli çinar, palıd, [[Azatağac meşəsi|azatağac]] və [[qaraçöhrə]] ağacları mövcuddur.<ref>Qərib Məmmədov, Mahmud Xəlilov. [[Ensiklopediya|Ensiklopedik]] ekoloji lüğət. Bakı, Elm 2008.</ref>
[[Fayl:Larix decidua Aletschwald.jpg|thumb|[[Avropa İttifaqı|Avropa]] larch (Larix decidua), iynəyarpaqlı ağac]]
Ağaclar atmosferin çirklənməsinin qarşısını alan ən etibarlı [[müdafiə]] vasitəsidir. Onlar havanı[[hava]]nı işlənmiş qazlardan təmizləyir və şəhərlərin səs fonunu tənzimləyir. Bir ağac il ərzində atmosferə təxminən 120 [[kiloqram]] [[oksigen]] buraxır. Bu qədər oksigen üç nəfərdən ibarət bir ailənin bütün il boyu tənəffüsünə bəs edər. Ağac ona lazım olan qidanın 90 [[Faiz dərəcəsi|faiz]]ini atmosferdən, 10 faizini isə [[torpaq]]dan alır. Digər canlılarla müqayisədə, ağaclar [[planet]]imizinplanetimizin ən [[Uzunyarpaq yarpız|uzun]] ömürlü varlıqlarıdır.
 
[[Fayl:Daintree Rainforest 4.jpg|thumb|Daintree [[Yağış]] Meşəsi]]
Sətir 23:
* Boyu 140–150 m-dək ucalan [[Avstraliya]] [[evkalipt]]i və ABŞ-ın [[Kaliforniya]] ştatında bitən [[Həmişəyaşıl sekvoya|sekvoya]] ağacı dünyanın ən hündür ağaclarıdır.
* Ən yoğun gövdəli ağac [[Afrika]] [[baobab]]ıdır (diametri 14 m-dək çatır).
* Ən qədim kök sisteminə malik [[ağac]] [[İsveç]]<nowiki/>dədir. Onun təxminən 9 min il yaşı var.
* Ən [[Qədim Misir|qədim]] ağac [[Amerika Birləşmiş Ştatları|ABŞ]]-da bitən [[Şam ağacı|şam]] ağacıdır. Bu ağacın 4500 yaşı var.
* Ən qeyri-adi palıd ağacı Fransadadır. Alimlərin fikrincə, bu ağacın təxminən 1000 yaşı var. Ağacın gövdəsi üzərində tamamilə təbii üsulla yaranmış iki ədəd [[kilsə]] qülləsinə bənzər [[qüllə]] var. Onun qəribəliyi də elə bundadır. Qüllələrə çıxmaq üçün ağacı əhatə edən dolama pillələrdən istifadə olunur.
* [[Yer|Dünya]]nın ən möhkəm ağacı [[Rusiya]]<nowiki/>da bitən Şmidt tozağacıdır. Bu ağaca nə [[balta]], nə də [[Mərmi|güllə]] batır.
*Ətirli qatran qurudulmuş ağac ş<nowiki/>irəsindən hazırlanır.
*Tozağacı ildə milyondan çox tox<nowiki/>um istehsal edir.
*Afrika Baobab ağacının gövdəsin<nowiki/>in diametri onun boyu qədərdir. Baobab ağacı uçan siçanlar vasitəsilə tozlanır[[toz]]lanır, bunun üçün də onun 20 [[santimetr]] diyametrində olan yarpaqları[[yarpaq]]ları axşama doğru açılır səvhvahər isə düşürlər
 
== İstinadlar ==