Cinnilər tayfası: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 20:
Naxçıvan ərazisində olan Cinlər toponimi haqqında Q. Qeybullayev qeyd edir ki, Çin Türküstanından gələn türk etnoslarına “çinlilər” deyilmiş, bir zamandan sonra bu söz assimilyasiya olunaraq “Cinni” şəklinə düşmüşdür. Bu adın olması sübut edir ki, Çin Türküstanından bura türk etnosları zaman-zaman axıb gəlmişlər<ref>{{Cite web |title=Ələddin Eyvazlı, Naxçıvan qədim türk torpağıdır. Bakı, «Elm» nəşriyyatı, 2006. səh. 33 |url=http://nakhchivan.preslib.az/ebooks/9.pdf |access-date=2014-11-23 |archive-date=2016-03-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160310210145/http://nakhchivan.preslib.az/ebooks/9.pdf |url-status=live }}</ref>.
 
XVIII əsrin sonlarında [[Qazax mahalı]]ndan Qarabağa köçmüş Cinni tayfasına mənsub ailələrin məskunlaşması nəticəsində yaranmış, [[Xaçınçay]]ın sahilində, dağ ətəyində, [[Ağdam rayonu]]nun [[Əlimədədli]] inzibati ərazi vahidində yerləşən etnotoponim Cinni yaşayış məntəqəsi.<ref>{{ATEL|1|176}}</ref>[[ Qədim erməni mənbələrində bu tayfanın adı çen kimi əksini tapmışdır. Bu həmin dildə “ç” səsinin olmaması, etnonimdəki “i” səsinin “e” səsi ilə əvəz edilnməsinin nəticəsidir; bunu həmin etnonimin qədim gürcü mənbələrində Cin kimi yazılması da təsdiq edir. Bu tayfanın dil mənsubiyyəti haqqında ermənitədqiqatçıları (Q. Sandalçian, Gevork Aslan və b.) çox yazmaqdan çəkinirlər, həm də bu tayfanın Cin ölkəsindən gəlmə, bəziləri isə etnik mənsubiyyətcə cinlilər olmasını sübut etməyə çalışırlar. Təəssüf ki, bu ehtimala bəzi Azərbaycan tədqiqatçıları da inanırlar (məsələn, Fəridə Məmmədova da bu fikirdədir). Əslində cinli Cin Türküstanından gələrək Ermənistanda III əsrdən yaşamağa başlamış qədim türk tayfalarından biridir. Onların türkdilli olmasını sübut edən iki fakt var: birincisi, tayfanın başçılarının – Mamiqun və Qonaq adlarının qədim türk mənşəli olması; Qeyd olunmalıdır ki, Mamiqun adının sonundakı “qun” komponenti türklərdə və monqollarda çarların və əmirlərin adlarında vardır. A. Bakıxanov yazır ki, III əsrdə Albaniyaya şimaldan basqın etmiş türkdilli basillərin çarının adı Katarqun idi.<ref>{{kitab3
həmin dildə “ç” səsinin olmaması, etnonimdəki “i” səsinin “e” səsi ilə əvəz edilnməsinin nəticəsidir; bunu həmin etnonimin qədim gürcü mənbələrində Cin kimi yazılması da təsdiq edir. Bu tayfanın dil mənsubiyyəti haqqında ermənitədqiqatçıları (Q. Sandalçian, Gevork Aslan və b.) çox yazmaqdan çəkinirlər, həm də bu tayfanın Cin ölkəsindən gəlmə, bəziləri isə etnik mənsubiyyətcə cinlilər olmasını sübut etməyə çalışırlar. Təəssüf ki, bu ehtimala bəzi Azərbaycan tədqiqatçıları da inanırlar (məsələn, Fəridə Məmmədova da bu fikirdədir). Əslində cinli Cin Türküstanından gələrək Ermənistanda III əsrdən yaşamağa başlamış qədim türk tayfalarından biridir. Onların türkdilli olmasını sübut edən iki fakt var: birincisi, tayfanın başçılarının – Mamiqun və Qonaq adlarının qədim türk mənşəli olması; Qeyd olunmalıdır ki, Mamiqun adının sonundakı “qun” komponenti türklərdə və monqollarda çarların və əmirlərin adlarında vardır. A. Bakıxanov yazır ki, III əsrdə Albaniyaya şimaldan basqın etmiş türkdilli basillərin çarının adı Katarqun idi.<ref>{{kitab3
| müəllif = Q.Qeybullayev
| başlıq = Qədim türklər və ermənistan