|
'''Əzadarlıq''' - əza saxlama, yas saxlama, yaslılıq <ref>Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. II cild. Bakı, Şərq-Qərb, 2006.</ref>.
==Şiə nəzərində əzadarlıq==
Əzadarlıq İslam, xüsusən Azərbaycan, mədəniyyətinin ayrılmaz bir hissəsi olmaqla bərabər İslamdan əvvəl də mövcud olub. Belə ki, Məsudi yazır: "[[Yəqub peyğəmbər|Yəqub]] vəfat etdikdən sonra [[Yusif peyğəmbər|Yusif]] qırx gün əzadarlıq etdi"<ref>Məsudi. "İsbatul-vəsiyyə"</ref>.
[[Füzuli]], eləcə də digər böyük şairlər [[Kərbəla hadisəsi]]ni vəsf etmiş, bu hadisələr haqqında çoxlu [[mərsiyə]]lər yazılmışdır. [[Aşura günü]] insanlar şəbeh qurur, həmin şəbehdə iştirak edən [[mərsiyyəxan]]lar [[muğam]]ın inkişafına böyük töhfələr vermişlər. Hətta sovetlərin dövründə belə bizim xalq İslama sədaqətini nümayiş etdirərək [[Məhərrəm]] ayında əyləncələrdən çəkinər, gizli yerlərdə əzadarlıq məclisləri qurardılar. Əzadarlıq özlüyündə bir mədəniyyət olmaqla yanaşı, ictimai fəlsəfədir.
===İmam Hüseynə əzadarlıq===
İmam Hüseynin (ə) Kərbəla qiyamının əhəmiyyəti nə qədər mühümdürsə, əzadarlığın həmin qiyamın ruhiyyəsinin yaşadılmasında əhəmiyyəti bir o qədərdir. Xacə [[Nəsirəddin Tusi]] vaxtı ilə deyirdi: "Əgər [[imamlar]]dan göstəriş olmasa idi ki, Aşura günü yas tutulsun, o Aşuranı İmam Hüseynin timsalında Haqqın qələbəsi günü kimi bayram edərdi." Ancaq həm Peyğəmbər (s) özü, həm imamlar təkidlə Məhərrəmlikdə əzadarlığın zəruriliyini vurğulayıblar.
Rəvayətlərdə nəql olunur ki, bütün ilahi peyğəmbərlər İmam Hüseynə əza saxlayıblar. Mötəbər hədislərdə hətta Həzrət Muhəmmədin İmam Hüseyn kiçik olarkən ona yas saxladığı barədə deyilir. Elə İmam Hüseynin Kərbəlada şəhid olacağını Peyğəmbər (s) özü əvvəlcədən xəbər vermişdi və ona ağlamağı tövsiyə etmişdi. Hədislərin birində deyilir ki, [[Cəbrayıl]] Peyğəmbərə nazil olaraq ona bir ovuc torpaq verdi. Peyğəmbər (s) bu torpağın haradan gətirildiyini soruşduqda, Allahın vəhy məleykəsi bunun [[Kərbəla]] çölündən gətirdiyini və onun nəvəsi İmam Hüseynin Kərbəlada şəhid olacağını deyir. Bu xəbərdən ağlayan Peyğəmbər (s) həmin torpağı xanımı [[Ümmü Sələmə]]yə verir və deyir ki, bu torpaq qana bulaşsa Hüseynin şəhid olduğunu bilsin. Bu hadisənin üstündən neçə il ötdükdən sonra Aşura günü Ümmü Sələmə Peyğəmbərin (s) verdiyi torpağın qana bulaşdığını görür və küçəyə çıxıb fəryad edir. Digər bir rəvayətdə [[İmam Sadiq]]in Həcc mövsümündə [[Məkkə]]də mərsiyyəxanlara pul verib İmam Hüseynə nohə oxutdurduğu da nəql olunur. <ref>http://www.ahlibeyt.az/maharram/167.html</ref>
== Baş yarmaq, zəncir vurmaq ==
Bəzi özünü şiə hesab edən insanlar Aşura günü təşkil olunmuş əzadarlıq məclislərində xəncərlə baş yarır və ya zəncirlə başına və ya kürəklərinə döyürlər. İslam düşmənləri belə əməlləri şiə məzhəbinin halal əməlləri hesab edib sünnəyə müxalif olduğunu iddia etməklə İslamda heç bir zərurət olmadan özünə xəsarət yetirmək kimi haram bir əməli əslində İslamın əməlləri kimi təqdim edir və İslamın nüfuzuna xələl gətirməyə çalışırlar.
Şiə məzhəbində bu əməl haram hesab olunur. Belə ki, bütün şiə müctəid və alimləri fikir birliyindədirlər ki:
*1. İnsanın öz-özünə xəsarət yetirməsi haramdır.
*2. Bir müsəlmanın törətdiyi əməl İslam icmasını gözdən salır, yaxud onun nüfuzuna xələl gətirirsə, həmin əməl haramdır.
Sevindirici haldır ki, son dövrlərdə şiə məzhəbinə, eləcə də İslama zərbə vuran bu cür hadisələrin qismən qarşısı alınıb, Belə ki, [[Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi]]nin rəhbəri, şeyxülislam hacı [[Allahşükür Paşazadə]]nin təşəbbüsü ilə bu cür insanlar [[talassemiya]]dan əziyyət çəkənlərə [[qan]] vermək kimi insani keyfiyyətlərə sığışan bir aksiyaya cəlb edilirlər.
==Mənbə==
{{Qeydlər}}
[[Kateqoriya:Şiə məzhəbi]]
| 