Böyükşor gölü: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{Göl
|Adı = Böyük Şor gölü
|Orijinal adı =
|Şəkil = Boyuk Sor Teyyareden.jpg
|Şəklin eni = 230
|Şəkilaltı yazı = Böyük Şor gölünün şərq sahilinin səmadan görünüşü.<br/>[[9 iyun]] [[2005]]-ci il
|lat_dir = N|lat_deg = |lat_min = |lat_sec =
|lon_dir = E|lon_deg = |lon_min = |lon_sec =
|region =
|CoordScale =
|Yerləşməsi = [[Abşeron yarımadası]], <br/>[[Azərbaycan]]
|Dəniz səviyyəsindən hündürlüyü =
|Uzunluğu = 10,0
|Eni = 1,5-2,0
|Sahəsi = 13
|Həcmi = 0.045
|Sahil xəttinin uzunluğu =
|Ən dərin yeri = 4,20
|Orta dərinliyi = 2,35
|Minerallaşma tipi =
|Duzluluğu =
|Şəffaflığı =
|Su yığımının sahəsi =
|Tökülən çaylar =
|Axan çaylar =
|Xəritə =
|Xəritənin eni =
|Xəritəaltı yazı =
|Qeydlər =
|VikiAnbar =
}}
'''Böyük Şor gölü''' - [[Abşeron yarımadası|Abşeron]] gölləri içərisində ən böyük su səthi olan və gərgin ekoloji vəziyyətdə olan göldür. Böyük Şor gölü [[Abşeron yarımadası]]nın mərkəzində, [[Bakı]] şəhərinin [[Binəqədi rayonu|Binəqədi]], [[Sabunçu rayonu|Sabunçu]] və [[Nərimanov rayonu|Nərimanov]] rayonları sərhəddində yerləşir. Aparılmış müşahidələrin nəticələrinə əsasən göl akvatoriyasının açıq yerlərində dərinliklər 3,40-3,95 m, maksimal dərinlik isə 4,20 m təşkil edir. Gölün yaxın hissələrində dərinlik 0,50-1,70 m arasında dəyişir. Oval formada olan gölün uzunluğu şimal-qərbdən cənub-şərqə doğru istiqamətlənməklə 10 km-ə çatır, maksimal eni isə 1,5-2,0 km-dir. Göl şimal tərəfdən qədim Xəzərin terrasından ibarət olan maili, cənubdan isə düzbucaqlı kəsilmiş yamacla əhatə olumuşdur. Hazırda Böyük Şor gölü, bütün ətraf ərazilərdən yeraltı su axınının yönəlmiş olduğu qapalı bir hövzədir. Gölün su səthi 1300 ha, həcmi isə 45 mln kub metrdir.
Böyük-şor gölünə şəhərin [[Binəqədi rayonu|Binəqədi]], [[Sabunçu rayonu|Sabunçu]] və [[Nərimanov rayonu|Nərimanov]] rayonlarının göl ətrafında salınmış və kanalizasiya sistemləri ilə təchiz olunmayan məişət, ticarət və digər obyektlərindən, fərdi evlərdən tullantı suları axıdılır. Hal-hazırda 49 mənbədən gölə gün ərzində 18 min m3 sənaye və məişət suları daxil olur. Gölün əsas çirklənmə mənbələrindən biri gölün şərq hissəsində Suraxanı rayonu ərazisindəki [[Balaxanı]] zibilxanasıdır. Böyük Şor gölünün əsas çirklənmə mənbəyi keçən əsrin 30-cu illərindən başlayaraq ətraf ərazilərdə neft çıxarılması zamanı əmələ gələn neft-mədən sularının gölə axıdılması olmuşdur.
Statistik məlumatlara görə [[1929]]-cu ildə [[Keşlə]] kanalı vasitəsilə gölə neft-mədən suları axıdılmışdır. Bu suların 60%-i bilavasitə qazma, qalanı isə mədənlərdə istifadə olunmuş, bilavasitə dənizdən su xətləri ilə götürülmüş sulardan ibarət olmuşdur. [[1970]]-ci illərdən başlayaraq gölə fekal, təsərrüfat-məişət və sənaye suları axıdılmışdır. Təsərrüfat-fekal sular gölə təmizlənmə prosesi keçmədən, sistemsiz formada açıq kanal və çökəkliklər vasitəsilə axıdılmışdır ki, bu da ərazinin sanitariya vəziyyətini xeyli pisləşdirmiş, gölün dibi və sahil zolağı neft məhsullarının bitum qatı altında qalmışdır. İsti havalarda neft məhsullarının buxarlanması səbəbindən atmosferdə neftin yüngül konsentrasiyaları yayılaraq kəskin qoxu yaranmasına səbəb olur.
| |||