Əbülhəsən Əli ibn Hüseyn Məsudini bəzi şərqşünaslar «"ərəblərin [[Herodot]]u»" adlandırmışlar. Əslən Bəni-Hüzeyl qəbiləsinə mənsub olan Məsudi [[Babil]] şəhərində doğulmuş, [[Bağdad]]da yaşamışdır. O, məşhur səhabə Abdullah ibn Məsudun nəslindən olduğu üçün bu ləqəblə tanınır. Məsudi elm ardınca Fars, [[Kirman]], Gürgan, [[Azərbaycan]], Taliqan, Herat, Şam, Fələstin, Antakiya, [[Çin]] və [[Hindistan]]a səfərlər etmiş, bu ölkələrin tarixini, adət-ənənələrini və coğrafi quruluşunu mükəmməl öyrənmişdir. Nəhayət, Misirdə dünyasını dəyişmişdir.
Məsudi həm tarix, həm də sırf dini-etiqadi mövzularda yazıb-yaratmışdır. Əsərlərinin bir neçəsinin, hətta adından da göründüyü kimi, o, şiə əqidəsinə inanırmış. Məsudinin «"İsbat-ül-vəsiyyə»" kitabı şiə ideologiyasının əsasları mövzusunda əvəzsiz mənbələrdən sayılır. İki hissəli əsərin I bölümündə qədim peyğəmbərlərin və onların vəsilərinin (canişinlərinin) tarixi işıqlandırılıb. II bölümdə isə Həzrət Mühəmməd Peyğəmbərin (s) və 12 imamın həyat salnaməsinə müxtəsər nəzər salınıb. Məsudinin «"ət-Tənbih vəl-işraf»" və «"Əxbar-üz-zəman»" kitabları daha məşhurdur. Sonuncu kitabı müəllif əhatəli bir tarix məcmuəsi olaraq qələmə almışdı. (Kitabın həcminin 30 cild olduğunu yazırlar; təəssüf ki, əsər bu günümüzə gəlib-çatmamışdır). Sonralar o, əsəri bir az ixtisar etdi, daha sonra bu variantı da yığcamlaşdırdı. Beləliklə, Məsudiyə dünya şöhrəti gətirmiş «"Müruc-üz-zəhəb»" kitabı yarandı. «"Müruc-üz-zəhəb»" xilqətin əvvəlindən başlayaraq, 23-cü Abbasi xəlifəsi Mütinin hakimiyyətə gəlişinə kimi (946-cı il) keçən dövrün hadisələrini əks etdirir. Yəqubi tarixində olduğu kimi, «"Müruc-üz-zəhəb»"də də keçmiş ümmətlərin və xalqların adət-ənənələri və dini baxışları barədə ətraflı məlumat verilir.
