Prinsipat: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
'''Prinsipat''' ({{lang-la|principatus}}, ''[[prinseps]]'' Məclisi açan ilk senator) - şərti termin olub [[Qədim Roma]]nın ilkin imperiya dövrünə (27 e.ə. — 284 b.e.) xas olan hakimiyyət-idarə üsülunun adı. Monarx və respublika hakimiyyətini özündə birləşdirən idarəetmə üsulu. Bu idarə üsulunun başında duran [[prinseps]] termini ilə adlandırılır. [[Prinseps]] monarx olmayıb, bərabər olanların birincisi sayılır. Bu o deməkdir ki, dıvlətin idarəetmə səlahiyyətlərinə xalq trubinas kimi prinseps də malikdir. Bəzən bu titul imperatorla qarışdırılır.
Prisipat sistemi [[Oktavian Avqust|Avqust]]un zamanından, hakimiyyətin müxtəlif magistratlara əsaslandığı bir dıvrdə tətbiq edilməyə başlanılmışdır. [[Oktavian Avqust|Avqust]] və onun xələfləri sonralar prinseps kimi öz əllərində ali vətəndaş (xalq tribunası) və magistratlara aid hərbi hakimiyyəti cəmləyərək respublika idarəçiliyini: senatı, komisi (xalq tribunasını) və magistratları (senzorlardan başqa) daha da formallaşdırırlar. Bu institutlara seçkilər və onların fəaliyyəti prinsepsin nəzarəti ilə
Tarixdə prinsepat imperiyanın ilkin yaranma dövrünü səciyyələndirir.
|