Burjuaziya: Redaktələr arasındakı fərq

[[Orta əsrlərdəəsrlər]]də [[cəmiyyət]] şəhərlilərə[[şəhər]]lilərə və kəndlilərə[[kənd]]lilərə bölünürdü. Butjuaziya isə seçilmiş şəhər sakinləri olurduadlanırdı. [[Feodalizm]] dövründə isə azsaylı şəhər əhalisini kənli kütləsindən ayırmaq üçün onları ''burjuaziya'', tək halda isə ''burjua'' adlandırırdılar.<ref>Маркс К., Энгельс Ф. Соч., 2-е изд., т.4, с.425.</ref>Tezliklə "Burjuaziya" termini öz əhəmiyyətinə görə "üçüncü təbəqə" anlayışına yaxınlaşdıyaxın idi. "Üçüncü təbəqə" XV əsrdən imkanlı şəhər əhalisi təbəqəsini nəzərdə tuturdu. <ref>[[Большая советская энциклопедия]], 3 изд.</ref>

[[Fransa]]da [[feodalizm]]in dağılması ilə burjuaziya (tacirlər[[tacir]]lər, sənətkarlar[[sənətkar]]lar, imkanlı kəndlilər) cəmiyyətin sosial cəhətcə ən fəal hissəsinə çevrilməyə başladılar. [[Hollandiya]] [[burjua inqilabından]] başlayaraq Bütünbütün [[Avropa]]da burjuaziya [[inqilab]]larınıninqilablarının və feodal cəmiyyətinin dağılmasının tərəfdarları kimi çıxış etməyə başladılar. Müasir tarixçilər və politoloqlar burjuaziyanın o dövrdəki fəaliyyətini çox müsbət qiymətləndirirlər.

Burjuaziya inqilabları ərəfəsində burjuaziya tərkibində həm varlı ustalr[[usta]]lr, həm də usta köməkçiləri, həşhəm sələmşilər[[sələmçi]]lər, həm də onlardan asılı olan tacirlər daxil idi. Həmçinin bu sıraya sıraları daima genişlənən "" azad sənət " sahibləri də daxil idi. Avropada XIX əsr inqilabları dövründə isə burjuaziyanın tərkibi artıq həyat şəraitinə, istehsal vasitələrinə münasibətə və [[siyasi hüquqlarahüquqlar]]a görə artıq kəskin fərqlənirdi.

Kapitalizm inkişaf etdikcə fərqlənmə güclənirdi. ÇoxsaydaÇox sayda işçi qüvvəsindən istifadə edənlər və varlı səlıəmçilər iri burjuaziya təbəqəsinə çevrildilər. Öz əl əməyinin məhsulunu satanlar ( sənətkarlar, "azad sənət" sahibləri, xırda tacirlər ) siniflərinin kişik burjuaziya təbəqəsi oldular. Onların iri burjuaziyadan fərqli siyasi maraqları yaranıryaranmağa başlayır. Bununla da kapitalizm cəmiyyəti özünün yeni inkişaf mərhələsinə keçir.

[[Marksizm]] nəzəriyyəsinə görə burjuaziya sinfinə mıənsubluqmənsubluq bir tərəfdən böyük maddi imkana mailikliklə, digər tərəfdən başqalarının əməyinin istismarı ilə ölçülür. Ancaq XIX əsr üçün verilmiş bu anlayış elə XX əsrdən özünü döğrultmadı. Birincisi, yuxarədayuxarıda verilən təsnifatdakı qruplar arasında ., eləcə də [[əl əməyi]] ilə yaşayan insanlar arsında dəqiq sərhəd qoymaq olmur. İkinciİkincisi, XX əsrdə yüksək ixtisaslaşmasına görə yüksək əmək haqqı alan çox sayda fəhlələr meydana gəlməyə başladı.

Həmçinin, şirkət səhmlərinə mali olan və bank hesabına malik olan insanlar marksizmin burjua anlayışı ilə izah edilə bilmirdi. Digər tərəfdən, real həyatda insanların öz qabiliyyətinə görə bir sosial qrupdan digərinə keçə bilməsi və dövlətin yüksək gəlirli insanlarıinsanlara böyük vergi qoyması cəmiyyət üzvləri arasında fərqi xeyli azaltmağa imkan verirdi.

Zavod-avtomatların yaranması isə hər hansı insan əməyinin istismarınıistismarı iddiasını inkar ediredirdi .

* Смирнов,. «Коммуна средневековой Франции», (Казань, 1873);

* А. Lucheire, «Les Communes françaises à l'époque des Capétiens directs» (П., 1890);

* J. Flach, «Les origines Communales»;

* Е. Bonvalot, «Le Tiers État, d’après la charte de Beaumont et ses filiales» (П., 1884);

* A. Babeau, «La ville sous l’ancien régime».