Atabəylər məscidi (Naxçıvan): Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 34:
Bu yazılı təsvirə əsasən qoşa minarəli baştağın müxtəlif tikililərlə, yəqin ki, mədrəsə hücrələri və sütunlu qalereyalarla, cümə məscidinə birləşdiyini və bu baştağın məscid həyətinə açıldığını güman etmək olar.<ref>C. Qiyasi – Nizami dövrünün memarlıq abidələri, Bakı, İşıq nəşriyyatı, 1991, səh 49</ref>
Tarixi mənbələrdən [[Atabəylər Memarlıq Kompleksi]]nə [[mədrəsə]]nin daxil olması bəllidir. Şübhəsiz ki, həmin mədrəsə cümə məscidi ilə birbaşa bağlı imiş. <ref>C. Qiyasi – Nizami dövrünün memarlıq abidələri, Bakı, İşıq nəşriyyatı, 1991, səh 49</ref> Qoşa minarəli baştağın Atabəylər kompleksi tərkibindəki dini-xatirə tikililərinin (məscid, türbə, mədrəsə) toplandığı iri həyətin alaqapısı olması ehtimal edilir.
Atabəylər memarlıq kompleksinin ilk tikililəri saray binası və dövlətxana olmuşsa, son tikilisi dövrümüzə ancaq təsvirləri çatmış giriş baştağı olmuşdur. Şərqşünas N. Xanıkov XIX yüzildə bu baştağı görmüş və qapısı üstündəki kitabədən onun ''“[[1187]] – ci ildə [[Atabəylər dövləti|Azərbaycan Atabəylər dövləti]]nin atlı qoşununun başçısı və vergi yığanı əmir Nurəddin”'' tərəfindən tikdirildiyini oxumuşdur. Həmin kitabə ''“memar [[Əcəmi Naxçıvani|Əcəmi Əbubəkr oğlu Naxçıvaninin]] əməli”'' ifadəsi ilə bitirmiş. İri giriş tağı yanlardan dayaz və uca tağçalarla, yuxarıdan yazı qurşağı ilə qapanan mütənasib biçimli baştağın künclərindən silindrik gövdəli minarələr ucalırmış. İslam memarlığı tarixində belə quruluşlu ilk baştağlardan biri olan bu [[Naxçıvan]] abidəsi Azərbaycan dini memarlığının orta XI – XII əsrlərdə necə yüksək mərhələyə çatdığının göstərgəsidir. Belə baştağ kompozisiyası sonrakı yüzillərdə İslam ölkələriin çoxunda aparıcı bədii memarlıq fəndinə çevrildi.
== İstinadlar ==
<references/>
== Həmçinin bax ==
* [[Atabəylər Memarlıq Kompleksi]]
*[[Mömünə Xatun türbəsi]]
*[[Əcəmi Naxçıvani]]
Sətir 42 ⟶ 48:
[[Kateqoriya:Azərbaycan məscidləri]]
[[Kateqoriya:Atabəylər dövləti]]
[[Kateqoriya:Naxçıvan abidələri]]
| |||