Qırmızıya sürüşmə: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Bot redaktəsi əlavə edilir: mr:ताम्रस्रृती |
k Bot redaktəsi dəyişdirilir: mr:ताम्रसृती; cosmetic changes |
||
Sətir 1:
'''Qırmızı yerdəyişmə''' [[elektromaqnit şüalanma|elektromaqnit şüalanmanın]] tezliyinin azalması, [[Dopler effekti
Kosmoloji qırmızı yerdəyişmə bizdən çox uzaq olan mənbələrin ([[qalaktikalar|qalaktikaların]], [[kvazar|kvazarların]] və s.) şüalanma tezliyinin azalmasıdır. İlk dəfə 1914 ildə müşahidə edilmişdir. Qırmızı yerdəyişmə bir neçə qalaktika müstəsna olmaqla (bunlarda şüalanmanın tezliyi artır, mavi və ya bənovşəyi yerdəyişmə baş verir) bütün qalaktikalar üçün müşahidə olunur və onun qiyməti bütün tezliklər üçün qalaktikanın müşahidə edildiyi istiqamətdən asılı deyil. Qırmızı yerdəyişmə spektr xəttinin tezliyinin nisbi dəyişməsi (''z'') ilə xarakterizə olunur və qalaktikaya qədər məsafə ilə düz mütənasibidir: Δ''z''=Δλ/λ=''Hr/c'' ([[Habbl qanunu]]). ''r'' - qalaktikaya qədər məsafə, ''c'' - [[işığın sürəti]], ''H'' - [[Habbl sabiti
Qravitasiya qırmızı yerdəyişməsi qravitasiya sahəsində yayılan şüalanmanın tezliyinin azalmasıdır. Şüalanma cazibə qüvvələrinə aks istiqamətdə yayıldlqda (zamanın gedişi yavaşılır) onun tezliyi azalır, [[cazibə]] qüvvələri istiqamətində yayıldıqda (zamanın gedişi sürətlənir) isə artır. Qravitasiya qırmızı yerdəyişməsini [[ümumi nisbilik nəzəriyyəsi|ümumi nisbilik nəzəriyyəsinə]] əsasən 1911 ildə [[Albert Eynşteyn]] söyləmişdir ([[Eynşteyn effekti]]). Qravitasiya qırmızı yerdəyişmə [[Günəş
{{commons|Redshift}}
== Mənbə ==
* [[ASE]]
[[Kateqoriya:Astronomiya]]
Sətir 40:
[[lb:Routverrécklung]]
[[lv:Sarkanā nobīde]]
[[mr:ताम्रसृती]]
[[ms:Anjakan merah]]
[[nl:Roodverschuiving]]
|