Xəzər gəvəni
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Xəzər gəvəni
Beynəlxalq elmi adı

Ümumi yayılması: redaktə

Qafqaz, Rusiya (Dağıstan),Türkiyə və İran ərazi-lərində təbii arealı vardır.

Azərbaycanda yayılması: redaktə

Talış dağlarının ən yüksək alp çəmənliklərində quru daşlı yamaclarda yayılmışdır.

Statusu: redaktə

Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki növüdür. CR B1ab(ı,ıı,ııı,ıv,v).

Bitdiyi yer: redaktə

Daşlı, qumlu, gilli yerlərdə rast gəlinir.

Təbii ehtiyyatı: redaktə

Azdır.

Bioloji xüsusiyyətləri: redaktə

Yarpağını tökən 30 sm hündürlükdə xırda koldur. Yarpaqları və budaqları 4 sm qədər uzunluqda qalın tikalıdır. Tikanlarının ucu şişdir. Yarpaqları yumurtavarı lansetşəkilli qısa tüklü kənarları kirpikvarı-dır. Yarpaqcıqları 4-7 cüt uzunsov xətvarı, hər iki ucu sivri, üstdən zəif altdan qalın tüklü bəzən çılpaq 6–8 mm uzunluqdadır. Yarpaqların tikanları qoltuğunda 2 çiçəkli uzun sünbülvari çiçsək qrupu əmələ gətirir. Çiçəkaltlıqları qayıqvarı, üstdən adətən tüklü, kənarı kirpikvarı təxminən kasacığa bərabərdir. Kasacıq 5 mm uzunluqda, ağ tüklü qaidəsi çılpaq bizvari dişlidir. Tacı təxminən 10 mm uzunluqda ağ zanbaq rənglidir. Dişicik uzunsov tüklü çılpaq sütunludur. Paxlası tüklüdür. Iyun – iyul aylarında çiçəkləyir. Iyul – avqustaylarında meyvəsi yetişir.

Çoxalması: redaktə

Təbiətdə vegetativ yolla çoxalır.

Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri: redaktə

Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.

Becərilməsi: redaktə

Azərbaycanda 1952-ci ildən becərilir.

Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri: redaktə

Azərbaycanın “Qırmızı Kitabı”na daxil edilmişdir.

Zəruri qoruma tədbirləri: redaktə

Qəbul edilmiş qoruma tədbiri yoxdur.

Məlumat mənbələri: redaktə

  • Флора Азербайджана. т.5. 1954;
  • Флора Kaвkaзa. т.5. 1954;
  • Azərbaycanın ağac və kolları. I cild. 1961;
  • Azərbaycan flora-sının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008;
  • Naxçıvan Muxtar Res-publikası florasının taksonomik spektri. 2008;
  • Naxçıvan MR-nın flora müxtəlifliyi və onun nadir növlərinin qorunması. 2011.

İstinadlar redaktə

1."Azərbaycanın Nadir Ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh.

2.“Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.

  • Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. "Azərbaycanın Nadir Ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh.