Xalis Güləhmədov

Xalis Oruc oğlu Güləhmədov — (02 may 1917, Gürcüstan, Ahalkələk rayonu, Koqiya kəndi – 08 mart 2002-ci il Gəncə şəhəri) — Kənd təsərrüfatı elmləri doktoru (1965), professor (1966).

Xalis Güləhmədov
Xalis Oruc oğlu Güləhmədov
Elmi dərəcəsi kənd təsərrüfatı elmləri doktoru
Elmi adı professor

Həyatı

redaktə

Xalis Güləhmədov 02 may 1917-ci ildə Borçalı mahalına qonşu Ahalkələk (Ağcaqala) rayonunun Koqiya kəndində anadan olub.[1] Uşaq ikən yetim qaldığından orta təhsilini Gəncə şəhərinin uşaq evində alıb.

Əmək fəaliyyəti

redaktə

Xalis Güləhmədov 1936–1939-cu illərdə Azərbaycan kənd təsərrüfatı institutun tələbəsi, 1939-cu ildə "Aztexbarit" zavodunda laborant işləyib. Həmin il orduya səfərbər olub və 1947-ci il daxil olmaqla orduda xidmət edib. Müharibə zamanı siravi əskərdən kapitan rütbəsinə qədər yüksəlmişdir, Berlin şəhərinin döyüşlərində iştirak etmiş, 2 "Vətən müharibəsi" ordenləri və 7 medallarla təltif edilmişdir. Böyük Vətən müharibəsi veteranıdır. Müharibə qurtarandan sonra ali təhsilini başa çatdırmiş, Elmi-tədqiqat pambıqçılıq institutunda aspiranturanı uğurla bitirmiş, həmin institutda uzun müddət işləmiş və 1962–1969-cu illərdə onun direktoru olmuşdur. 1969–2002-ci illərdə Azərbaycan Kənd təsərrüfatı Akademiyasında texniki bitkilər və seleksiya kafedrasının müdiri vəsifəsində işləyib. Kənd təsərrüfatının inkişaf sahəsində böyük işlər görmüş, ziyalılar sırasında Xalis Oruc oğlu Güləhmədovun adı xüsusi olaraq vurğulanır. Onun araşdırmaları bu gün də özünün aktuallığı ilə tədqiqatçılar arasında xüsusi marağa səbəb olub.

O, 1965-ci ildən kənd təsərrüfatı elmlər doktoru, 1966-cı ildən professor, 1978-ci ildən Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi adına layiq görülmüşdür.

Onun tədqiqatları pambığın gübrələnməsinə, mineral üzvi mineral və kimyəvi bakteriyalı gübrələrdən istifadə edilməsi məsələlərinə həsr olunmuşdur.

Pambıqçılıq rayonları torpaqlarında qida maddələrinin kartoqramlarını hazırlamış və istehsalata tətbiq etmişdir. Onun elmi kadrların hazırlanmasında mühüm xidməti var.

Əmək veteranıdır.

Mükafatları

redaktə

"Vətən müharibəsi" ordeni (2), medallar (7).

Xalis Güləhmədov 29 mart 1967-ci ildə Azərbaycan SSRİ-i Ali Sovetinin fəxri fərmanına layiq görülüb.[2]

Göy-Göl rayonunun fəxri vətəndaşıdır.

Akademik fəaliyyəti

redaktə

Xalis Güləhmədov 1954-cü ildə kənd təsərrüfatı üzrə fəlsəfə doktorudu, 1965-ci ildə Kənd təsərrüfatı elmləri doktoru, 1966-cı ildə professor elmi adını alıb,300-dən çox elmi əsərləri , 7 monoqrafiyası var, o cümlədən dərsliklər, 32 fəlsəfə doktoru və 4 elmlər doktorların elmi rəhbəri olub.

Vəfatı

redaktə

Xalis Güləhmədov 08 mart 2002-ci ildə Gəncə şəhərində vəfat edib.

Mənbə

redaktə
  • Sarvan M. Borçalı alimləri. Bakı, "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" nəşriyyatı, 2001, 510 s., s.33.
  • Sevil Piriyeva. Ahıska türkləri Azərbaycanda (tarixi, sosial-mədəni həyatı). Bakı, "Elm", 2005, 264 s., s.51.
  1. "Güləhmədov Əbdürrəhman Niyaz oğlu" (Azərbaycan). science.gov.az. 21.09.2021 tarixində arxivləşdirilib.
  2. "Güləhmədov Əbdürrəhman Niyaz oğlu" (Azərbaycan). science.gov.az. 21.09.2021 tarixində arxivləşdirilib.