Xiv

Dağıstan Respublikası, Xiv rayonu ərazisində yerləşən kənd

Xiv (tab. Хив) — Dağıstan Respublikası, Xiv rayonu ərazisində yerləşən kənd. İnzibati cəhətdən Xiv rayonunun və Xiv kənd sovetliyinin mərkəzidir. Xiv kənd inzibati vahidliyinin yeganə yaşayış məntəqəsidir[3].

Xiv
41°45′15″ şm. e. 47°55′50″ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 1.500 m
Əhalisi
Əhalisi
  • 2.779 nəf. (2024)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +7 87244
Poçt indeksi 368680
Xəritəni göstər/gizlə
Xiv xəritədə
Xiv
Xiv

Coğrafiya

redaktə

Xiv kəndi Çıraq -çay və Rapak-çay arasında olan vadidə yerləşir. Mahaçqaladan 207,3 km cənubda, Belici dəmiryolu stansiyasından 58 km qərbdədir.

Xiv kəndi tabasaranlıarın ən qədim kəndlərindən biridir. Onun tarixi hələ də çox az araşdırılmışdır. Onun salınması haqqında məlunmat yoxdur. Əsasən özdənlərdən ibarət kənd idi. Bununla belə burada elədə zəngin insanlar yox idi. İnsanlar əkinçilik, maldarlıq və xalçaçılıqla məşğul olurdular. Otlaqlar ictimai idi, hamının onlardan istifadə etmək hüququ vardı. Ancaq əkin sahələrinin bəzisi (xaryar) özəl də ola bilərdi[4].

3 km uzunluğunda kəndin qəbirstanlığının olması onun xeyli müddətdir mövcud olduğunun göstəricisidir. Bəzi mənbələrə görə kəndin yerində Merdeşan adlı şəhər və ya çoxlu sayda kiçik kəndlər olmuşdur. Xiv kəndi bölgəyə təşkil olunan bütün işğalçı ordularının əsas maşrutu üzərində yerləşir. 1239-cu ildə monqollar Riça kəndinə hüçüm edərkən bu kənddə də olmuş və məscid kənarında olan minarəni dağıdaraq, kəndi viran qoymuşlar. Kənddən Nadir çahın qoşunuda keçmişdir. O, olu üzərində olan bütün kəndləri viran qoymuşdur. Onlar tərəfindən Qamak-nakar, Qasul-qul, Çuru-xyul, Juras, Kkalay-qul və Merdeşan şəhəri dağıdılmışdır. Bundan sonra sivlilərin sağ qalanları kiçik bir kənd qurdular.

Hazırda kən üç məhəlləyə bölünür:

  • Askkan Marar — aşağı məhəllə
  • Zann Marar — yuxarı məhəllə
  • Dulmakent — yeni məhəllə

Əvvəllər kəndin yalnız 2 məhəlləsi vardi - yuxarı və aşağı məhəllə. Aralarındakı sərhəd isə xətti minarə idi[4]

 
Kəndin mərkəzində yerləşən köhnə minarə

İnfrastruktur

redaktə

Təhsil

redaktə

Xiv orta ümümtəhsil məktəbi.[5]

Xiv idman məktəbi.[6]

Xiv incəsənət məktəbi[7]

«Romaşka» uşaq baxçası.[8]

«Solnışko» uşaq baxçası.[9]

Səhiyyə

redaktə

Xiva Mərkəzi Rayon Xəstəxanasının Təcili Tibbi Yardım Şöbəsi[10]

Aptek.[11]

Tanınmış şəxsləri

redaktə

Cəfərov Abumuslim Pirmagomed oğlu — tabasaran yazıçısı, şair və dramaturq. Tabasaran ədəbiyyatının banisi.

Şamxalov Manaf Şamxal oğlu — sovet, tabasaran şair və yazıçısı.

Rəcəbov Bağır Rəcəb oğlu — tabasaran yazıçısı, şairi, ədliyyə polkovniki, 11 hökumət mükafatına sahibdir. «Dağıstan Respublikasının əməkdar hüquqşünası» fəxri adına layiq görülmüşdür. Dağıstan Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin keçmiş şöbə müdiri olmuşdur[12]

Ramzanov Rizvan - Dağıstan Respublikası əməkdar sürücüsü[13].

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
  2. "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2024 года"..
  3. "Закон Республики Дагестан от 13 января 2005 года № 6 «О статусе и границах муниципальных образований Республики Дагестан»". 2015-02-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-05.
  4. 1 2 "Хив, Хивский район - Односельчане.ru - города и села Дагестана". www.odnoselchane.ru. 2017-08-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-14.
  5. "Хивская СОШ (Хивский район) » Главная". hiv.dagschool.com. 2017-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-28.
  6. "Хивская спортивная школа (Хивский район) » Главная страница". hivsportshk.dagschool.com. 2017-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-28.
  7. "Хивская школа искусств (Хивский район) » Главная страница". hivshkisk.dagschool.com. 2017-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-28.
  8. "Хивский детский сад «Ромашка» (Хивский район) » ГЛАВНАЯ СТРАНИЦА". hivsadromashka.dagschool.com. 2017-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-28.
  9. "Хивский детский сад «Солнышко» (Хивский район) » * Лицензии на осуществление образовательной деятельности (с приложениями)". hivsadsolnishko.dagschool.com. 2017-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-28.
  10. "Обратная связь | ГБУ РД "Хивская ЦРБ"" (rus). www.khivcrb.ru. 2017-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-28.
  11. "Аптека №51, ООО, Хив ИНН 0529911100 | Реквизиты, юридический адрес, КПП, ОГРН, схема проезда, сайт, e-mail, телефон - узнать на Sbis.ru". sbis.ru. 2021-12-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-28.
  12. Пресс-служба. "Табасаранскому писателю Б. Раджабову 80 лет" (rus). dgu.ru. 2019-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-10.
  13. "20180828 083025". imgbb.com (rus). 2018-09-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-09-25.