Yens Skoy (8 oktyabr 1918[1][2][…], Lemviq[d], Mərkəzi Yutlandiya[d]28 may 2018[3][1][…], Orhus, Mərkəzi Yutlandiya[d]) — Kimya sahəsində Nobel mükafatı laureatı.

Yens Skou
dan. Jens Christian Skou
Doğum adı Jens Christian Skou
Doğum tarixi 8 oktyabr 1918(1918-10-08)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 28 may 2018(2018-05-28)[3][1][…] (99 yaşında)
Vəfat yeri
Elm sahəsi biokimya
İş yeri
Təhsili
Üzvlüyü
Mükafatları Kimya üzrə "Nobel" mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

Yens Skoy 1918-ci ildə oktyabrın 8-də Danimarkanın Lemvinq şəhərində anadan olmuşdur. O, varlı meşə və kömür sənayeçisi ailəsində doğulmuşdur. 1944-cü ildə Kopenhagen universitetini bitirmiş, 1954-cü ildə orada dissertasiya müdafiə etmişdir. 1947-ci ildən Aorxusa universitetində işləmişdir.

1950-ci illərin əvvəllərində Skoy anestetiklərin təsir mexanizmini öyrənmişdir. O, müəyyən etmişdir ki, anestetiklərin hüceyrə membranının lipid təbəqəsində həll olması və natrium kanalını bağlaması qabiliyyəti ilə bağlıdır. Skoy ehtimal etmişdir ki, kanal zülal molekuludur və onun neyronlarda bloklaşdırılması ona gətirib çıxarır ki, sinir hüceyrələri həyəcanlanmaq qabiliyyətlərini itirirlər ki, bu da anesteziyaya gətirib çıxarır. Skoy həmçinin onayaqlı dəniz xərçənginin sinirindən ATFaranı ayırmağa cəhd etmişdi, amma heç nə alınmamışdı və o, uzun zaman anesteziyanın başqa tədqiqatlarını aparmışdı (bu kəşfin nəhəng potensial imkanını dərk etmədən). 1958-ci ildə Vyanada konfransda digər tədqiqatçı Post ilə söhbət zamanı Skoy akabainin kardiotoksikqlikozidinin (natrium-kalium kanalının inhibitoru) tapılmasını bildi. Oubaini istifadə edərək Skoy tezliklə ATF ara və ion kanalı arasında əlaqənin olduğunu sübut etdi.

1997-ci ildə "İon ötürücü Na+, K±ATP enziminin kəşfinə görə" kimya üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 Jens Christian Skou // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  2. 1 2 Brozović D., Ladan T. Jens Christian Skou // Hrvatska enciklopedija (xorv.). LZMK, 1999. 9272 s.
  3. 1 2 Nobelpristager, læge og fysiolog Jens Christian Skou er død 99 år.. Orhus Universiteti, 2018.