Mərzçəkmə
Mərzçəkmə və ya yerölçmə – təbiətdə olan alçaq-ucaların ya da qayırma alçaq-ucaların sorğulanması və ölçülməsi.
İş bölmələri
redaktə- Mərzçəkmə işləri bütünlükdə iki böyük bölməyə bölünür:
- Yer üzünün necə olduğu göstərmək (plani metre).
- Yerin bəlli bir sahəsinin alçaq-ucalarını xəritə üstündə göstərmək (alti metre).
Yer düzənlik işləri
redaktə- Bir gözə alınmış yer sahəsinin alçaq-ucaları, yol və ya çayların tuşu, yolların kəsişmə nöqtaları, tikintilərin durumu və daha ayrı alçaq-ucalar bir xəritə üzərində çəkilməsidir.örnək:
(d) tuşunu plan üzərində çəkmək üçun, bir nəfər (A) nöqtəsinın üstundə durur və (AL),(AM)və ayrıca… boyları ölçür habelə bu ölçülərin (AN)-ə görə bücaqlarıda ölçülür.bu ölçülər ələ gəldikdən sonra nəqqalə və xətkeş ilə (d) tuşunu səhifə üzərinə çəkmək olar.N həman quzey tuşudur və (AN)ə Azimut ya jizman deyilir.
Bir sahənin topoqrafiyası üçün görülən nöqtələrin durumu gərək əldə ola bu durumlar topoqrafiya kanovası ilə (Topoqrafiya toru) ələ galir bu kanovalar özləri Geodeziya nöqtələrinə bağlıdırlar.
- Əgər bir-birindən ayrı sahələri ölçüb və sonradan onları birləşdirsək, onların kanovası gərək bir-birinə bağlı ola, əgər olmasa Xəritələr diqqətli bir-birlərinə bağlanmazlar.
Alti metre işləri
redaktəhər bir nöqtəyə (X, Y) ((coğrafiya boy, en))i verilir ki bir bəlli koordinat sistemin seçərkən nöqtələri səhifə üzərinə gətirmək olar. alçaq-ucanı(X, Y, Z)kimi göstərmək üçün ayrıca yollar var.
Alçaq-ucalari plan üzərində göstərmək yolları
redaktə- Qabarıq plan:
- alçaq-ucalar eşel ilə qabarıq şəkildə göstərilir.bu plan adi görücülər üçün aydın dır ama texniki işlər üçün işə yaramaz.
- Kölgə bağlamaq:
- Bu yöntəmdə bir alçaq-uca sahəyə bəlli bir bucaqdan işıq saçılır, kölgə işıq əsərində düzəlir. kölgə bir eşel ilə planın üzərinə çakilir bu yöntəmdə yuxari dakı kimi aydındır ama texniki işlər üçün çox işə yaramaz.
- Uyun sahələr:
- ən keçərli yöntəmdir.bu yöntəmda uyun səhifələr qabarıqlı sahələri kəsərkən yatay rəsmini sahifə üzərində çəkir.