Yozef Kostka (slovak. Jozef Kostka)[5] — Slovak heykəltaraş və müəllim, müasir Slovak heykəltaraşlığının banisi.

Yozef Kostka
slovak. Jozef Kostka
Doğum tarixi 29 yanvar 1912(1912-01-29)[1][2][…]
Vəfat tarixi 30 sentyabr 1996(1996-09-30)[3][2][…] (84 yaşında)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti heykəltaraş, müəllim, boyakar[d]
Mükafatları Klement Gottwald State Prize
jozefkostka.sk
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bioqrafiya

redaktə

Yozefin ilk müəllimi dulusçu Ferdis Kostka olub. 1932-ci ildə Yosef Praqa İncəsənət Akademiyasına daxil olur və burada professor Karl Dvojakadan memarlıq və dizayn üzrə təhsil alır.

1938-ci ildə Nyu-Yorkda Slovakiya incəsənətinin sərgisində iştirak etmişdir. 1938-1939-cu illərdə Parisdə İncəsənət Məktəbində təhsil almışdır[6][7].

Kostka Slovakiyanın müharibədən sonrakı mədəniyyətinin banilərindən biridir. O, Slovakiyaya 20-ci əsrin çex heykəltaraşlıq məktəbinin impulslarını, eləcə də Avqust Rodendən Aristid Maillola qədər fransız heykəltaraşlığını gətirir. Onun ilk heykəlləri: Dəsmalı qız (1939), Poeziya (1939-42), Gecə (1940), Yuxu (1941-42), Qırx dördüncü il (1944) bu gün Slovakiya müasir heykəltaraşlığının qızıl fonduna aiddir. 1940-1949-cu illərdə İosif Kostka Slovakiya Texniki Universitetinin Rəssamlıq və təsviri incəsənət fakültəsində işləyib, sonradan Gözəl Sənətlər Kollecinə çevrilən modelləşdirmə sənəti ixtisasına yiyələnib. Professor-müəllim kimi o, 1948-1972-ci illərdə Slovak heykəltaraşlar nəslini yetişdirmişdir.

1949-cu ildə o, Bratislavada İncəsənət Akademiyasını qurub və burada Rudolf Pribişlə birlikdə bir sıra slovak heykəltaraşları (Yozef Yankoviç, Yuray Meliş, Marian Quba, Roller) hazırlayıb.

1969-1970-ci illərdə Slovakiya Təsviri Rəssamlar Assosiasiyasının rəhbəri olub. 1972-ci ildə o, İncəsənət Kollecini tərk etmək məcburiyyətində qalır və sərbəst rəssam kimi çalışır.

Yaradıcılığı

redaktə

Kostka öz işində Auqust Rodin tərəfindən formalaşdırılmış fiqurasiyanın əsas prinsiplərinə sadiq qalır, lakin xüsusilə 1960-cı illərdə o, Konstantin Brankuzi irsini təqlid edərək, abstraksiya arxetipik formalarına da meyl edir. Müharibədən sonrakı dövrdə Bratislavada o, qələbəyə həsr olunmuş bir çox abidələr hazırlayır: Bratislavadakı Qələbə abidəsi (1946-1949), ən yaxşı abidələrdən biri Partizanskdakı Slovakiya Milli Üsyanının (1946-1950) abidəsidir.

1950-ci illərdə beynəlxalq sərgilərdə iştirak etmişdir. 1957-ci ildə San-Pauluda keçirilən Beynəlxalq Biennaledə, 1958-ci ildə Brüsseldə keçirilən Ümumdünya Sərgisində "Çay sahilində" relyefinə görə gümüş medalla təltif olunub və həmin il Venesiya Biennalesində iştirak edib. Bratislava "Slavina"sında onun "Təşəkkür" heykəli var (1963). 1964-cü ildə Modrada Ludovit Şturun abidəsini - "Slovak baharı" heykəlini hazırlayır.

1960-cı illər Kostkanın yaradıcılığında ən məhsuldar dövrlərdən biridir. 1967-ci ildə xalq rəssamı adını almışdır. Kostkanın bu dövrə aid əsərləri 1968-1969-cu illərdə Bratislava İncəsənət Evində və Praqanın Manesindəki kollektiv sərgilərdə nümayiş etdirilmişdir.

Heykəllər üzərində işləyən Kostka çoxlu rəsmlər çəkir. Əsasən mürəkkəblə çəkilmiş minlərlə çılpaq bədən rəsmləri vardır[8].

1966-1968-ci illərdə Yozef Kostka İngiltərə, Fransa və İtaliyaya bir sıra təhsil səfərləri edir.

Mənbə

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. Jozef Kostka // RKDartists (nid.).
  2. 1 2 The Fine Art Archive. 2003.
  3. Library of Congress Authorities (ing.). Library of Congress.
  4. Vědecká knihovna v Olomouci Jozef Kostka // REGO (çeş.).
  5. "Йозеф Костка". 2021-04-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-22.
  6. Костка Йозеф Arxivləşdirilib 2021-05-20 at the Wayback Machine artcapital.sk  (slovak.)
  7. Йозеф Костка, классик словацкой современной скульптуры Arxivləşdirilib 2021-04-29 at the Wayback Machine nitrianskagaleria.sk 21.03.2013  (slovak.)
  8. Йозеф Костка Arxivləşdirilib 2021-05-22 at the Wayback Machine gmb.sk 26.06.2014  (slovak.)