Yusif Səfərov (filoloq)

Yusif Səfər oğlu Səfərov (d. 1951) — Tanınmış folklorşünas-ədəbiyyatşünas alim, filologiya elmləri doktoru, professor. Azərbaycan Yazıçılar Birliyi və Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin üzvü.

Yusif Səfərov
Yusif Səfər oğlu Səfərov
Doğum tarixi
Doğum yeri Boyəhməd,Culfa, Azərbaycan
Vəfat tarixi Yaşayır
Vəfat yeri Yaşayır
Elm sahəsi Filologiya
İş yeri Naxçıvan Müəllimlər İnstitutu

Həyatı

redaktə

01 yanvar 1951-ci ildə Culfa rayonunun Bəyəhməd kəndində anadan olub. 1966-cı ildə Əbrəqunus internat məktəbini, 1976-cı ildə Naxçıvan Pedaqoji İnstitutunu əla qiymətlərlə bitirib. 1982-ci ildən Naxçıvan şəhərində yaşayır.

Elmi-pedaqoji fəaliyyəti.

redaktə

1975-1982-ci illərdə orta məktəbdə müəllim və direktor, 1983-1994-cü illərdə Azərb. EA Naxçıvan Elm Mərkəzində kiçik elmi işçi, elmi işçi, böyük elmi işçi, şöbə müdiri işləyib. 1987-ci ildə namizədlik dissertasiyası, 2007-ci ildə doktorluq dissertasiyası müdafiə edib. 1994-2002-ci illərdə Naxçıvan şəhər İH-də şöbə müdiri və ali məktəb müəllimi işləyib. 2002-2009-cu illərdə Naxçıvan MR Kitabxanasının direktoru, eyni vaxtda ali məktəbdə dosent vəzifəsində çalışıb. 2009-2011-ci illərdə AMEA Naxçıvan bölməsində baş elmi işçi olub. 2012-ci ildə Türkiyənin İqdir Universitetində professor vəzifəsin tutmaqla Türk xalq ədəbiyyatından mühazirələr oxuyub. 2013-cü ildən Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunda çalışır, professordur. Y. Səfərovun Azərbaycan folklorunun toplanması, nəşri və tədqiqi sahəsində xidmətləri böyükdür. Alimin fəaliyyətində Naxçıvan folklorunun, o sıradan aşıq ədəbiyyatının tədqiqi, nəşri, təbliği də xüsusi yer tutur. O, Azərbaycan folklorunun milli özünəməxsusluğu, mənşəyi, təsnifi, tarixiliyi, regional və etnik-poetik xüsusiyyətləri kimi elmi-nəzəri məsələlərin öyrənilməsində uğurlu nəticələr əldə etmişdir. Y. Səfərovun araşdırmalarında mif, əfsanə, rəvayət, əmək, mərasim nəğmələri, nağıl, dastan, bayatı janr nümunələri əsas tədqiqat obyektidir.“Nuh tufanı”,“Apardı sellər Saranı”, “Əshabü-kəhf”, Makedoniyalı İsgəndər, Şah İsmayıl, Xaraba Gilan, Əlincəqala, Araz çayı ilə bağlı əfsanə-rəvayətlər, Şah Abbasla bağlı nağılların çoxşaxəli şəkildə araşdırılması da diqqətəlayiqdir. Alim Azərbaycan folkloru antologiyası, Naxçıvan folkloru. Bakı, Sabah, 1994; Əsatirlər, əfsanə və rəvayətlər. Bakı, Şərq-Qərb, 2005; Azərbaycan folkloru antologiyası, Naxçıvan folkloru, I, II, III c. Naxçıvan, Əcəmi, (2010, 2011, 2012) kitablarının əsas toplayıcılarından və antologiyanın II cildinin tərtibçilərindəndir. 200-dən çox elmi, elmi-metodik, elmi-tənqidi, publisist məqalənin, 12 kitabın, o sıradan 6 monoqrafiya, 1 ali məktəb dərsliyi, 2 metodik vəsait və 4 proqramın müəllifidir. Xaricdə 20-dən çox elmi əsəri çap edilib. Almaniyanın Frankfurt, Leypsik, Dağıstanın Mahacqala, Gürçüstanın Tbilisi, İranın Tehran, Türkiyənin Ankara, Trabzon, Ərzurum, Kars, İqdir şəhərlərində keçirilmiş Beynəlxalq konfrans və simpoziumlarda məruzələr edib. Ailəlidir, 2 övladı, 5 nəvəsi var.

Əsərlərindən seçmələr

redaktə
  • Azərbaycan folklorunda tarixilik. Bakı, Elm, 2005, 240 s.
  • Azərbaycan folklorunun etnik-poetik xüsusiyyətləri. Bakı, Sabah, 2006, 86 s.
  • Folklor örnəkləri. Naxçıvan, Əcəmi, 2008, 114 s.
  • Naxçıvan aşıq ədəbi mühiti. Bakı, Elm, 2009, 136 s.
  • Əsərləri, 5 cilddə, I c., ( məqalələr). Naxçıvan, Əcəmi, 2010, 232 s.
  • Naxçıvan folkloru antologiyası, II c., Naxçıvan, Əcəmi, 2010, 496 s.(şərikli)
  • Naxçıvan aşıqları və el şairləri, Naxçıvan, Əcəmi, 2011, 152 s
  • Azərbaycan uşaq folkloru (ali məktəb dərsliyi). Naxçıvan, Əcəmi, 2014, 120 s.
  • Əsərləri, 5 cilddə, II c., Naxçıvan aşıq mühiti. Naxçıvan, Əcəmi, 2017, 224 s.
  • Azərbaycan folklorunda “Nuh tufanı” və Ağrıdağ əfsanələri. 24-26 iyunda “Türk mədəniyyətində Ağrı dağı” mövzusunda keçirilmiş Beynəlxalq simpoziumun mat., Ankara, 2009, s. 87-96
  • Yunis Əmrənin xələfi Ululu Kərim. Nizamidən Yunis Əmrəyə, Atatürkdən Heydər Əliyevə uzanan sevgi və barış yolu Beynəlxalq simpoziumunun bilgiləri. Ankara, 2010, s. 96-102
  • Universitet və yüksək okullarda xalq ədəbiyyatının tədrisi məsələləri, Beynəlxalq elmi-metodik konfransın bilgiləri. Ankara, 2010, 9 s.
  • Naxçıvanda “Nuh tufanı” əfsanələri. 24-25 aprel 2009-cu il tarixli Beynəlxalq simpoziumun mat., Naxçıvan, Əcəmi, 2010, s. 78-86
  • Naxçıvanda etnik-mədəni proseslərin təşəkkülü (e. ə. VI-I minilliklər). “Naxçıvan: ilk yaşayış və şəhərsalma yeri kimi”. Beynəlxalq elmi konfransın mat., Naxçıvan, 2012, s. 308-317
  • Dastanlaşan tariximiz. “Folklor və etnoqrafiya” Beynəlxalq elmi jurn., Bakı, 2012, № 4, s. 55-63
  • Çobankərəli Aşıq Cəfər. “Folklor və etnoqrafiya” Beynəlxalq elmi jurn., Bakı, 2013, № 4, s. 54-64
  • Əlincəçay və Gilançay folklorunun qədim nümunələrinə dair, Azərb. EA xəbərləri (ədəbiyyat, dil və incəsənət bölümü). 1984, № 1, s. 21-25
  • Əfsanə qaynaqları, “Qobustan” jurn., Bakı, 2005, № 3, s. 43-45
  • Folklorun kökləri və qaynaqları, Mədəniyyət dünyası (elmi-nəzəri məcmuə), X bur,. Bakı, Azəb. Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti, 2005, № 4, s. 371-378
  • Əfsanələrdə Dədə Qorqud və Oğuzla bağlı izlər, “Mədəni-maarif” jurn., 2006, № 4, s. 32-33
  • “Əshabü-kəhf”lə bağlı izlər. “Qobustan” jurn., 2006, № 1, s. 34-36
  • Dastanlarda yaşayan izlər, Elmi araşdırmalar, XXII toplu, AMEA Folklor İnstitutu. Bakı, Səda, 2006, s. 103-107
  • Azərbaycan folklorunun Şumer qaynaqları. Azərb., Dövlət Pedaqoji Universitetinin xəbərləri(humanitar elmlər bölümü).Bakı, 2006, № 1, s. 191-196
  • Şah Abbasla bağlı nağıllar haqqında, Filologiya məsələləri. AMEA Əlyazmalar İnstitutu. Bakı, 2006, № 1, s. 133-140
  • Naxçıvanla bağlı saz havaları. AMEA Naxçıvan bölməsinin xəbərləri (ictimai və humanitar elmlər seriyası). Naxçıvan, Tusi, 2010, № 1, s. 248-253
  • “Novruz” mərasimlərinin bəzi qaynaqları və səciyyəsi. Elmi əsərlər (humanitar elmlər seriyası). № 1, NDU, Qeyrət, 2011, s. 83-88
  • Mifdən tarixə doğru, “Mədəni həyat” jurn., 2014, № 6, s. 57-61
  • Uşaq folklorunun toplanması, nəşri və tədqiqi. “Folklor və etnoqrafiya” Beynəlxalq elmi jur., Bakı, 2015, № 2, s. 19 - 27
  • Naxçıvan əfsanələri, “Folklor və etnoqrafiya” Beynəlxalq elmi jurn., Bakı, 2016, № 1, s. 32-42
  • Naxçıvan rəvayətləri, “Folklor və etnoqrafiya” Beynəlxalq elmi jurn., Bakı, 2016, № 2, s. 13-24
  • Dastanlarımızın ustad tədqiqatçısı, Məmmədhüseyn Təhmasib: taleyi və sənəti. Naxçıvan, Əcəmi, 2017, s. 36-46 və s.

İstinadlar

redaktə