Yuzef Çirek (pol. Józef Czyrek; 20 iyul 1928[1]3 iyun 2013[1], Varşava) — Polşa siyasətçisi, 1980–1982-ci illərdə Polşa Xalq Respublikasının Xarici İşlər naziri.

Yuzef Çirek
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 20 iyul 1928(1928-07-20)[1]
Vəfat tarixi 3 iyun 2013(2013-06-03)[1] (84 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
  • Povonzki hərbi qəbiristanlığı[d]
Partiya
  • Polşa Birləşmiş Fəhlə Partiyası[d]
Təhsili
Fəaliyyəti iqtisadçı, diplomat
Təltifləri 1-ci dərəcəli "Əmək bayrağı" ordeni Work Flag Order, 2nd class (Polşa Xalq Respublikası) "Oktyabr inqilabı" ordeni Złoty Krzyż Zasługi (Polşa) Xidmətlərinə görə gümüş xaç medalı (Polşa) Polşanın İntibah ordeninin ulduzlu komandoru Commander of the Order of Polonia Restituta (Polşa) Knight of the Order of Polonia Restituta (Polşa) medaile 40 let lildového Polska
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Erkən illəri

redaktə

Yuzef Çirek 1928-ci ildə Polşanın Lvov voyevodalığının Biloberegi kəndində anadan olmuşdur. O, 1950-ci ildə Yagellon Universitetində iqtisadiyyat üzrə bakalavr dərəcəsi almışdır.[2]

Karyerası

redaktə

Yuzef Çirek karyerasına Yagellon UniversitetindəKrakov İqtisadiyyat Universitetində tədqiqatçı kimi başlamışdır. O, 1952-ci ildə Polşa Xalq Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyində işə başlamışdır.[2] Çirek 1955-ci ildə qoşulduğu[3] Polşa Birləşmiş Fəhlə Partiyasının Siyasi Bürosunun üzvü idi. O, 1962–1968-ci illərdə Belqradda hüquq konsultantı (1962–1968) və direktor müavini, həmçinin 1969–1971-ci illərdə Xarici İşlər Nazirliyinin Tədqiqat və Proqramlaşdırma Departamentinin direktoru vəzifələrində çalışmışdır.[2]

Çirek 1980-ci ilin avqust ayına qədər xarici işlər nazirinin müavini olmuşdur.[4][5] O, 1980-ci ilin avqustunda bu vəzifədə Emil Voytaşekin yerinə xarici işlər naziri təyin edilmişdir. O, 1981-ci ildə partiya katibliyinə üzv təyin olunmuşdur.[6] Çirekin xarici işlər naziri vəzifəsi 1982-ci ildə başa çatmışdır. Çirek 1982-ci ilin dekabrında Milli Dirçəliş Uğrunda Vətənpərvərlik Hərəkatının (PROM) vitse-prezidenti təyin edilmişdir.[2] O həmçinin, Polşa prezidentinin baş köməkçisi və Kommunist Partiyasının baş katibi Voyçex Yaruzelskinin köməkçisi olmuşdur.[7] Çirek 1989-cu ildə hakim partiya ilə müxalifət arasında 6 fevraldan 4 aprelə qədər davam edən dəyirmi masa danışıqlarında iştirak etmişdir.[8]

Onun baş köməkçisi kimi səlahiyyət müddəti 30 iyul 1989-cu il tarixində Yaruzelskinin Kommunist Partiyasının rəhbərliyindən istefa verməsi ilə başa çatmışdır.[9] Çirek də həmin gün Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin üzvlüyündən istefa vermişdir.[10][11]

Yuzef Çirek 3 iyun 2013-cü ildə vəfat etmişdir.[12]

Təltif və mükafatlar

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 https://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-acc&acc_sequence=000058807&find_code=SYS&local_base=ARS10.
  2. 1 2 3 4 "Józef Czyrek". dzieje (polyak). 1 June 2009. 10 August 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 July 2013.
  3. Svetlana Savranskaya; Thomas S. Blanton; Vladislav Martinovich Zubok, redaktorlar Masterpieces of History: The Peaceful End of the Cold War in Eastern Europe, 1989. Budapest; New York: Central European University Press. 2010. səh. 292. ISBN 978-963-9776-77-7.
  4. "Protocol (1974)". Concordat Watch. 4 March 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 June 2013.
  5. "Polish premier ousted". The Blade. Warsaw. Reuters. 25 August 1980. 16 May 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 June 2013.
  6. Mark Kramer. "Soviet deliberations during the Polish crisis, 1980 - 1981". Cold War International History Project. Special Working Papers (1): 150. 2022-10-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-26.
  7. G. Anne Geyer. "A nation in waiting". The Victoria Advocate. 18 November 1989. 16 May 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 June 2013.
  8. Michael D. Kennedy. "Negotiating revolution in Poland" (PDF). NCEEER. 2002. 28 August 2017 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 14 July 2013.
  9. John Tagliabue. "Jarzelski quits as party leader; Premier gets post". The New York Times. 30 July 1989. səh. 1. 25 May 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 June 2013.
  10. Paula Butturini. "Solidarity Foe Is New Polish Party Chief". Chicago Tribune. Warsaw. 30 July 1989. 30 December 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2013.
  11. "Polish communists pick Hard-liner to lead party". Deseret News. 30 July 1989. 16 August 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2013.
  12. "Józef Czyrek". Gazeta (polyak). 7 June 2013. 19 April 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 June 2013.

Xarici keçidlər

redaktə