Zaqreb funikulyoru
Zaqreb funikulyoru (xorv. Zagrebačka uspinjača) — Funikulyor Xorvatiyanın paytaxtı olan Zaqrebdə yerləşir. Funikulyor Tomisa və İlisa küçəsini Ştrosmayer prospekti ilə birləşdirir. Zaqreb funikulyorunun operator funksiyasını Zaqreb tramvay şirkəti (ZET) həyata keçirir.
Funikulyorun istifadədə olan uzunluğu cəmi 66 metr təşkil edir. Bu xüsusiyyətinə görə funikulyor dünyanın ən qısa xəttə malik nəqliyyat vastəsidir[1]. Zaqreb funikulyorunun tikintisinə 1890-cı ildən başlanmışdır. Tikinti işləri 1893-cü ilin 23 aprelində başa çatdırılır. İlk əvvəllər buxar mühərriklərindən istifadə edilmişdir. 1934-cü ildə isə buxar mühərrikləri elektrikli mühərriklə əvəzlənmişdir[2]. Zaqreb funikulyoru öz ilkin görünüşünü qoruyub saxlamışdır. Hətta texniki xarakteristikasını qoruduğundan onu Xorvatiya paytaxtının mədəni abidələri siyahısına daxil edir[1]. Yeni funikulyor 1974-cü ildə istifadəyə verilmişdir. Bundan sonra isə hər il funukulyor təmir edilir. 2005-ci ildə isə yuxarı və aşağı stansiyalar təmir edilmişdir.
Texniki xüsusiyyətlər
redaktəSərnişinlər iki kiçik vaqonlar vastəsi ilə daşınır. Hər vaqonda 28 sərnişin daşına bilir (16-sı oturaraq, 12-si isə ayaqüstə). Vaqonlar 5,640 metr uzunluğa malikdirlər. Vaqonun ümumi çəkisi 5,05 tondur. Dəmir kəndirlərin hər biri 2240 kq yükü dartma güçünə malikdir. Elektrik mühərrik funikulyorun şimal girişində (yuxarı başında) yerləşir. Mühərrikin güçü 28,5 kVt təşkil edir. Mühərrik 400 V güçü ilə işləyir. Bir dəqiqədə fırlanma güçü 700-dür. Reylslər arasında məsafə 1200 mm təşkil edir. Reyslərin ümumi uzunluğu 66 metrdir. Funikulyor qısa olmaqla yanaşı həm də dünyanın mayilliliyi olan funikulyorudur. Vaqonlar 1,5 m/s sürəti ilə hərəkət edirlər. Vaqonun yuxarıdan aşağıya cəmi 55 saniyəyə enir[3].
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 "Funicular". ZET. 27 August 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2015.
- ↑ "Zagreb Funicular:Yesterday". Funimag. 11 June 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2015.
- ↑ "Zagreb Funicular:Technical". Funimag. 11 June 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2015.
Mənbə
redaktə- Funicular, Zagrebački holding, ZETArxivləşdirilib 2014-08-05 at the Wayback Machine