Zofya Posmış (pol. Zofia Posmysz 23 avqust 1923[1][2], Krakov[2]8 avqust 2022, Osventsim, Kiçik Polşa voyevodluğu[d]) — Polşalı yazıçı və ssenarist.

Zofya Posmış
pol. Zofia Posmysz
Doğum tarixi 23 avqust 1923(1923-08-23)[1][2]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 8 avqust 2022(2022-08-08) (98 yaşında)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti jurnalist, yazıçı, ssenarist
Fəaliyyət illəri 1945-ci ildən
Əsərlərinin dili polyak dili
Mükafatları Golden Medal for Merit to Culture Cross of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany Xidmətlərinə görə gümüş xaç medalı Polşa İntibah Ordeninin Zabit xaçı
Polşanın əməkdar mədəniyyət xadimi
Medal of the 30th Anniversary of People's Poland
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bioqrafiyası

redaktə

1942-ci ildən bəri alman AuşvitzRavensbrük konservasiya düşərgələrində saxlanılmışdır. Müharibədən sonra Varşavaya yerləşdi. 1952-ci ildə paytaxt universitetinin filologiya fakültəsini bitirib.

"Głos Ludu" qəzetinin redaksiyasında korrektor vəzifəsində işləmiş, sonra Polşa Radiosu ilə əməkdaşlıq etmişdir.

Yaradıcılığı

redaktə

Zofya Posmış 1945-ci ildə "Belsenden olan baş kəsənləri tanıyıram" adlı bir ədəbi xatirə kitabı ilə debüt edir. Yazıçı "45-ci kayutdan olan sənişin" radio pyesinə şöhrət qazanır. Eyni adlı bir kitab 1962-ci ildə nəşr olunur. Bu əsərə əsaslanaraq, polyak rejissoru Andrzey Munk ölümündən sonra 1963-cü ildə nümayiş olunan "Sərnişin" bədii filmini çəkir. 1968-ci ildə Posmış romanına görə, Moisey Vaynberq eyni adlı opera yazır. Mütəxəssislər tərəfindən yüksək qiymətləndirilən opera, SSRİ-də səhnəyə qoyulması qadağan edilir[3]. Bu əsər ilk dəfə 2006-cı ildə konsert versiyasında, 2010-cu ildə senari formatında səhnələşdirilir.

Seçilmiş əsərləri

redaktə
  • Belsenden olan baş kəsənləri tanıyıram / Znam katów z Belsen (1945)
  • Sərnişin / Pasażerka (1962)
  • Meşədəki dayanacaq / Przystanek w lesie (1965, hekayələr toplusu)
  • Dözümlü yemişan / Cierpkie głogi (1966) — senari 1966-cı ildə Yanuş Beyxert tərəfindən ekranlaşdırılıb.
  • Kiçik / Mały (1970) — senari 1970-ci ildə Yulian Cecima tərəfindən ekranlaşdırılıb.
  • Antarktudada məzuniyyət / Wakacje nad Adriatykiem (1970)
  • Mikriiqlim / Mikroklimat (1975)
  • Ağaca oxşayan ağac / Drzewo do drzewa podobne (1977)
  • Qiymət / Cena (1978)
  • Koliferdən olan insan / Człowiek spod kaloryfera (1980)
  • Elə həmin doktor M. / Ten sam doktor M. (1981)
  • Dul və aşnalar / Wdowa i kochankowie (1988)
  • Azadlığa, ölümə, həyata / Do wolności, do śmierci, do życia (1996)

Rus dilinə tərcümələr

redaktə
  • Sərnişin : [povest]. — M. : İncəsənət ədəbiyyatı, 1964. — 62 s. — (Roman-qəzeti; № 18 (318)).
  • Qiymət : roman. — M. : İnfişaf, 1981. — 183 s.

Mükafatları

redaktə
  • Polşanın İntibah Ordeninin Cəngavər xaçı (1964)
  • Polşa İntibah Ordeninin Zabit xaçı (1970)
  • Radio şouları sahəsində nailiyyətlərə görə Polşa Radio və Televiziya Komitəsi Mükafatı (1976)
  • Vitold Xuleviç adına mükafat (2007)
  • Polşa mədəniyyətinin inkişafındakı yüksək nailiyyətlərə görə Polşa Mədəniyyət Nazirinin mükafatı (2008) və digərləri.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 Zofia Posmysz // The Fine Art Archive. 2003.
  2. 1 2 3 4 Auschwitz Prisoners Database.
  3. За что запрещали "Пассажирку" Arxivləşdirilib 2019-12-09 at the Wayback Machine: Интервью с А. Медведевым // Российская газета — Столичный выпуск № 4256 (25.12.2006).