Zuvand qaraşəngi

Zuvand qaraşəngi (Elmi adı - Scrophularia zuvandica) — IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir, Qafqazın endemik növüdür.[1][2]

Zuvand qaraşəngi
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Zuvand qaraşəngi
Beynəlxalq elmi adı

Qısa morfoloji təsviri

redaktə

İkiillik ot bikisidir. Gövdələr çox və ya az, 20-37 sm hündürlükdədir. Yarpaqlar, uzunsov, yumurtavari, lələkvari-kəsilmiş, hissəcikləri lansetvari və ya xətvari, üçkünc dişciklidir. Çiçək qrupu – uzunsov, dar süpürgədir. Ksacıq 2 mm uzunluğunda, kənardan ağ pərdəlidir. Tac 5 mm uzunluğunda, al qırmızı qonur-rəngli, kasacıqdan uzundur. Staminodi sırdadır. Erkəkciklər tacdan çıxır. Qutucuq 3-4 mm uzunluğunda, kürəkvari, kasacıqdan uzundur. Toxumlar 1mm uzunluğunda, uzunsov, qaradır. [3][4]

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

redaktə

Çiçəkləməsi may-iyun, meyvə əmələgətirməsi (may) iyun-iyul aylarına təsadüf edir. Kserofit bitkidir. Orta dağ qurşağında quru, daşlı yamaclarda və töküntülərdə, çağıl daşlarının üstündə bitir. [4]

Yayılması

redaktə

Diabardır. [4]

Sayı və tendensiyası

redaktə

Populyasiyanın ehtiyatı məhddudur və azalmağa meyl göstərir.

Məhdudlaşdırıcı amillər

redaktə

Antropogen təsirlərdir (tapdalanma).

Mühafizə tədbirləri

redaktə

Antropogen təsiri azaltmaq və yeni yayılma yerlərinin axtarılması təklif olunur.

İstinadlar

redaktə
  1. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri, II nəşr, Bakı-2013
  2. http://redbook.az/?options=project&id=Zuvand%20qara%C5%9F%C9%99ngi[ölü keçid]
  3. 1. Флора CCCP, 1955;
  4. 1 2 3 2. Флора Азербайджан, 1957;