Çaka

Çaka — Cənubi Afrika Respublikasının ərazisində yaşayan döyüşkən Zulu tayfalarını dövlət halında birləşdirən sərkərdə, KvaZulu (bəzi mənbələrə görə Zulu imperiyası və ya Zululend) dövlətinin banisi və ilk hökmdarı (1816-1828).

İngiltərənin London şəhərinin Camden Bazarında Çakanı təsvir edən böyük heykəl

Haqqında

Cənubi Afrika Respublikasının ərazisində yaşayan döyüşkən Zulu tayfalarını dövlət halında birləşdirməyə müvəffəq olan Çaka 1787-ci ildə anadan olmuşdur. O, yerli qəbilə başçılarından birinin - Senzanqakonanın nikahdankənar oğlu idi. Çakanın 6 yaşı olanda Senzanqakona onu anası ilə birlikdə saraydan qovmuşdur. 1816-cı ildə kiçik zulu qəbiləsinin inkosu - rəhbəri seçiləndən sonra Çaka Avropa müstəmləkəçilərinə qarşı müharibəyə başlamışdır. Onun təşkil etdiyi güclü orduda qadın və kişilərdən ibarət dəstələr vardı. Ömrünün sonlarında Çakanın yaratdığı dövlətin ərazisi 200 min kv. km, ordusundakı əsgərlərin sayı 50 min nəfər idi. Çakanın ən mühüm tədbirlərindən biri hərbi islahatın keçirilməsi olmuşdu. İslahata əsasən silah daşımağı bacaran 20-40 yaşlı kişilərin hamısı orduya səfərbər olunmuşdu. Çakanın adı Afrikanın cənubunda müstəqillik uğrunda mübarizənin idealı hesab olunur. O, güclu dövlət xadimi və bacarıqlı sərkərdə idi. Çaka 22 sentyabr 1828-ci ildə sui-qəsd nəticəsində öldürülmüşdür.

Mənbə

• A.Hüseynli - Afrika hökmdarları. Bakı,2008
• Риттер Э. А. Зулус Чака. — М., 1989.

Vikianbarda Çaka ilə əlaqəli mediafayllar var.