Çiriquanolar

Çiriquanolar – Boliviyanın cənubunda (Tarixa, Santa-Krus və Çukisaka departamentləri), həmçinin Argentina və Paraqvayın həmsərhəd rayonlarında yaşayan tupi-quarani qrupundan hindi xalqı. Sayları təqribən 15 min nəfərdir. Quarani dilində danışırlar, ispan dili də yayılmışdır. Dindarları xristiandır.

Ümumi məlumat

Təcrid olunmuş lokal qruplara (isosenyolar, quarasukvelər, quarayular və b.) bölünürlər. 16 əsrin ortalarından 19 əsrin sonlarınadək Avropa müstəmləkəçilərinə uzunmüddətli müqavimət göstərmişlər. Əsas ənənəvi məşğuliyyətləri talalarda toxa əkinçiliyidir (qarğıdalı, balqabaq, şirin kartof, paxla, tütün, pambıq). Ovçuluq, balıqçılıq və yığıcılıq az əhəmiyyət kəsb etmişdir. Ənənəvi sənətkarlıq sahələri dulusçuluq (həndəsi ornamentli qablar), toxuculuq və hörmədir. İndiki Ç. at, qoyun, mal-qara, toyuq saxlayırlar. Əsasən, Argentinada, k.t.-nın ayrı-ayrı sahələrində muzdla işləyirlər. Ənənəvi yaşayış məskənləri mərkəzi meydanın ətrafında yerləşən 3–5 düzbucaqlı evdən ibarət idi. Hər evdə böyük patriarxal ailə yaşayırdı. Gəlin üçün işləyib ödəmə və müvəqqəti matrilokal nikah saxlanılırdı. Müasir evləri kiçik ailələr üçün olan düzbucaqlı komalardır. Qadın geyimləri uzun, çiyində düymələnən tunikayabənzər paltar, kişilərdə isə dəri şalar və ponçodur (keçmişdə beli qaytanla bağlanırdı). Müasir kişi geyimləri avropasayağıdır. Mifologiya və folklor qorunub saxlanılmışdır.