İkirəng hamarburun

İkirəng hamarburun (lat. Vespertilio murinus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yarasalar dəstəsinin hamarburunlar fəsiləsinin hamarburun cinsinə aid heyvan növü.

İkirəng hamarburun
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Tipüstü: Sonağızlılar Tip: Xordalılar Klad: Olfactores Yarımtip: Onurğalılar İnfratip: Ağızçənəlilər Klad: Eugnathostomata Klad: Teleostomi Klad: Euteleostomi Klad: Xoanlar Klad: Rhipidistia Klad: Tetrapodomorpha Klad: Eotetrapodiformes Klad: Elpistostegalia Klad: Stegocephalia Sinifüstü: Dördayaqlılar Klad: Reptiliomorpha Klad: Amniota Sinif: Məməlilər Klad: Theriimorpha Klad: Theriiformes Klad: Trechnotheria Klad: Cladotheria Klad: Prototribosphenida Klad: Zatheria Klad: Tribosphenida Yarımsinif: Vəhşi heyvanlar Klad: Euteriyalar İnfrasinif: Plasentalılar Maqndəstə: Boreoeutheria Dəstəüstü: Lavrazioterilər Klad: Scrotifera Dəstə: Yarasalar Yarımdəstə: Yangochiroptera Fəsiləüstü: Vespertilionoidea Fəsilə: Hamarburunlar Cins: Hamarburun Növ: İkirəng hamarburun
Beynəlxalq elmi adı
Vespertilio murinus L., 1758[…]
Şəkil axtarışı ITIS   632159 NCBI   59485 EOL   326348 FW   104146

Xarici görünüşü

Bədənin uzunluğu 54–60 mm, bazu sümüyünün uzunluğu isə 41–48 mm-dir. Başı qısa və enlidir. Qulaqları (14–16,5 mm) qısa, enli və qalın dərilidir. Qulaq seyvanlarının arxa kənarı aşağı tərəfdən dairəvi şəkildə genişlənərək xaricə çevrilmişdir. Qulağın dəri çıxıntısı ortadan az nəzərə çarpacaq dərəcədə genişlənmişdir. Dişilərdə bir və ya iki cüt əmcək vardır. Bədənin üst tərəfi iki (qara və yaşılımtıl-kürən) rəngdədir. Tüklərin ucundakı açıq rəng ona azacıq gümüşü alabəzəklik verir. Bədənin alt tərəfindəki açıq rəngli uzun tüklər tünd rəngli tükləri örtdüyünə görə həmin hissənin ümumi fonu açıq, sarımtıl-boz və ya açıq noxudu rəngdə görünür. Boğazın və bədənin yanlarının rəngi isə tam ağdır.

Yayılması

Arealı çox geniş olub, İngiltərədən Sakit okean sahillərinə qədər uzanır. Şimal sərhəddi bəzi yerlərdə 60 dərəcə şimal en dairəsinə qədər çatır. Cənubda arealı İran və Himalayın şimal-qərbinə və Şərqi Çinə çatır.

Azərbaycanda tək–tək fərdləri Böyük Qafqazda, Talışda və Kür-Araz ovalığı daxil olmaqla 9 məntəqədə tapılmışdır. Şərq vilayətlərinin arid landşaftlarına (7 tapıntı) meyl edir. Görünür, bizə Xəzəryanı boyunca şimaldan qışlamaya uçub gəlir (yayda aşkar edilməmişdir).

Yaşayış yeri və həyat tərzi

Həm meşələrdə, həm də açıqlıq ərazilərdə təsadüf edilir. Dəniz səviyyəsindən 300 m-dək yüksəkliklərə qalxırlar. Ağac koğuşları, çardaqlar, divarların tökülmüş yerlərindəki boşluqlar, qaya yarıqları və s. yay sığınacaqları kimi istifadə olunur. Bəzən digər yarasalarla birlikdə ümumi sığınacaqlarda da rast gəlinirlər. Balavermə və balaları yemləndirmə dövründə dişilər 40–50 fərddən ibarət koloniya şəklində yaşayırlar. Həmin dövrdə erkəklər tək və ya kiçik qruplar şəklində yaşayır. Dişi iyunda 2, bəzən də 1 bala doğur. Balalar sərbəst yaşamağa başlayandan sonra koloniyalar dağılır. Uçuşları sürətli və cəlddir. Bütün gecəni sübhçağına qədər ov edirlər. Ağaclar arasında qida axtarırlar.

Qışlama yerləri məlum deyildir. Tək-tək fərdlərin Qırğızıstan ərazisində qışlaması məlumdur.