İtiucluyarpaq dovşanalması

İtiucluyarpaq dovşanalması (lat. Cotoneaster acutifolius) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin dovşanalması cinsinə aid bitki növü.

İtiucluyarpaq dovşanalması
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Gavalıkimilər Triba: Maleae Yarımtriba: Malinae Cins: Dovşanalması Növ: İtiucluyarpaq dovşanalması
Beynəlxalq elmi adı
Cotoneaster acutifolius Turcz.
Şəkil axtarışı ITIS   501648 NCBI   690308 EOL   230468

Təbii yayılması

Vətəni Şərqi Sibir, Şimali Çindir.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 3 m-ə çatan, yarpağı tökülən koldur. Çətiri yumru, bəzən şaxələnmişdir, budaqları möhkəmdir. Vegetasiya müddətində sürətlə böyüyür. Hündürlüyə və eninə illik boy artımı 30 sm-dir. Yarpaqları yumurtavaridir, yazda və yayda tünd yaşıl rəngli, payızda alqırmızı rəngli olub, diametri 2-dən 6 sm-ə qədərdir. İyun ayının əvvəlindən iyul ayının əvvəlinə qədər çiçəkləyir. Çiçəkləri hamar, yumru, çəhrayı rəngli olub, 0,7 sm uzunluqdadır. Meyvələri avqust ayının axırında yetişir, qara rənglidir. Vegetasiyası yanvardan noyabra qədərdir.

Ekologiyası

İşıqsevən, kölgəyə, quraqlığa, soyuğa davamlıdır, torpağa tələbkar deyildir.

Azərbaycanda yayılması

Böyük Qafqazda təbii halda rast gəlinir.

İstifadəsi

Bitkinin gözəl yarpaqları payızda çox dekorativdir. Yaxşı budanır. Yaşıllaşdırmada tək əkinlərdə, canlı hasarların salınmasında geniş istifadə olunur.