İzmir Atatürk Muzeyi

İzmir Atatürk Muzeyi (türk. İzmir Atatürk Müzesi) — Türkiyənin İzmir şəhərində yerləşən muzey. 1941-ci ildə açılan muzeydə Mustafa Kamal Atatürkün əşyaları sərgilənir.

İzmir Atatürk Muzeyi
türk. İzmir Arkeoloji Müzesi
Xəritə
Əsası qoyulub 11 sentyabr, 1941
Mövzu tarix muzeyi
Ölkə Türkiyə Türkiyə
Yerləşir Konak, İzmir ili
Kolleksiyası Atatürkün əşya və yazıları
Telefon +90-232-421-70-26[1]
38°26′08″ şm. e. 27°08′26″ ş. u.HGYO
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Küçə panoraması
Lobbi panoraması

1941-ci il sentyabrın 11-də Atatürkün İzmirə gəlişinin 19-cu ildönümündə ictimaiyyətin istifadəsinə verilmiş muzey 13 may 1988-ci ildə rəsmi olaraq indiki adı ilə İzmir Atatürk Muzeyi adlandırılıb.

Bina, 1876-cı ildə Birinci Məşrutiyyətin elanından sonra İzmirdən millət vəkili olmuş və xalça ticarəti ilə məşğul olan Aqop İspartalıyan tərəfindən 1880-ci ildə ailəsi üçün ev kimi Kordonda tikilmişdir.[2] 1922-ci ilin sentyabrında İzmirin türklər tərəfindən geri alınması nəticəsində muzey binası tərk edilmiş, dövlət mülkiyyətinə keçmişdir.[3][4] Bir müddətliyinə türk ordusunun qərargahı binada fəaliyyət göstərib.[5] 1923-cü ilin fevralında İzmir İqtisadiyyat Konqresinin keçirilməsi üçün şəhərə gələn Mustafa Kamal Atatürk binadan ofis kimi istifadə edib. Qurultaydan sonra qərargah binadan köçürüldü və dövlət binanın otel kimi xidmət göstərməsi üçün binanı icarəyə verdi. 1926-cı ilin iyununda İsmət İnönü ilə birlikdə İzmirə səfər zamanı, Atatürk Naim Palas adlı bu oteldə qalır. Həmin il 13 oktyabrında İzmir Bələdiyyəsi binanı satın alaraq Atatürkə hədiyyə etdi. 1930-1934-cü illər arasında Atatürk beş dəfə İzmirə gəlmiş və hər dəfə də bu binada qalmışdır.[3][6] 10 noyabr 1938-ci ildə Atatürkün vəfatından sonra bina onun bacısı Makbule Atadana miras qalmışdır. Bina, 25 sentyabr 1940-cı ildə İzmir Bələdiyyəsi tərəfindən müsadirə edilərək, Atatürkün İzmirə gəlişinin 19-cu ildönümündə, 11 sentyabr 1941-ci ildə muzey kimi istifadəyə verilmişdir.[3]

Muzeyin adı 5 oktyabr 1962-ci ildə "Atatürk İl Xalq Kitabxanası və İzmir Şəhər Atatürk Muzeyi" olaraq dəyişdirildi.[3] Binanın mülkiyyət hüququ isə, 28 dekabr 1972-ci ildə İzmir Arxeologiya Muzeyinə keçdi. Muzey 29 oktyabr 1978-ci ildə yenidən təşkil edilərək "Atatürk və Etnoqrafiya Muzeyi" adı altında ziyarətçilərin istifadəsinə verildi.[3] 13 may 1988-ci ildə İzmir Etnoqrafiya Muzeyinin açılışı ilə muzeydə nümayiş etdirilən etnoqrafik əsərlər yeni muzeyə köçürülmüş və muzeyin adı "Atatürk Muzeyi" oldu.[3] 1999-2001-ci illər arasında Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən binada bərpa işləri aparılıb və 2002-ci ildə muzey yenidən istifadəyə verilib.[6][7] Bina 2011-2015-ci illərdə yenidən bərpa edilmişdir.[8]

Memarlığı

redaktə

Neoklassik üslubda tikilmiş və 852 m² sahəni əhatə edən bina OsmanlıLevanti memarlıqlarından ilhamlanaraq tikilmişdir. İki mərtəbəli, düzbucaqlı hörgülü binanın zirzəmi və çardaq qatları da vardır.[3] Arxa tərəfində eyvanı olan binanın həm də həyəti və cumbası da vardır.[3]

İstinadlar

redaktə
  1. http://www.izmirdergisi.com/tr/turizm/gezi-rehberi/1178-ataturk-muzesi-2.
  2. Saygı, Serhan Kemal. "İzmir'de II. Meşrutiyet Döneminde Ermeni Cemaati ve Meclis-i Mebusan'daki Temsilcileri". Tarih Okulu Dergisi.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 "İzmir Atatürk Müzesi". İzmir Arkeoloji Müzesi. 23 Eylül 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 Mart 2018.
  4. "İzmir - Atatürk Müzesi". Kültür ve Turizm Bakanlığı. 25 Şubat 2018 tarixində arxivləşdirilib.
  5. "İzmir Atatürk Evi Müzesi". muze.gov.tr. 21 Kasım 2017 tarixində arxivləşdirilib.
  6. 1 2 "Atatürk Müzesi". (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib.
  7. "İzmir Atatürk Müzesi" (PDF). İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 2 Ağustos 2014 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 23 Eylül 2018.
  8. "Kordon'daki Atatürk Müzesi kapılarını açtı". Ege Meclisi. 2 Temmuz 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 Şubat 2019.

Xarici keçidlər

redaktə