Şmeral Boqumir
Şmeral Boqumir — (25.10.1880, Trşebiç-8.05.1941, Moskva) Çexoslovakiya və beynəlxalq fəhlə və komunist hərəkatı xadimi. Hüquq doktoru (1904). 1897 ildən Çexoslovakiya S.-D. Fəhlə Partiyasının (ÇSDFP) üzvü; 1914-1917 illərdə ÇSDFP-nin sədri olmuşdur. Çex torpaqlarında Oktyabr ümumi siyasi tətilinin (1918) təşkilatçılarından biri idi. 1920 ildə Sovet Rusiyasında olmuş, V.İ.Leninlə görüşmüşdür. “Sovet Rusiyası haqqında həqiqət” kitabında (1920, Praqa) Böyük Oktyabr sosialist inqilabının beynəlxalq əhəmiyyətini göstərmişdir. Ş. Çexoslovakiya Kommunist Partiyasının (ÇKP;1921) bani və rəhbərlərindəndir. 1920-1929 illərdə Milli məclisin deputatı, 1935-1938 illərdə senator olmuşdur. 1922-1935 illərdə Kominternin İçraiyyə Komitəsinin və onun Rəyasət Heyətinin, 1935 ildən isə Kominternin Beynəlmiləl Nəzarət Komissiyasının üzvü idi. 1938 ildə ÇKP MK-nın qərarı ilə ÇKP-nin rəhbər mərkəzində işləmişdir.[4]
| Şmeral Boqumir | |
|---|---|
.jpg) | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Vəfat tarixi | (60 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiyası
redaktəTrebiçdə anadan olub. Hələ orta məktəbdə oxuyarkən o, Çexiya Sosial Demokrat Partiyasına üzv olub. 1898-1904-cü illərdə Çarlz Universitetində hüquq təhsili alıb və siyasi fəaliyyətdə fəal iştirak edib. 1899-cu ildən "Právo lidu" partiya qəzetində işləyir. 1909-cu ildə Sosial Demokrat Partiyasının icraiyyə komitəsinə seçildi. 1911-ci ildə Reyxsrat seçildi. 1914-1917-ci illərdə Çexoslovakiya Sosial Demokrat Fəhlə Partiyasının sədri olub. Birinci Dünya Müharibəsi zamanı o, Avstriya-Macarıstanın federallaşmasının tərəfdarı idi, lakin onun bir neçə kiçik dövlətə parçalanmasına qarşı çıxdı. Nəticədə 1917-ci ilin sentyabrında o, avstriyayönlü mövqeyinə görə tənqid olundu və partiya sədri vəzifəsindən uzaqlaşdırıldı. 1918-1919-cu illərdə o, siyasətdə iştirak etməyib, İsveçrədə “Právo lidu” qəzetinin müxbiri işləyir. 1920-ci ilin yazında o, Sovet Rusiyasına gəldi və orada Leninlə görüşdü. Çexoslovakiyaya qayıtdıqdan sonra Kommunist Partiyasının yaradılmasını hazırlayan Sosial Demokratiyanın sol qanadına rəhbərlik etdi. 1921-ci ilin mayında Çexoslovakiya Kommunist Partiyasını qurdu. O, onun icraiyyə komitəsinin üzvü idi, sonradan mərkəzi komitə adlandırıldı. Radikal kommunistlər tərəfindən mötədilliyə görə tənqid olunur. 1922-1935-ci illərdə Komintern İcraiyyə Komitəsinin üzvü olub. 1938-ci ilin sentyabrında, Münhen razılaşmasından və Sudetlandın Çexoslovakiyadan rədd edilməsindən sonra o, Moskvaya getdi və orada tezliklə Çexoslovakiyada qadağan edilmiş Çexoslovakiya Kommunist Partiyasının aparıcı mərkəzinə rəhbərlik etdi. 1941-ci ildə vəfat etmişdir.[5].
İstinadlar
redaktə- ↑ http://ro.uow.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1608&context=alr.
- ↑ Шмераль Богумир // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 1 2 http://www.workersliberty.org/story/2014/07/21/czech-imperialism-and-national-question-central-europe-1938.
- ↑ Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. X. Bakı. 1987. səh. 554.
- ↑ Захоронение на Новодевичьем кладбище: Ян Богумирович Шмераль и Софья Александровна Шмераль, переводчик, член Союза писателей