Əli Əliyev (fizik, 1955)
Əli Ənvər Əliyev ( krımtat. Ali Enver oğlu Aliyev ; rus. Али Энверович Алиев ; 1955) bir Krım Tatar Amerikalı fizik, NanoTech İnstitutunun tədqiqatçı professoru və Dallasdakı Texas Universitetinin Təbiət Elmləri və Riyaziyyat Məktəbinin Fizika Bölməsinin köməkçi professorudur.[1] 2011-ci ildə Time jurnalı tərəfindən "İlin ixtiraçısı" seçildi[2] Cari tədqiqat sahələri nanologiya və nanotexnologiyalar, elektrokimyəvi və akustikdir. Amerika Birləşmiş Ştatları Patent və Ticarət Nişanı Ofisinin (USPTO) bir sıra ixtira patentlərinə sahibdir.[3]
Əli Əliyev | |
---|---|
Doğum tarixi | 1955 |
Tərcümeyi-hal
redaktəƏli Əliyev Daşkənddə bir Krım tatar ailəsində anadan olmuşdur; 1944-cü ilin mayında Surqundakı Krım Tatar əhalisinin əksəriyyəti ilə birlikdə xüsusi köçkünlər (rəsmi ikinci dərəcəli vətəndaşlar) kimi Özbəkistan SSR- ə zorla sürgün edildi. Çoxsaylı çətinliklərə baxmayaraq, 1973-cü ildə atası Enver pambıq istehsalına görə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı oldu, lakin sonradan Krıma qayıtma haqqını tələb edən məktubu təsdiqlədiyinə görə partiya liderlərinin töhməti ilə qarşılaşdı və yalnız 1990-cı ildə vətəninə qayıtmağı bacardı.[3]
1977-ci ildə Xarkov Milli Radioelektronika Universitetinin Radio Mühəndisliyi fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1984-cü ildə Özbəkistan Elmlər Akademiyasında Molekulyar və Termal Fizika üzrə doktorluq dərəcəsini almışdır. Tezin adı: "Nadir torpaq floridlərində sürətli ionlu nəqliyyatın tədqiqi" . 1992 — Fizika üzrə elmlər doktoru dərəcəsi (Qatı Cisimlər Fizikası), Özbəkistan Elmlər Akademiyasının İstilik Fizikası. Tezin adı: "Superionik keçiricilərdə rahatlama fenomeni" . 1988–2004-cü illərdə Özbəkistan Elmlər Akademiyasının İstilik Fizikası şöbəsində çalışıb. 1992–2004-cü illərdə adı çəkilən şöbənin Fiziki Akustik Tədqiqatlar Laboratoriyasının rəhbəri olmuşdur. 2004-cü ildən bəri, Əliyev Dallasdakı Texas Universitetinin Alan MacDiarmid Nanotexnika İnstitutunda Tədqiqat professorudur.[3]
Əli Əliyev 100-dən çox elmi məqalənin və nanotexnologiya və nanotexnologiya sahəsindəki 13 patentin, məsələn, istiliklə görünən bir paltarın patentinin müəllifidir.[3]
Əliev Elvira Umerova ilə evlidir, iki qızı var.
Mükafatlar
redaktə- "Zaman" jurnalı tərəfindən 2011-ci ilin ixtiraçısı.
- ABŞ-da Nano 50 Mükafatı, 2006: Dallasdakı Texas Universiteti, Karbon Nanotube İplik və Sac Hazırlanması üçün Proseslər.
- 2006 Nanotexnologiya Victoria, Avstraliya-dan Nanotexnologiyalarda İnnovasiya NanoVic Mükafatı.
- Fizikada Elm Mükafatı, 2004: Özbəkistan Respublikasının Elm və Texnologiya Komitəsi Naziri tərəfindən verilmiş "Nanomaterialların və Nanotexnologiyaların İnkişafına görə" Özbəkistan Respublikasının Dövlət mükafatı.
- Elmdəki uğurlara görə Böyük Mükafat, 2001: Özbəkistan hökuməti tərəfindən Elmdə qazandığı uğurlara görə "Şöhrət" medalı almışdır.
- Marquis kitabında "Kim Kimdir Elmdə və Mühəndislikdə" 8-ci (2005–2006) Edition, NJ.
- Koreya Dövlət Proqramı və Elm və Texnologiya Siyasəti İnstitutu (STEPI) tərəfindən təqaüd mükafatı, 1999–2000.
- "Ultrasonik Qazma Makinasının İnkişafı və Dizaynı" na görə Mükafat (Medal və Diplom), 1998-ci ildə Cenevrədə 26-cı Beynəlxalq Salonda verildi.
- Beynəlxalq Radio Elmləri Birliyinin (URSI) Gənc Alim Mükafatı, Baş Məclis, Kyoto, Yaponiya, 1993.
İstinadlar
redaktə- ↑ Ali Aliev Arxivləşdirilib 2020-02-22 at the Wayback Machine, Research Professor — Nanotech Institute
- ↑ Time: The 50 Best Inventions Arxivləşdirilib 2021-05-03 at the Wayback Machine, Nov. 28, 2011
- ↑ 1 2 3 4 Avdet: Али Алиев — крымскотатарский гений – изобретатель невидимки Arxivləşdirilib 2020-02-23 at the Wayback Machine, 13.02.2012
- Əlavə mənbələr
- Əli Əliyev Amerikalı bir alimdir. Krım Tatarlıdır , YouTube'da.
- Али Алиев — крымский татарин, создавший материал- "невидимку", YouTube'da.