Əli Abdulqədiroviç Ansuxski (1 iyun 1946, Mahamalar, Balakən rayonu26 fevral 1996, Bakı) — xeyriyyəçi, bölgə ağsaqqalı, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin (1990–1995) xalq deputatı, Kommunist Partiyasının üzvü və birinci çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin üzvü (1995–1996).

Əli Ansuxski
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1 iyun 1946(1946-06-01)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 26 fevral 1996(1996-02-26) (49 yaşında)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti siyasətçi

Həyatı

redaktə

Müxtəlif illərdə Balakən rayon Şirə sexinin direktoru, Balakən rayon Konserv zavodunun direktoru, Aqrar Birliyin Baş direktoru vəzifələrində çalışmışdır.

1990-cı ildə XII çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinə Balakən rayonu 177 nömrəli Xalatala seçki dairəsindən xalq deputatı seçilmişdir. Xalq deputatı seçilən zaman Ə. Ansuxski Balakən rayon Konserv zavodunun direktoru işləyirdi.

O, bitərəf kimi 1995-ci ildə keçirilən seçkilərdə 54 saylı Balakən seçki dairəsi üzrə deputat seçilmişdi[1]. Seçki zamanı o, işsiz və bitərəf kimi namizədliyini Balakən rayonundan irəli sürmüşdü[2].

Ansuxski`nin qədim Türk torpağı Balakəndə[3] və o cümlədən Azərbaycanın diğər bölgələrində, bölücü terror fəaliyyətlərini həyata keçirən Sadval terror təşkilatıyla bağlantısı olduğu ehtimal olunur.[4][5] Ansuxski`yə bağlı bölücü Avarlar dəstələri, Balakəndə etnik türklərə [muğallar] qarşı ayrımcılıq edirdilər. Hətta iki kəsim arasında silahlı münaqişələr olurdu. Azərbaycanın yenicə müstəqilliyini əldə etməsi, mərkəzi iktidarın bərpasında yaşanılan problemlər və daxildə və xaricdə baş verən krizdən Ansuxski və tayfası da faydalanmaq istəyirdi. Ansuxski və ona bağlı separatçı Avar dəstələri, 1992-1993 illərdə AXC`nin üzvü və 1992`ci ildə Balakən Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı, Osman Gündüzü girov götürərək ayağından yaralamışdırlar.[6]

Ansuxski, yeni parlament tam tərkibdə yalnız bir neçə həftə işləyə bildi. 1996-cı il fevralın 26-da 54 saylı Balakən seçki dairəsindən deputat seçilmiş, milliyətcə avar olan Əli Ansuxski Bakının mərkəzində, Azərbaycan prospektində yerləşən evinin qarşısında, odlu silahla qətlə yetirilib[7]. Bəzi mənbələr Ansuxski`nin qətlinin, şəxsi biznes fəaliyyətinə bağlı olduğunu bildirilirdisə də; [8] Ansuxskinin qətlində, separatçı fəaliyyətlərinin təsiri olduğunu deyə bilərik.

"Balakans MMC", separatçı ələ başısı Ansuxskiyə aiddi. Hal-hazırda oğlu, Abdulqədir Ansuxski tərəfindən idarə olunur.

İstinadlar

redaktə
  1. "Öz əcəli ilə ölən, güllələnən, qəriblikdə vəfat edən deputatlar…". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-02-11.
  2. "Birinci çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi". 2018-02-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-16.
  3. Cavadova, Z. Ə. Şimal-Qərbi Azərbaycan: Tarixi-Demoqrafik Araşdırma (az.). Bakı: Altay Nəşriyyat. 1999. 3–4, 6, 9.
  4. ""Sadval" Azərbaycan əleyhinə aksiyalara hazırlığı gücləndirir". musavat.com (az.). İstifadə tarixi: 2024-05-01.
  5. ""Sadval"ın rəhbəri öldürülüb". Voice of America (az.). 2016-03-21. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
  6. "AXCP-yə gəlib-getmiş tanınmışlar - Onlar Əli Kərimlini niyə tərk etdilər? - ARAŞDIRMA - Modern.Az Azərbaycan və dünya xəbərləri". web.archive.org. 2021-10-22. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
  7. "Ömrü vəfasız çıxmış deputatlar: Milli Məclisin itkiləri". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-16.
  8. "Azərbaycanda parlamentarizm: tarix və bu gün". 2013-05-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-16.