Əli Səlimi
Əli Səlimi (علي سليمي) - azərbaycanlı bəstəkar, "Ayrılıq" və "Sizə salam gətirmişəm" kimi məşhur mahnıların bəstəçisi, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının fəxri üzvü.
ƏLİ SƏLİMİ | |
---|---|
Digər adı | علي سليمي |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Bakı |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Təbriz |
Fəaliyyəti | bəstəkar, şair |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
redaktəƏli Səlimi 1922-ci ildə Bakı şəhərində Kubinka məhləsində dünyaya göz açıb.Bakinin Pirşagi kəndindəndir.Atasi Ərdəbil şəhərindən Bakıya köçmüşlər - atası Ərdəbil yaxınlığındakı Mehmandost kəndindən idi, anası Məşədi Cəvahir isə bakılı Pirşagili idi. Əli Səlimi tar məktəbini xalq artisti, görkəmli tarzən Əhməd Bakıxanovun sinfində bitirmişdir.
1930-cu illərinin əvvəlində Əhməd Bakıxanov bu istedadlı şagirdinin yolunu Azərbaycanın orkestr və ansambllarına açdı. 1938-ci ildə Əli Səliminin atası (eləcə də tarzən Adil Axundzadə – Tehran radiosunun solisti və tanınmış xanəndə Mustafa Payan – Tehranın məşhur xanəndəsi) məcburiyyət qarşısında Ərdəbilə köçməli oldular.[1]
"Sizə salam gətirmişəm" və "Ayrılıq"
redaktə1961-ci ilin sonu və 1962-ci ilin əvvəllərində Rəşid Behbudovun İran səfəri yaddaqalan, maraqlı hadisələrlə zəngin idi. Belə hadisələrdən biri İranda baş verir. İranda böyük müvəffəqiyyətlə keçən konsertlərdən birindən sonra əslən Bakıdan olan ölməz bəstəkar Əli Səlimi dünyalar qədər sevdiyi müğənnini evinə dəvət edir. Dəvəti qəbul edən Rəşid Behbudov bəstəkarın qonağı olur. Maraqlı söhbətlər zamanı Əli Səlimi yenicə bəstələdiyi "Sizə salam gətirmişəm" mahnısını sənətkara göstərir. Rəşid mahnını çox bəyənir və tezliklə ifa edəcəyinə söz verir. Bəstəkarın həyat yoldaşı Əli Səlimiyə işarə edərək onu yan otağa çağırır. Bir qədər sonra həmin otaqdan xanımın həzin səslə, tarın müşayəti ilə oxuduğu başqa bir mahnının səsi gəlir. Rəşid elə ilk notlardan bu mahnıya vurulur və onlara qoşulub zümzümə etməyə başlayır. Mahnı bitdikdən sonra müğənni Əli Səlimidən bunun kimin mahnısı olduğunu soruşur.
Əli Səlimi bildirir ki, Rəcəb İbrahimi[2] "Ayrılıq" adlı gözəl bir şeir yazmışdı. Mən də bir neçə gün bundan əvvəl həmin şerə mahnı bəstələdim. Rəşid bəstəkara irad tutur ki, bəs nəyə görə "Ayrılığ"ı mənə təklif etmirsən. Əli Səlimi cavabında izah edir ki, qorxuram "Ayrılığ"ı oxumağa icazə verməsinlər. Sənə də baş ağrısı olmasın. "Sizə salam gətirmişəm"i oxusan mənə dünyanı vermiş olarsan. Rəşid bəstəkarın da, onun xanımının da kövrəldiyini görüb qətiyyətlə bildirir ki, tezliklə hər iki mahnını mənim ifamda eşidəcəksiniz. Bakıya dönəndən sonra sevimli sənətkar həqiqətən də hər iki mahnını - "Sizə salam gətirmişəm" və "Ayrılıq" mahnılarını ifa edərək lentə yazdırır.[3]
2007-ci il dekabr ayının ortalarında Ərdəbil şəhərində incəsənət mərkəzi tərəfindən tədbir keçirildi. Bu tədbirdə böyük hörmətlə qarşılanan Əli Səliminin bəstələdiyi mahnılar səsləndi. Dekabrın 15–16-da Ərdəbildə Əli Səliminin xatirəsinə həsr olunmuş ilk Azərbaycan muğam festivalı keçirildi.[1]
Bəstələri
redaktə- Gül Ərdəbil
- Ayrılıq
- Sizə Salam Gətirmişəm
- Savalan
- Heydər Baba
- İlqar
- Bahar gəldi
- Ağlama
- Gözüm ana
- Gül açdiı
- Lalə
- Yaşa məhəbbət
- Ana laylası
- Haqq yolu
- Gözəl qız
- Sənin sözün
- Yalan dünya
- Ay dolandı
- Parti
- Dumandır
- Ana vətən
- Bivəfalar
- Könül
- Namaz
- Gülşən
- Əziz İran
- Yağışlar
- Füzuli üçün
- Azadlıq qoşaları
- Telli qız
- Birlik
- Babam üçün
- Azərbaycan (1)
- Azərbaycan (2)
- Vətənim
- Koroğlu
- Ölkəmiz
- Sözlər
- Səni istəyirəm
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 "Arxivlənmiş surət". 2011-05-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-10-20.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-02-06.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2011-08-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-10-20.
Xarici keçidlər
redaktə- Əli Səliminin mahni yaradiciligi
- Xalid Orucəlipur. "Ayrılıq mahnısını kim və necə yaratdı ?" (az.). 14 mart 2013. Archived from the original on 2015-09-13. İstifadə tarixi: 2015-10-30..