Ərk qalası
Ərk qalası - Təbriz şəhərində yerləşir. XIV əsrdə Hülakülər (Elxanilər) zamanında vəzir Əlişah tərəfindən tikdirilib.
| Ərk qalası | |
|---|---|
| ارگ تبریز | |
 Ərk qalası 2021-ci ildə | |
| 38°04′20″ şm. e. 46°17′19″ ş. u. | |
| Ölkə |
 İran |
| Şəhər | Təbriz |
| Yerləşir | Təbriz şəhristanı |
| Aidiyyatı | Elxanilər dövləti |
| Sifarişçi | Əlişah Təbrizi |
| Tikilmə tarixi | 1338-1345 |
| Hündürlüyü | 28 m |
| Material | kərpic |
|
|
|
 Ərk qalasının planı |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
TarixiRedaktə
İranda "Mədain sarayı"na bərabər tutulan Təbriz Əlişah qəsri (Ərk qalası) öz dövründə dünyanın ən böyük müsəlman tikilisi olmuşdur. Bu əzəmətli bina Elxani hökmdarları Sultan Xudabəndənin və Əbu Səidin vəziri olmuş Tacəddin Əlişahın göstərişi ilə hicri-qəməri 716-724-cü (miladi 1338-1345-ci) illərdə tikilmişdir. Qacarlar dövrünə qədər Ərk qalası dövlət qəsri kimi istifadə edilmiş, sonralar isə Səttarxan, Bağırxan və digər Təbriz mücahidlərinin sığınacaqlarından biri olmuşdur. Ərk qalası bir dəfə zəlzələdən, bir dəfə də çar Rusiyası ordusunun hücumundan xəsarət almışdır.[1][2]
Abidə Həmin dövrdə Təbrizin paytaxt olduğu dövlətin qoşunları Misirdə məmlüklərlə, Anadoluda səlcuqlar və Bizansla müharibələr aparıb.
Ərk qalası bu günRedaktə
Abidə bir-neçə dəfə bərpa edilsə də hazırda məhv olmaq təhlükəsi ilə üz-üzədir. Səbəb qalanın qabağında tikilən böyük bir məsciddir. Yeni tikilən azman məscid "Ərk"i demək olar ki, görünməz edib. Təxminən 3 tərəfdən baxanda Ərk görünməz olur, yalnız dördüncü tərəfdən baxdıqda bu məşhur qala - Təbrizin simvolu görünür.
QalereyaRedaktə
Fransız səyyahı Jan Şardenin Tbrizdə olduğu zaman çəkdiyi şəkildə Ərk qalası, 1873-cü il
Ərk xarabalıqları, fransız şərqşünası, arxeoloqu və rəssamı Eqen Flandenin şəkdiyi şəkil, 1840-cı il
İranda Məşrutə inqilabı zamanı Təbrizin Ərk qalası yaxınlığındakı ABŞ Konsulluğu üzərində ABŞ bayrağı dalğalanır.
Ərk qalası 1911-ci ildə
Yanan Ərk qalası, 1911-ci il
-
Ərk qalası üzərində rus bayrağı, 1911-ci il
Ərk qalası 1979-cu ildə
Ərk qalası, cənub mənzərəsi.
Ərk qalasının axşam vaxtı işıqlandırılması
Ərk qalasının şimal tərəfdən görüntüsü
Ərk qalasının yandan görünüşü
Ərk qalası axşam vaxtı
Ərk qalası, 2022
Ərk qalası, 2022
Ərk qalası, 2022
Ərk qalası, 2022
İstinadlarRedaktə
- ↑ Təbrizdəki Ərk qalası məhv edilməkdədir[ölü keçid] Yeni Çağ qəzeti
- ↑ Ərk Qalası dağılır Azadlıq Radiosu
ƏdəbiyyatRedaktə
- Cronin, Stephanie, ed.Iranian-Russian Encounters: Empires and Revolutions Since 1800. Routledge. 2013. ISBN 978-0415624336.
- Blair, Sheila S. (2008). "Arg-i ʿAlī Shāh". In Madelung, Wilferd; Daftary, Farhad (eds.). Encyclopaedia Islamica Online. Brill Online. ISSN 1875-9831.
Həmçinin baxRedaktə
|
Təbriz şəhəri ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |