Ağ göyrüş

Ağ göyrüş (lat. Fraxinus ornus) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin zeytunkimilər fəsiləsinin göyrüş cinsinə aid bitki növü.

Ağ göyrüş
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superasteridlər Klad: Asteridlər Klad: Lamidlər Dəstə: Dalamazçiçəklilər Fəsilə: Zeytunkimilər Triba: Oleeae Yarımtriba: Fraxininae Cins: Göyrüş Növ: Ağ göyrüş
Beynəlxalq elmi adı
Fraxinus ornus L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   505982 NCBI   38874 EOL   483953

Təbii yayılması

Vətəni Aralıq dənizyanı ölkələridir. Rusiyada yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 12 m-ə çatan, düz, yumru, möhkəm çətirli ağacdır. Yarpaqları açıq yaşıl, 7 ədəd uzunsov-yumurtaşəkilli, uzunluğu 9 sm-ə çatan, alt hissəsi tüklü, kənarları dişli olan xırda yarpaqcıqlardan ibarətdir. Zoğların uclarında uzunluğu 5-15 sm olan, sıx süpürgələrə yığılmış ağ, uzun, ensiz ləçəkli, ətirli çiçəkləri ilə digər göyrüşlərdən fərqlənir. Meyvələri ensiz, uzunsov, ucu yumru, uzunluğu 2,5 sm-ə qədərdir. Yavaş böyüyür, 20 yaşında 6–7 m hündürlüyə çatır. Toxumla çoxaldılır.

Ekologiyası

İşıqsevən, quraqlığa və soyuğa davamlıdır.

Azərbaycanda yayılması

Quba, Nabran, Zaqatala və s. rayonlarda təbii və mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi

Ağ göyrüşə hər yerdə, meşə və parklarda, avtomobil və dəmiryolları ətrafında rast gəlmək olar. Çox vaxt göyrüşyarpaq ağcaqayınını səhv olaraq “göyrüş” adlandırırlar. Çiçəkləmə dövründə çox dekorativ ağacdır. Tək, qruplarla əkilməsi məsləhətdir.