Ağ jasmin

Ağ jasmin (lat. Jasminum officinale) — zeytunkimilər fəsiləsinin jasmin cinsinə aid bitki növü.

Ağ jasmin
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Asterids Klad: Lamiids Dəstə: Dalamazçiçəklilər Fəsilə: Zeytunkimilər Triba: Jasmineae Cins: Jasmin ???: Ağ jasmin
Beynəlxalq elmi adı
Jasminum officinale L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   503238 NCBI   126433 EOL   487209

Təbii yayılması

Asiya, Aralıq dənizi ölkələri, Çinin şimalı, Zaqafqaziyada geniş yayılmışdır. Pakistanın milli çiçəyidir.

Botaniki təsviri

Ağ jasminin hündürlüyü təxminən 3 m-ə çatır. Uzun gövdələri 5-9 xırda, mürəkkəb yarpaqlardan ibarətdir. Çiçəkləri zoğların uclarında çiçək qruplarına yığılmışdır. Bu növ martdan maya qədər, diametri 5 sm olan gözəl, ağ və ətirli çiçəklərlə örtülü olur. Onun çiçək qruplarının uzunluğu 5-8 sm-dir. Giləmeyvələri qaradır.

Ekologiyası

Parlaq, günəşli yerdə yaxşı bitir. Oduncaqlı gövdələri möhkəmdir, lakin küləkdən qorunan yerə əkmək və soyuqdan qorumaq lazımdır. Yayda bitki 20-240C temperaturda daha yaxşı inkişaf edir. Yazda və yayda bol, qışda isə az suvarılmalıdır. Vegetasiya dövründə bir və ya iki həftədən bir kompleks, universal gübrə verilir. Ağ jasmin qidalı, kompostlu torpağa üstünlük verir. Bitkilər çiçəkləmə qurtardıqdan sonra köçürülür. Xəstəliklərə çox davamlı bitkidir və zərərvericilərlə (mənənə ilə) az yoluxur.

Azərbaycanda yayılması

Dendroloji parkda introduksiya edilmişdir, bir çox rayonda mədəni şəraitdə becərilir. Yabani vəziyyətdə isə Lənkəran dağlarında rast gəlinir.

İstifadəsi

Tərkibində efir yağı vardır, aromaterapiyada, dermotologiyada, antiseptik xüsusiyyətlərinə görə soyuqdəymədə istifadə olunur.

Ədəbiyyat

• Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.