Abdullah ibn Ümeyr əl-Kəlbi

Əbu Vəhhab Abdullah ibni Ümeyr Kəlbi (v. 10 oktyabr 680, Kərbəla) — İmam Hüseynə qoşulub İslamı qəbul etmiş xristian gənc. Kərbəla şəhidlərindən biridir. O və onun ailəsi İmam Kərbəlaya yollanarkən o həzrətin karvanına qoşulmuşdu. Yeni evlənən (bəzi rəvayətlərə görə cəmi 17 gün idi ki evlənmişdi) gəncin şəhid olan zaman 25 yaşı var idi. Aşura günündə təkbətək döyüşlər zamanı şəhid oldu. Başının üstünə gələn anasını da rəhmsizliklə şəhid etdilər. Rəvayətə görə, anasının ondan daha tez iman gətirməsi onun İslamı qəbul etməsinə zəmin yaratmışdı. Əsasən anası idi ki, onun İmam Hüseynə qoşulmağa və döyüşə atılmağa təşviq edirdi. Aşura günündə Vəhəbin başını kəsib, anasının qarşısına atanda o dedi:

Abdullah ibn Ümeyr əl-Kəlbi
Vəfat tarixi	10 oktyabr 680
Vəfat yeri	Kərbəla, Kərbəla mühafəzəsi, İraq
Fəaliyyəti	tacir

— “Həmd o Allaha olsun ki, onun şəhid olması ilə Rəbbim və İmam yanında başım uca, gözüm isə aydın oldu. Allaha şəhadət verirəm ki, kilsələrdəki və atəşgahlardakı xristianlar, yəhudi və atəşpərəstlər sizdən yaxşıdır” Xarəzmi deyir ki, Şimr ibni Zil-Couşən öz nökərinə onu öldürməyi əmr edir və o da Vəhəbinin anasının başından vurub onu qətlə yetirir.

Vəhəbin anası oğluna dedi ki, İmamın (ə) başqa səhabələri kimi gedib, Həzrəti (ə) müdafiə etsin və bu yolda şəhid olsun. Bu sözləri eşidən zaman Vəhəb ağlayır və deyir:

— “Anacan, Kəbənin Allahına and olsun ki, qəlbimdə bundan başqa bir təmənnam yox idi.” O, silahını götürüb atına minir. Özünü İmama (ə) çatdırır və ona deyir:

— “Ey Peyğəmbərin (s) oğlu! Sənə salam olsun, cəddinin xidmətinə gedirəm. Əgər sözün varsa, buyur”. Həzrət (ə) buyurur:

— “Ey nəsrani və təzə müsəlman olmuş! Get, Allah yar və yavərin olsun”.

Vəhəb atını çapır və Kufə ilə Şam ordusunun qarşısında dayanır. Deyir:

— “Ey insanlar, bu, mənəm - Vəhəb.”

Bu zaman düşmən ordusundan heç kim onunla vuruşmağa gəlmir. Vəhəb özünü ordunun içinə vurur və qarşısına çıxana qılınc vurir. Sonra isə anasının və ağlayan həyat yoldaşının yanına gəlir. Anası üzərində olan toz-torpağı təmizləyir və deyir:

— “Ey mənim, igid oğlum! Get və Zəhranın (s.ə) oğluna yardım et”.

Vəhəb deyir:

— “Anacan, bədənimin qana boyanmasına və Əbu Turab oğlunun qılıncının altında şəhid olmağıma az qalmışdır. İcazə ver, gəlininlə vidalaşım ki, bu səhrada avara qalmışdır”. Anası deyir:

— “Ey səadətli oğlum, get. Qorxuram ki, çiyninə elə bir hümmət qoysun ki, səni bu böyük iftixardan saxlasın”.

Vəhəb deyir:

— “Anacan, Hüseyn (ə) sevgisi o qədər qanıma işləmişdir ki, gəlininə görə ona göz yuma bilmərəm”

Sonra da həyat yoldaşının yanına gedir. Arvadı ona deyir:

— “İndiki ki, Peyğəmbər (s) övladı yolunda fədakarlıq etmək istəyirsən, iki istəyim vardır: birincisi budur ki, bu yolda mütləq şəhid olacaqsan və behiştə daxil olacaqsan. Ancaq behiştə daxil olmamış məni yada sal və mənsiz behiştə daxil olma. İkincisi budur ki, məni Hüseyn (ə) bacılarının kənizi et ki, onlara xidmət edim. Belə ki, sənin şəhadətindən sonra əsir düşən zaman Fatimə (s.ə) qızlarının hörmətinə görə naməhrəm əli mənə dəyməsin”. Vəhəb döyüş meydanına getməzdən əvvəl onu Əhli-beytin (ə) kənizi edir və sonra da döyüşə gedir. Vəhəb çox sayda düşməni öldürür və anası bu səhnəni görüb xeymənin sütununu çıxardır və onunla iki nəfəri cəhənnəmə göndərir. Bu əməli ilə oğlunu təşviq edir. İmam (ə) bu səhnəni görüb dedi:

— “Ey saleh qadın, geri qayıt. Cihad qadınlara vacib deyildir. Allah sənə xeyir əvəz versin. Əziyyətini və zəhmətini mükafatsız qoymasın”.

Vəhəbin anası ağlar halda Əhli- beytin (ə) xeyməsinə qayıdır. Vəhəb əlləri kəsilənə qədər vuruşur və onu Ömər Sədin yanına aparırlar. Ömər əmr edir ki, başını kəsib, xeymələrə tərəf atsınlar. Vəhəbin başını kəsir və xeymələrə tərəf atırlar Vəhəbin anası oğlunun başını götürüb üzündən öpür və sonra da düşmən tərəfə atır. Arvadı ərinin başsız bədəninə tərəf gedir və mərsiyə oxumağa başlayır. Şimr onu öldürmək üçün adam göndərir və düşmən arxadan başına qılınc vurub, onu da şəhid edir...

Qəhər (Vəhəbin anası) Vəhəb ibni Abdullah Kələbi Məkkə ilə Mədinə şəhərləri arasında olan səhrada yaşayırdılar. Çobanlıqla məşğul idilər. O zaman ki, İmamın (ə) karvanı Sələbiyəyə çatır, İmam (ə) uzaqdan onların çadırını görür. Bu çadıra yaxın gedir və orada əyləşən Vəhəbin qoca anasından vəziyyətlərini soruşur. Qarı da yaşayışlarının çətin olduğunu söyləyir. İmam Hüseyn (ə) nizəsini torpağa vurur və oradan su qaynamağa başlayır. Vəhəb çadıra gələndə anasından bu su haqqında soruşur və Qəhər deyir:

— “Bu sifətdə olan insan gəldi və nizəsini yerə vurdu, su çıxdı. Sonra buyurdu ki, sənə deyim ki, onunla görüşə gedəsən və haqqa yardım edəsən”.

Vəhəb çadırını yığır və arvadı və anası ilə bir yerdə İmamın (ə) xidmətinə gedir. İmam Hüseynin (ə) yanında İslam dinini qəbul edirlər və karvana qoşulurlar. Vəhəb təzəbəy idi və 17 gün idi ki, Haniyə ilə evlənmişdi. Bu döyüşdə düşmənə ağır zərbələr endirir və düşmənə böyük itkilər verdirir. Onu tutub, ibni Sədin yanına gətirirlər. İbni Səd onun igidliyindən çox təsirlənmişdi və əmr edir ki, başını kəsib, anasına göndərsinlər. Vəhəbin anası oğlunun başını götürür və nəvaziş edir. Sonra deyir:

— “Mən səndən razıyam”.

Sonra oğlunun başını düşmən ordusuna tərəf atır və deyir:

— “Bizlər verdiklərimiz qurbanı geri götürmərik”. Sonra xeymənin dirəklərindən birini götürüb, döyüş meydanına gedir. İmam (ə) Qəhəri görür və buyurur:

— “Qayıt! Sən və oğlun Allahın Rəsulu (s) iləsiniz. Cihad qadınlardan götürülmüşdür”. Qəhər də xeyməyə qayıdır və Həzrət Zeynəbə (s.ə) qoşulur. Vəhəbin həyat yoldaşı Haniyə isə əri döyüşə getməmişdən qabaq onunla bir şərt kəsir ki, əgər şəhid olsan, axirətdə səninlə bir yerdə olacağam. Bunu İmamın (ə) hüzurunda da ondan istəyir. Vəhəb şəhid olanda o, ərinin yanına gedir və onu nizə ataraq, şəhid edirlər.